Çiftçilere emeklilik fırsatı!

Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan olan çiftçiler de torba yasadan yararlanabiliyor. Yenişafak Gazetesi Yazarı Tahsin Sınav, bugünki köşe yazısında bu konuyu duyuruyor.  

Sınav'a göre, 'Geçmiş yıllarda satmış oldukları tarım ürünlerinden tarım tevkifatı yapılan çiftçiler de torba kanundan yararlanarak emeklilik hakkına sahip olabilecek.'

Tahsin Sınav, 'Tarım Tevkifatı uygulamalarını şöyle açıklıyor;

1.Tevkifat yapılmış olmalı,

2.Tevkifatı yapan kamu/özel kuruluşlarca yapılan tevkifat SGK (yani eski Bağ-Kur) hesaplarına intikal ettirilmiş olmalı,

3.Bu durumda olan bir kişi, yani 1994 yılından bu yana herhangi bir tarihte tarımsal ürün teslim etmiş ve kendisinden kesinti yapılmış olan çiftçiler, kendisinden yapılan bu kesinti Bağ-Kur'a intikal ettirilmişse makbuz tarihini takip eden aybaşından o yılın sonuna kadar sigortalılık süresi kazanmaktadır.

Sınav bu hakkı elde eden çiftçiler: Dolayısıyla çeşitli özel ve kamu kurumlarına sattıkları ürünlerden Bağ-Kur kesintisi yapılan kişiler bu sürelere ait primlerin farklarını, torba kanunla ödeyerek yaşlarını ve günlerini tamamlamış iseler emekli aylığına hak kazanabilmektedir.

6111 SAYILI YASANIN (Torba Kanun) DETAYLARI İSE ŞÖYLE:

"Sigortalılık süreleri durdurulanların ihya prim borçları" başlıklı 16'ncı maddesinde "Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan mülga 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ve mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre tescilleri yapıldığı halde prim borçları nedeniyle ilgili kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş ve bu sigortalılık süreleri bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri, bu sigortalılık sürelerinin ihyası amacıyla 5510 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar yapacakları yazılı müracaatlarında, durdurulan bu sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek bu Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasına göre hesaplanmasını talep edebilirler. Bu şekilde hesaplanan prim borç tutarının tamamı bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen beşinci ayın sonuna kadar ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu maddede belirtilen süre içinde hesaplanan borç tutarının tamamının ödenmemesi halinde ihya işlemi geçerli sayılmaz ve bu madde kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin bu madde kapsamı haricinde başkaca prim borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir" düzenlemesi yapılmıştır.

Bu maddede sözü edilen "Kendi adına ve hesabına çalışanların sigortalılıklarının durdurulmasına ilişkin hükümler" başlıklı 5510 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında, "Ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir." hükmü yer almaktadır.

Bu hükümlere göre, silinen borçlar, silinmemiş diğer borçlar gibi yapılandırmaya konu edilebilecek ve bu kapsamda ödemek mümkün olacaktır. Ancak çıkacak borç takside bağlanmayacağından 5 ay içerisinde ödenmesi gerekecektir. Bu 5 aylık süre içerisinde borç, parça parça olarak da ödenebilecektir. Böylece 2 aylık başvuru süresi ve 5 aylık ödeme süresi öngörülmüştür. Bu borç, yalnız sigortalı tarafından değil, sigortalının ölümü halinde hak sahibi durumundaki eşi, çocukları ve anne-babası tarafından da ödenebilecektir. Af kapsamında başvurulması halinde, sigortalıların borçları, ilgili olduğu dönemden Yasanın uygulandığı tarihe kadar, anaparalarına enflasyon oranında artış eklenmek suretiyle bulunacak borç miktarı olarak belirlenecek ve 5 ay içerisinde ödenmesi gerekecektir. (Bkz. Mustafa CERİT – Mürsel BAKİ, "Borçları Silinmiş 4/b (Bağ-Kur) Sigortalıları veya Hak Sahipleri İçin Af Yasası Kapsamında Başvurusu Neden Önemli?" Yaklaşım Dergisi, S: 219, Mart 2011, s.204, 205).

ÇİFTÇİ VE SGK İÇİN ÖNEKLİ

Sınav, kamuoyunda bu uygulama hakkında gerekli bilgilendirme yapılmalı ve çiftçilerimizin bu imkânı değerlendirmesine yardımcı olunmalı gerektiğini savunarak: "SGK bu hususları, yazılı ve görsel basında yapılacak ilanlarla bile duyurabilmelidir. Bu husus, çiftçilerimiz ve SGK açısından önem taşımaktadır" diyor.