Çılgın projelere hazine garantisi

AK Parti Grubu'nun Meclis'e sunduğu yasa teklifine göre, 2023 yılına kadar ihalesi yapılacak yap-işlet-devret projelerinde iş tamamlanamazsa, şirketin aldığı krediyi Hazine üstlenecek. 2023 sonuna kadar ihalesi yapılan projeleri üstlenen firmalardan KDV de alınmayacak.

Hükümetin çılgın projeleri için hem Hazine garantisi hem de KDV istisnası geliyor. AK Parti Grubu tarafından Meclis'e sunulan yasa teklifine göre, 2023 yılı sonuna kadar ihalesi yapılacak yap-işlet-devret projelerinde, işi üstlenen özel sektör firmasının projeyi tamamlayamaması ve sözleşmenin feshedilmesi halinde, bu şirketin aldığı krediyi Hazine üstlenecek. Vatan gazetesinin haberine göre, 2000'li yıllara girerken Hazine'ye büyük yükler getiren Hazine garantisi sistemine yeniden geri dönüş anlamına gelen bu düzenleme, söz konusu yasa teklifinde 'Kredi üstlenimi' başlığıyla yer aldı. AK Parti Grubu tarafından hazırlanan 8 maddelik yasa teklifi ayrıca 2023 yılı sonuna kadar ihalesi yapılan projeleri üstelenen firmalardan KDV alınmayacağını da düzenliyor.

HAZİNE ÖDEYECEK

AK Parti'nin yasa teklifiyle Yap - İşlet - Devret Kanunu'nun Garantiler Başlıklı 11. Maddesi'ne 'Kredi üstlenimi' başlıklı yeni bir madde ekleniyor. Buna göre, YİD kapsamında yürütülen yatırımlarda, "yapılan işin asıl sahibinin kamu olduğu dikkate alınarak" denilerek, söz konusu yatırımlarda sözleşmenin feshedilerek yatırım ve hizmetin süresinden önce ilgili idare tarafından devralınması halinde görevli şirket tarafından temin edilen dış finansmanın gerçekleştirilmiş yatırım ve hizmetlere ilişkin kısmının üstlenilmesi düzenleniyor.

Buna göre, yatırım ve hizmetlerin finansmanı amacıyla temin edilen dış finansmanı idare üstlenecek. İdare adına Hazine'nin üstlenmesine de Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Ayrıca söz konusu düzenlemenin sözleşmesi imzalanmış ancak finansman çalışmaları henüz sonuçlandırılmamış yap-işlet-devret modeli projeleri için de sözkonusu düzenlemenin uygulanmasına imkan sağlanıyor. Ayrıca yine aynı teklifle, YİD Kanunu'nda yapılan diğer bir değişiklikle genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine tanınan taahhüt ettikleri garanti kapsamında doğabilecek ödeme yükümlülüklerinin katkı payı için getirilen sınırlamalara tabi olmadan idare bütçelerinden ödenmesi imkanı, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin tümüne tanındı.

Teklife göre, 2023 yılı sonuna kadar ihalesi yapılan projeleri üstelenen firmalardan KDV alınmayacak. Sözkonusu yasa teklifinin gerekçesi, bu türde projelerin imalat ve yapım aşamasındaki KDV'de dahil edildiğinde yatırım bedelinin geri dönüşünün zaman aldığı ve bu maliyetin de işletme süresine yansıtılmasıyla, yatırımların kamuya dönüş sürecinin uzadığı tespitine dayandırıldı. Gerekçede, bununla, KDV istisnasıyla da şirket tarafından ödenen finansman yükünün azaltılacağı ve yatırımların kamuya dönüş sürecinin kısaltılmasının hedeflendiği belirtildi.

3. KÖPRÜ İHALESİ RAHATLAYACAK

Yasa teklifinin, daha önce başvuru yapılmadığı için ihale edilemeyen İstanbul'a 3. köprü ihalesi için de rahatlık sağlayacağı belirtiliyor. Daha önce finansman bulamayan firmaların artık bu hükümle, rahatlıkla yurtiçi ve dışından finansman sağlayabileceği belirtiliyor. Projenin yeni ihalesi 5 Nisan'da yapılacak. İlk ihalesi 10 Ocak'ta yapılmış ve teklif veren olmamıştı. 2.5 milyar dolarlık ihale Kuzey Marmara (3. Boğaz Köprüsü Dahil) Otoyolu Projesi Odayeri-Paşaköy kesimini kapsayacak. İhale yap-işlet-devret modeline göre yapılacak.

SAĞLIK TESİSLERİ DE YARARLANACAK

Teklifte ayrıca Sağlık Hizmetleri Temel kanunu çerçevesinde Yüksek Planlama Kurulu tarafından kiralama karşılığı yapılmasına karar verilen 'sağlık tesislerine ilişkin projelerden' teklifin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31 Aralık 2023'e kadar ihalesi yapılacak olanlarda inşaata yönelik mal ve hizmet teslimlerinde KDV istisnası sağlanması da düzenleniyor. Bu kapsamda yapılan mal ve hizmet teslimleri nedeniyle yüklenilen vergiler, indirilecek. Düzenlemenin gerekçesinde, "...sağlık sektöründe kamu özel sektör ortaklığı modeliyle hayata geçirilmesi düşünülen projeler, finansman projeleri olduğundan dolayı yatırımlardan oluşacak borç paketinin yüzde 12'sini KDV finansman maliyeti oluşturmaktadır. Bu yatırımların KDV'den müstesna olması durumunda rekabetçi ortamda borçlanma maliyetleri azalma yönünde olacaktır" denildi.

DEMİRYOLLARI, KAMU İHALE KANUNU'NDAN MUAF OLACAK

Yasa teklifinde yer alan diğer bir madde ile TCDD Genel Müdürlüğü'nün sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu bağlı ortaklıklarından yapacağı mal veya hizmet alımlarında Kamu İhale Kanunu'ndan muaf olması sağlanıyor.

Ayrıca, Kamu İhale Kanunu gereğince belli istekliler arasında ihale edilen danışmanlık hizmetlerinde sürecin çok uzun sürmesinin önüne geçilmesi ve karayolu projeleri gibi önemli ve aciliyet gösteren projelerin hızlandırılması için hizmet alımıyla gerçekleştirilmesine yasal imkan sağlanıyor. Bu düzenlemenin gerekçesinde ise "Özellikle karayolu projeleri gibi önemli ve aciliyet gerektiren projelerin yapılması gecikmekte olup, bunun hızlanması için gerekli yasal düzenlemenin yapılması gerekmiştir" ifadeleri yer aldı. Devlet demiryollarının son dönem vagon alım ihalesinden, karayollarının büyük otoyol projelerine kadar çok sayıda büyük proje gündeme alınmış durumda.