Çin'de inanılmaz kongre yasakları

Meyve bıçağı, pinpon topu, balon, maket uçak ve daha nicesi. Çoğunluğu emekli kadınlardan oluşan bir gözcü ordusunu neredeyse her köşe başına dikti.

Güvenlik tedbirleri o kadar ileri gitti ki, meyve bıçağı satışları bile kimlik kaydına bağlandı. Pinpon topları ya da uçan balonlar da yasak kurbanı. Protestocuların balon ya da topların üzerine dertlerini yazmalarından korkan yönetim, taksi sürücülerini uyarmayı ihmal etmedi. Şüpheli şahısların ihbarını isteyen yetkililer, taksi camlarının kapalı tutulmasını şart koştu. Balon ya da topların camdan bırakılma ihtimalinden korkan sürücülerse, pencere kollarını dahi söktü.

BU KORKU NEDEN?

Çin'in son 30 yılda gerçekleştirdiği ekonomik atılımın faturası ağır oldu. Toplumsal sorunlar çığ gibi büyüdü. Özellikle taşrada ezilen köylü ve çiftçiler, son çareyi başkent Pekin'de arıyor. Liderlere seslerini duyurabilmek için her türlü yolu deneyen köylülerin en büyük sorunu yerel parti yöneticilerinin keyfiyeti ve toprak kamulaştırmaları. Toplumsal yara haline gelen haksız kamulaştırmalar nedeniyle, toprağını ya da evini yitiren köylüler yerel yönetimlerin korkulu rüyası. Çevre kirliliği, yolsuzluklar, ödenmeyen ücretler, yargı kararları da köylülerin çare aradığı sorunların başında.

EN BÜYÜK SORUN ADALETSİZLİK

Çinli liderler, 1980'den bu yana meşruiyet kaynaklarını zenginleşmeye dayadı. Ancak, hızlı büyümenin doğurduğu sorunlar acil çözüme muhtaç. Taşrada en az yüz kişinin katıldığı protesto gösterilerinin sayısının 200 bine yaklaştığı tahmin ediliyor. Çin Komünist Partisi'nin 18'incisini toplayacağı Kongre'de seçilecek isimlerin önündeki en büyük mesele sosyal adaletsizlik.

PARTİ ESAS; DEVLET TABİ

Devlet organlarının partiye tabi olduğu Çin'de siyasi mevki, idari görevlere esas oluşturuyor. İşte bu nedenle, gelecek hafta başlayacak Kongre öncesi mevki kapma yarışı hat safhada. En kritik seçimler ise, ülkede mutlak gücü elinde tutan Politbüro Daimi Komitesi'ne yapılacak. Yedi kişiden oluşacak Komite, ülke ve dünyayı ilgilendiren kritik meselelerde son sözü söyleyecek.

TEPEDEN TIRNAĞA DEĞİŞİM

Devlet Başkanlığı'nı da yürüten Genel Sekreter Hu Jintao, Kongre'yle yalnızca parti pozisyonuna veda edecek. Hu'nun yerine Genel Sekreter olarak seçilmesi beklenen Xi Jinping, Devlet Başkanlığı için Mart ayında yapılacak Ulusal Meclis toplantısını bekleyecek. Başbakan Wen Jiabao için de aynı süreç geçerli. Daimi Komite üyeliği gelecek hafta sona erecek Wen, dört ay daha Başbakanlık'ta kaldıktan sonra görevini yardımcısı Li Keqiang'a bırakacak. Ülke çapında parti hiyerarşisi, tepeden tırnağa bu şekilde değişecek.