Çin, Japonya'yı geçti

Dünyada birincil enerji kaynağı tüketimi, 2002 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2.6, tüketimi hızla artan Çin'de yüzde 19.7 arttı. Enerji tüketimi korkunç boyutlarda artan Çin, 2002 yılında 245.7 milyon tonluk petrol tüketimiyle Japonya'yı ilk kez geçti. British Petroleum (BP) firmasının her yıl geleneksel olarak yayımladığı ''BP Dünya Enerjisinin İstatiksel Gözden Geçirmesi'' isimli raporu firmanın internet sitesine konuldu. Birincil enerji kaynağı itibarıyla tüketimde ABD'nin payı yüzde 24.4 oldu. 9 milyar 405 milyon ton olan birincil enerji kaynağı tüketiminde 2 milyar 293 milyon tonla ilk sırayı alan ABD'yi, 997.8 milyon tonla Çin, 640.2 milyon tonla Rusya, 509.4 milyon tonla Japonya, 329.4 milyon tonla Almanya, 325.1 milyon tonla Hindistan izledi. Tüketimde 25. sırada yer alan Türkiye'de, 2002 yılında birincil enerji tüketimi yüzde 3 azalarak 68.6 milyon tona indi. Rapora göre, küresel düzeyde yüzde 6.9 ile en fazla tüketimi artan birincil enerji kaynağı tüketimi yüzde 27.9 oranında yükselen Çin'in etkisiyle kömür oldu. Kömürde, küresel düzeyde, son 10 yıl içinde yıllık ortalama tüketim yükseliş oranı yüzde 1'in altında kalmıştı. Dünyada doğalgaz tüketimi, geçen yıl bir önceki yıla göre, yüzde 2.8 oranında artarken, petrol tüketimi büyük ölçüde bir önceki yılda olduğu gibi düzgün bir seyir ve yüzde 0.1 yükseldi. Aynı dönemde nükleer ve hidro elektrik enerji tüketimi sırasıyla yüzde 1.5 ve 1.3 oranlarında yükseldi. Güney ve Orta Amerika ayrı tutulduğunda gelişmekte olan ekonomilere sahip ülkelerde enerji tüketimi geçen yıl göreceli olarak arttı. Japonya, Güney Kore, Avustralya dışarda tutulduğunda Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) üyesi olmayan Asya-Pasifik bölgesinde enerji tüketimi geçen yıl yüzde 11.5 yükseldi. Çin'de 2002 yılında enerji tüketimi yüzde 19.7 yükselirken, Ortadoğu'da yüzde 2.2, Afrika'da ise yüzde 1.6'da kaldı. Dünyada doğalgaz tüketimi geçen yıl yüzde 2.8 oranında arttı. Buna neden olarak doğalgaz tüketiminin ABD'de yüzde 3.9, OECD üyesi olmayan Asya Pasifik bölgesinde yüzde 7 artması gösterildi. PETROL REZERVİ, ÜRETİMİ, TÜKETİMİ Rapora göre, dünyada 142.7 milyar ton kanıtlanmış petrol rezervi bulunuyor. Bunun yüzde 65.4'ü (üçte ikisi) Ortadoğu'da, yüzde 9.4'ü Güney ve Orta Amerika'da, yüzde 9.3'ü Avrupa ve Avrasya'da, yüzde 7.4'ü Afrika'da, yüzde 4.8 Kuzey Amerika'da, yüzde 3.7'si de Asya Pasifik bölgesinde bulunuyor. Küresel düzeyde, petrol üretimi 2002 yılında bir önceki yıla göre, yüzde 0.7 oranında azalarak 3 milyar 580.6 milyon tondan 3 milyar 556.8 milyon tona indi. Verilere göre, Suudi Arabistan 418.1 milyon ton ile dünyanın en büyük petrol üreticisi ülke olurken, bunu 379.6 milyon ton varil ile Rusya Federasyonu, 350.4 milyon ton ile ABD izledi. 2001 yılında 3 milyar 517.1 milyon ton olan dünyada petrol tüketimi geçen yıl az bir artış ile 3 milyar 522.5 milyon tona çıktı. Küresel düzeyde geçen yıl 3.5 milyar ton petrol tüketilirken, ABD tek başına yılda 894.3 milyon ton petrol tüketiyor. Yıllık petrol tüketiminde Çin, 245.7 milyon ton ile ikinci sırada yer alırken bunu 242.6 milyon ton ile Japonya, 127.2 milyon ton ile Almanya izledi. Türkiye'nin 2001 yılında 30.5 milyon ton olan petrol tüketimi geçen yıl 29.9 milyon tona geriledi. Verilere göre 10 yıllık periyot içinde Türkiye'de petrol tüketimi 2000 yılında 31.6 milyon ton ile en yüksek noktaya ulaştı. RAFİNERİ KAPASİTELERİ Küresel düzeyde rafinerilerin günlük üretim kapasiteleri, geçen yıl bir önceki yıla göre, artış göstererek 83 milyon 99 bin varilden 83 milyon 900 bin varile çıktı. Rafinerilerin yüzde 24'ü Kuzey Amerika'da, yüzde 30.2'si Avrupa ve Avrasya'da, yüzde 26.1'i Asya Pasifik bölgesinde bulunuyor. ABD tek başına günlük 16 milyon 761 bin varil olan üretim kapasitesi ile dünyanın en büyük rafineri kapasitesine sahip ülke konumunda bulunuyor. ABD'yi günlük 5 milyon 744 bin varil üretim kapasitesi ile Çin, 5 milyon 545 bin varil ile Rusya izledi. Türkiye'de bulunan rafinerilerin günlük üretim kapasitesi 643 bin varil olarak belirlendi.