Bütçe ilk çeyrekte moral bozdu

Geçen yılın Mart ayında 4 milyar 841 milyon YTL fazla veren Merkezi Yönetim Bütçesi, bu yılın aynı ayını 4 milyar 870 milyon YTL açıkla kapattı.

Yılın ilk çeyreğindeki bütçe açığı ise 4 milyar 374 milyon YTL olarak gerçekleşti.

Maliye Bakanlığı, Mart 2008 ve Ocak-Mart 2008 dönemine ilişkin bütçe gerçekleşmelerini açıkladı.

Buna göre, Merkezi Yönetim Bütçesinden geçen ay 18 milyar 649 milyon YTL harcama yapıldı. Bunun 4 milyar 753 milyon YTL'sini de faiz giderleri oluşturdu.

13 milyar 779 milyon YTL gelir elde edilen Mart ayında, bütçe harcamalarında yüzde 8,4, gelirlerde ise yüzde 6,7 oranında artış kaydedildi.

Böylece geçen ay bütçede 4 milyar 870 milyon YTL açık meydana geldi. Faiz dışı dengede ise geçen yıl 8 milyar 820 milyon YTL'lik bir fazlalık oluşurken, bu yıl aynı ayda 117 milyon YTL tutarında açıkla karşı karşıya kalındı.

3 AYLIK GERÇEKLEŞMELER

Ocak-Mart döneminde ise Merkezi Yönetim Bütçesinden 51 milyar 562 milyon YTL'lik harcama yapıldı.

İlk 3 ayda faiz hariç giderler 37 milyar 811 milyon YTL, faiz giderleri de 13 milyar 751 milyon YTL olarak hesaplandı.

Söz konusu dönemde personel giderleri 37 milyar 811 milyon YTL, cari transferler 17 milyar 514 milyon YTL, mal ve hizmet alımları 3 milyar 780 milyon YTL, sosyal güvenlik kurumları devlet primi giderleri de 1 milyar 585 milyon YTL oldu.

Bu şekilde personel giderlerinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,8, cari transferlerde yüzde 17,9, sermaye transferlerinde yüzde 24,6, sosyal güvenlik kurumlarının devlet priminde yüzde 11,8 artış meydana geldi. Sermaye giderleri ise geçen yıla göre yüzde 26,1 oranında azaldı.

Geçen yılın ilk çeyreğinde bütçe ödeneklerinin yüzde 24,3'ü kullanılırken, bu yıl söz konusu oran yüzde 23,2 olarak belirlendi.

3 aylık dönemde bütçe gelirleri de 47 milyar 188 milyon YTL oldu.

Bunun 40 milyar 256 milyon YTL'si vergi gelirlerinden sağlandı. Bu dönemde vergi gelirlerinde geçen yılın ilk 3 ayına göre yüzde 18,6 oranında artış kaydedildi.

3 ayda bütçeye vergi dışı gelirlerden 5 milyar 74 milyon YTL, özel bütçeli idarelerin öz gelirlerinden 926 milyon YTL, düzenleme ve denetleme kurumlarından da 933 milyon YTL geldi.

Bu şekilde geçen yıl 3 milyar 332 milyon YTL olan 3 aylık bütçe açığı, 2008'in ilk 3 ayında 4 milyar 374 milyon YTL oldu.

2007 yılının Ocak-Mart döneminde 12 milyar 634 milyon YTL seviyesinde bulunan faiz dışı fazla rakamı ise 9 milyar 377 milyon YTL'ye geriledi.

SAĞLIK GİDERLERİ AZALDI

Maliye Bakanlığı verilerine göre, Bütçedeki sağlık giderleri, ilk 3 ayda, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,6 oranında düştü ve 1 milyar 610 milyon YTL olarak tespit edildi.

İlk çeyrekte, kamu personelinin tedavi ve ilaç giderleri için bütçeden 606 milyon YTL, yeşil kart tedavi ve ilaç giderleri için 1 milyar 4 milyon YTL çıktı. Yeşil kart tedavi ilaç giderleri, geçen yıla göre yüzde 8,8 azalma gösterdi.

2007'nin Ocak-Mart döneminde sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için bütçeden 8 milyar 483 milyon YTL transfer yapılırken, bu dönemdeki transfer tutarı 8 milyar 875 milyon YTL oldu.

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun finansman açığının kapatılması için de bütçeden 8 milyar 875 milyon YTL aktarıldı. Bu şekilde sosyal güvenlik açıkları için bütçeden yapılan katkıda da yüzde 4,5'luk bir artış ortaya çıktı.

EN FAZLA ARTIŞ TARIMSAL DESTEKLEMEDE

3 aylık dönemdeki bütçe giderlerinde en büyük artış tarımsal desteklemede yaşandı.

Mart sonunda tarımsal destekleme ödemeleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 103,4 oranında artarak, 2 milyar 270 milyon YTL'ye ulaştı.

Bu arada 13 milyar 751 milyon YTL faiz ödenen bu dönemde, faiz giderlerinde geçen yıla göre yüzde 13,9'luk bir azalma meydana geldi. Bütçedeki 56 milyar YTL'lik faiz ödeneğinin yüzde 24,6'sı da bu dönemde kullanıldı.

BÜTÇE DEĞERLENDİRMESİ

Maliye Bakanlığının Bütçe açıklamasında, genel bir değerlendirmede de bulunuldu.

Küresel ekonomide dalgalanmaların yaşandığı, dünya ekonomisinin yavaşladığı ve enflasyonun yükseldiği bir dönemden geçtiğimiz belirtilen değerlendirmede, şu görüşlere yer verildi:

''Bu itibarla uygulanmakta olduğumuz ekonomi politikası ile maliye politikası, söz konusu gelişmeler yakından izlenerek yürütülmektedir. Bu çerçevede, mali disiplinin kararlılıkla yürütülmekte ve vergi gelirlerinin bütçe hedefleriyle uyumlu bir şekilde gerçekleştirilmesi yönünde gereken her türlü tedbirin alınmasına devam edilmektedir.

2008 yılı Ocak-Mart döneminde bütçe giderleri ve gelirleri hedeflerle uyumlu bir şekilde gerçekleşmiştir. Bundan sonraki uygulamalarımız da aynı hassasiyet ile devam edecektir.''

Asıl önemli olanın yıl sonu hedeflerinin tutturulması olduğuna da işaret edilen değerlendirmede, bu nedenle bütçede yıl sonu hedefleri içinde kalınmasını sağlayacak her türlü tedbirin gerekli olduğu zamanlarda süratle uygulamaya konulduğu, giderlerde öngörülmeyen bir artışın meydana gelmemesi için artışa sebep olabilecek kararlardan titizlikle kaçınıldığı da ifade edildi.