Çin yeni bir süper güç mü?
Abone olFareed Zakaria 9 Mayıs 2005 tarihli Newsweek dergisinde, “Dünya ikinci bir süper gücü kaldırabilir mi?” başlığıyla Çin hakkında uzun bir yazı yayınladı.
Üzerinde oturup düşünülmesi gereken bir konu Çin. Dünyaya her
gün yeni bir süper güç gelmiyor. Bir zamanlar Doğu Roma, Osmanlı
İmparatorluğu, İngiltere, Almanya, Amerika, Rusya süper güçtü;
şimdi ise Çin. 9.600.000 km2 yüzölçümüyle dünyanın en büyük ve 1.3
milyar nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi. Her yılda yüzde 8
gibi inanılmaz bir rakamla büyüyor. Bu şekilde devam ederse
2030-2040 yılları arasına kadar Amerika’nın rakibi olacak. Ancak
dünyanın ikinci bir süper gücü kaldıracak gücü ve olanakları var
mı? Dünyada varolan enerjinin önemli bir kısmını ABD ve Avrupa
tüketiyor. Çin’inse her geçen gün artan korkunç bir enerji ihtiyacı
var ve on yıl içinde enerji tüketimi konusunda Amerika’yı
yakalayacak gibi görünüyor. Bu durumda ortada çok net bir soru var?
Böyle bir durumda ne olacak? Ya dünya daha adil bir çözüme razı
olacak ya da yeni bir savaş kaçınılmaz olacak. Ayrıca Çin’in
sürekli olarak uzun menzilli silahlar geliştirmeye devam etmesi de
akla bazı soruları getiriyor? Çin’in yanı sıra hızla büyümekte olan
Hindistan’ı; ilaveten İran ve Rusya’yı da hesaba katmak gerekir.
Avrupa Birliği’nin kendi içinde yaşanan gelişmeleri, geleceğinin
akıbeti de tartışılması gereken diğer bir konu. Ve kuşkusuz
bölgenin en kilit oyuncusu Türkiye. Hâlâ kendi iç meseleleriyle
uğraşan ve kabuklarını kıramamış ülke. Tüm bunlar biraya geldiğinde
resmi net bir şekilde göremiyoruz. Ortada hâlâ cevaplandırılmamış
sorular var. Her ne kadar Çin coğrafi olarak bize uzak olsa da,
küreselleşen ve gelişen ekonomik bir dünyada kitle iletişim
araçları sayesinde yakın sayılır. Çin’i yakından tanımak ve orada
neler olup bittiğini anlamak konusunda bazı uzman, gazeteci,
akademisyen, ekonomist ve yazarlardan yardımlar aldık. Gökçen
Ekici, Dinçer Özdamar, Mehmet Ali Kılıçbay, Ömer Lütfi Mete,
Thomas. P.M. Barnett, İrfan Kalaycı, Cengiz Sözübek, Emin Gürses,
Gamze Kona, Erdal Şafak, Erkin Erdem, Deniz Gökçe-Metin Ercan,
Cengiz Çandar, Nuraniye Ekrem, Uğur Vardan yazılarıyla kendi
uzmanlık alanlarıyla bizi bilgilendirdiler. Ayrıca Compton’s Living
Encylopedia on America’dan Çin edebiyatıyla ilgili bir derleme
yaptık. Röportaj bölümünün bu sayıdaki konuğu ünlü gazeteci ve
haber müdürü Fatih Altaylı.Altaylı merak ettiğimiz hemen her konuda
bize çok net ve dobra dobra açıklamalarda bulundu. Kayıtlar Nevval
Sevindi kadına bu kez farklı bir açıdan bakarak, aydın kadının ne
olduğunu sorguladı. Ahmet Sait Akçay son yıllarda oldukça popüler
olan sır dizilerini yazdı. Orhan Oğuz Gürbüz, Avrupa İnsan Hakları
mahkemesinde görülmekte olan başörtüsü meselesini inceledi. Kitap
Eleştirileri Ünlü yazar Aydoğan Vatandaş Ruth Benedict’in Krizantem
ve Kılıç isimli önemli kitabını analiz etti. Cem Küçük, insanlığın
yüzkarası olarak tarihe geçen Guantanamo skandalını anlatan Steve
Rose’un Guantanamo: Amerika’nın İnsan Haklarına Karşı Savaşı
kitabını yazdı. Kerim İyigün ise Aleviler ve Alevilik konusunda
yaptığı araştırmalar ve yazdığı kitaplarla tanınan Reha
Çamuroğlu’nun İkinci Abdülhamit’e düzenlenen suikastı ve
Osmanlı’nın son günlerini anlatan Bir Anlık Gecikme isimli kitabını
kaleme aldı.