Çin patronlar zamda cimriler

Çinli patron zam cimrisi Ucuz Çin mallarından sonra Çin'den işadamları da gelmeye başladı. Zeytinburnu'nda deri işine giren Wan Hı da bunlardan biri. Türk işçileri Çinli patron için "Dürüst ama biraz cimri. Bir türlü zam yapmadı" diyor. Çin malı patron da ithal ettik Türkiye'nin dört bir yanını ucuz Çin malları sardı... Çinli işadamları da sessiz sedasız Türkiye'ye yerleşiyor. Gidin Zeytinburnu'na, yan yana pek çok Çinli patron göreceksiniz. Burası Zeytinburnu. Hani bir zamanlar tabakhanelerin yaydığı kokular nedeniyle önünden geçerken burnumuzu tıkadığımız, sonradan tabakhanelerin kapanıp yerine küçük deri dikim atölyelerinin yerleştiği yerler. Zeytinburnu'ndaki yüzlerce küçük dükkanın içinde, kendi kendine, sessiz sedasız yabancı girişimciler (!) de mekan tutmuş. Biz sadece Türk işadamları ucuz işgücü için Uzakdoğu'ya gidiyor sanırken, Çinli dericiler de Türkler'den kürk-süet teknolojisini öğrenmek ve ihracat pazarları Rusya'ya biraz daha yakın olmak için ülkelerini bırakıp Türkiye'ye gelmiş. Sayıları 6'yı bulan küçük Çinli patronlar, henüz küçük bir atölyeden ibaret olan işletmelerinde yanlarında çalıştırdıkları Türk işçilerden hem işi öğreniyor, hem de ihracat pazarları olan Rusya'ya daha yakın olmanın avantajlarını yaşıyorlar. 4 yıldır Türkiye'de iş yapan Piao Wen He, yıl başından bu yana vizesini yenilemekte zorlukçektiğinden yakınıyor. Wen He, "Yatırımın milleti mi olur hiç Biz burada birçok Türk'e iş sağlıyoruz" diyerek daha fazla önemsenmek istediğinin altını çiziyor. 2000 yılında Türkiye'ye geldiğinde işleri daha kolay yürüttüğünü söyleyen Wen He, tekstilde kotaların kalkacağı 2005 sonrasında Uzakdoğu'nun tüm dünya için tehdit olacağı söylemlerinden yeni yeni etkilenmeye başlamış. Wen He, "2004 başından beri vizemi yenileyemiyorum. Herkesin dilinde Uzakdoğu tehdidi var. Oysa yatırımın milliyeti olur mu?" diyor. ZOR GÜNLER YAŞADINIZ Çinli derici Wen He, tam kriz döneminde geldiği Türkiye'de iyi bir gözlemci de olmuş. Krizin ardından Türk halkının daha temkinli, daha şüpheci ve para konusuna daha hassas hale geldiğini söyleyen Wen He, Türkiye'de yaşadığı zorluklara rağmen vazgeçmemesini şöyle açıklıyor: "Sizin kürk süet konfeksiyonundaki işgücünüz çok iyi. Bizde bu altyapı yok. Biz burada Türk işçilerle kürk süet ceket üretiyoruz. Sezonun en yoğun döneminde çalışan sayımız 100'ü buluyor. İşlenmiş halde kürk süet alıp dikiyoruz. Bu ürünleri Moskova'daki mağazamız kanalıyla satıyoruz. Mağazanın başında da eşim var." Çin'de işçilik niçin ucuz, maliyetler niçin düşük Wen He, bunun nedenini ölçek ekonomisiyle açıklıyor ve ekliyor: "Çin maliyetleri büyük üretim tesisleriyle düşürüyor. Türkiye kürk süet üretiminde güçlü bir altyapıya sahip. Ancak üretim tesisleriniz çok küçük. Burada 3 makinası olan 'ben fabrikatörüm' diyor. Oysa benim ülkemde bir işyerini fabrika diye tanımlayabilmek için en az 100 tane makinesi olması gerek. Güçlerinizi birleştirerek maliyet avantajı yaratabilirsiniz." Sinan Cem Şahin/Sabah