Cep abonelerine katkı payı süprizi
Abone olÇevrenin korunması ve kirliliğin önlenmesi için hazırlanan tasarı vatandaşın cebiyle yakından alakalı. Tasarının geçmesi halinde cep abonelerini mini bir sürpriz bekliyor.
Cep telefonu aboneliği ve uçak biletlerine 1 yeni liralık çevre
katkı payı getiren düzenleme Meclis Çevre Komisyonu’nda dün kabul
edildi. Tasarının Genel Kurul’dan aynen geçmesi halinde cep
telefonu kullananlar her ay 1 yeni lira çevre katkı payı ödeyecek.
Türkiye’de bulunan yaklaşık 35 milyon cep telefonu abonesinden
devlet böylece her ay 35 milyon yeni lira ek vergi geliri sağlamış
olacak. 1995 yılında hazırlanan ve dün komisyondan geçen tasarı,
çevrenin korunması ve kirliliğinin önlenmesine ilişkin bazı
ilkeleri belirliyor ve biz dizi önlemi kapsıyor. Tasarıya göre
çevrenin korunmasına harcanmak üzere; belediyelerce tahsil edilen
çevre temizlik vergisinin yüzde 20’si, hava taşıt araçlarından
yurtiçi taşımaları için yolcu başına bilet bedelinin yüzde 1’i,
taşınan yük için ton başına yılda 1 YTL, cep telefonu abonelerinden
her ay abone başına 1 YTL, ithaline izin verilen kontrole tabi
yakıt ve atıkların CİF bedelinin yüzde biri ile hurdaların CİF
bedelinin binde 5’i kesintiye gidilecek. Ayrıca Türk Uluslararası
Gemi Siciline tescil edilen her türlü deniz aracından da çeşitli
oranlarda çevre katkı payı alınacak. Tasarı, ‘Yüksek Çevre Kurulu’
oluşturulmasını da öngörüyor. Kurul, Başbakanın başkanlığında,
Başbakanın belirleyeceği sayıda Bakan ile Bakanlık Müsteşarı’ndan
oluşacak. Kurulun çalışmaları ile ilgili konularda ön hazırlık ve
değerlendirme yapmak üzere, Bakanlık Müsteşarının başkanlığında
ilgili bakanlık müsteşarları, diğer kurum ve kuruluşların en üst
düzey yetkili amirlerinin katılımı ile toplantılar düzenlenecek.
Tasarıda, çevrenin korunması amacıyla yürütülecek çalışmalara da
yer verildi. Biyolojik çeşitliliği koruma ve kullanım esasları,
sürdürülebilir kalkınma ilkesi doğrultusunda yerel yönetimlerin,
üniversitelerin, sivil toplum kuruluşlarının ve ilgili diğer
kuruluşların görüşleri alınarak belirlenecek. Nesli tehdit veya
tehlike altında olanlar ile nadir bitki ve hayvan türleri korunacak
ve mevzuata aykırı biçimde ticareti yapılamayacak. ‘Kişilerin huzur
ve sükununu, beden ve ruh sağlığını bozacak şekilde gürültü
oluşturulmasının’ yanı sıra ‘Titreşim’ oluşturulmasını yasaklayan
tasarı ile ulaşım araçları, şantiye, fabrika, atölye, işyeri,
eğlence yeri, hizmet binaları ve konutlar; kaynaklanan gürültü ve
titreşimin yönetmeliklerle belirlenen standartlara indirilmesi için
gerekli tedbirleri almakla yükümlü olacak. İdari nitelikte
uygulanacak cezalar da belirlendi. Buna göre, egzoz ölçümü
yaptırmayanlara 250 YTL, standartlara aykırı emisyona neden
olanlara 500 YTL para cezası uygulanacak. ÇED sürecine başlamadan
veya bu süreci tamamlamadan inşaata başlayan ya da faaliyete
geçenlere yapılan proje bedelinin yüzde 1’i oranında ceza
verilecek. Edip Ali Yavuz/Zaman