Bütçede 40 milyar lira açık var

Merkezi Yönetim Bütçesi, yılın 9 aylık bölümünde 40 milyar 811 milyon lira açık verdi.

Maliye Bakanlığı, Eylül ayı ve Ocak-Eylül dönemi bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, Eylül'de bütçeden 25 milyar 428 milyon lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri de 15 milyar 953 milyon lira oldu. Bütçe giderlerinin yüzde 9,5, bütçe gelirlerinin ise yüzde 15,7 oranında arttığı Eylül ayında bütçe açığı, geçen yıla göre binde 5 artarak 9 milyar 475 milyon lira olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde ise bütçe harcamaları 197 milyar 169 milyon lira, bütçe gelirleri ise 156 milyar 358 milyon lira olarak belirlendi.

9 aylık dönemdeki faiz dışı fazla ise 4 milyar 702 milyon lira oldu.

-OCAK-EYLÜL DÖNEMİ-

Merkezi Yönetim Bütçesinden Ocak-Eylül döneminde 197 milyar 169 milyon lira harcama yapıldı. Buna karşılık bütçe gelirleri 156 milyar 358 milyon lira olarak gerçekleşti.

9 aylık dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre bütçe giderlerinde yüzde 19,2'lik bir artış olurken, bütçe gelirleri yüzde 2,7 oranında azaldı. Bu şekilde 2008 yılının Ocak-Eylül döneminde 4 milyar 816 milyon lira açık veren Merkezi Yönetim Bütçesi, bu yılın aynı dönemini 40 milyar 811 milyon liralık açıkla geride bıraktı. Bu şekilde bütçe açığında geçen yıla göre yüzde 747,4'lük bir artış meydana geldi.

2008 yılı Eylül ayı sonunda 36 milyar 522 milyon lira faiz dışı fazla veren bütçede, bu yıl aynı dönemdeki faiz dışı fazla da 4 milyar 702 milyon liraya geriledi.


-45,5 MİLYAR LİRA FAİZ ÖDENDİ-

Bütçe uygulama sonuçlarına göre, Ocak-Eylül döneminde bütçe ödeneklerinin yüzde 76,1'lik bölümü kullanıldı. Personel giderleri, geçen yıla göre yüzde 14,7 oranında artarak, 42 milyar 597 milyon liraya yükseldi.

Bu dönemde bütçeden sosyal güvenlik devlet primi olarak 5 milyar 139 milyon lira, mal ve hizmet alımları için 17 milyar 325 milyon lira, cari transferler için 70 milyar 205 milyon lira, sermaye giderleri için 10 milyar 292 milyon lira, sermaye transferleri için 2 milyar 194 milyon lira, borç verme kalemi için de 3 milyar 904 milyon lira çıktı.

9 aylık dönemdeki faiz ödemeleri de bütçede 45 milyar 512 milyon liralık bir yekün oluşturdu. Böylece faiz harcamalarında da yüzde 10,1'lik artış kaydedildi.


-SAĞLIK HARCAMALARI VE TARIMSAL DESTEKLEME-

Merkezi Yönetim Bütçesinin sağlık giderleri de 9 aylık dönemde 5 milyar 147 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde devlet, kamu personelinin genel tedavi ve ilaç alımları için 1 milyar 813 milyon lira ödedi. Yeşil kartlıların tedavi ve ilaç giderleri ise 3 milyar 334 milyon lirayı buldu.

Bu dönemde bütçeden sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yıla göre yüzde 57,1 artışla 41 milyar 255 milyon aktarıldı. Bu kalemdeki artışta ekonomik gelişmelere bağlı olarak Sosyal Güvenlik Kurumunun prim gelirleri tahsilatındaki yavaşlama etkili oldu.

9 aylık dönemde, tarımsal destekleme ödemeleri için de bütçeden 3 milyar 844 milyon lira çıktı. Mahalli idare payları ise 12 milyar 667 milyon lira olarak belirlendi.

-VERGİ GELİRLERİNDEKİ DÜŞÜŞ HIZ KESTİ-

Bütçe gelirleri de Ocak-Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 oranında düştü.

Buna göre, geçen yılın ilk 9 ayında 160 milyar 662 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yıl aynı dönemde 156 milyar 358 milyon liraya geriledi.

Bu dönemde bütçede öngörülen gelirlerin yüzde 62,9'luk bölümü tahsil edildi.

Ancak, Eylül'de vergi gelirlerindeki düşüş hız kesti. Ağustos ayı sonunda yüzde 2,3 olan vergi gelirlerindeki düşüş, Eylül sonunda yüzde 1,5 olarak hesaplandı.

Geçen yılın Ocak-Eylül döneminde 127 milyar 277 milyon lira olan vergi tahsilatı, bu yılın aynı döneminde 125 milyar 332 milyon lira oldu. 9 aylık dönemde, yıl sonu bütçe hedefinin de yüzde 62'si oranında vergi tahsil edildi.

9 aylık dönemde gelir vergisinde yüzde 1,8, dahilde alınan KDV'de yüzde 19,5, banka ve sigorta muameleleri vergisinde yüzde 16,7, damga vergisinde ise yüzde 2,6 artış kaydedildi. Buna karşılık, kurumlar vergisinde yüzde 2,7, özel tüketim vergisinde binde 3, harçlarda yüzde 11 ve ithalde alınan KDV'de de yüzde 20,3 oranında düşüş görüldü.