Bush Türkiye'yi yine şok etti

ABD Başkanı George Bush'un, Irak konusunda dün yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında yer alan, ''Irak'ın kuzeyi kendisini yönetme yolunda ilerliyor'' şeklindeki sözleri Ankara'da rahatsızlık yarattı. Diplomatik kaynaklar, Bush'un sözleriyle Ankara'da oluşan endişenin, ABD'ye, diplomatik kanallar aracılığıyla kısa süre içinde iletilmesinin beklendiğini kaydettiler. Türkiye'nin bölgeye ilişkin hassasiyetlerinin ABD'ye daha önce de aktarıldığını hatırlatan kaynaklar, bu son gelişmeyle birlikte konunun tekrar gündeme getirileceğini belirttiler. Bu arada, Irak'taki istakrar gücüne Türkiye'nin katkısı çerçevesinde Türkiye ile ABD askeri heyetleri arasında yapılan görüşmelerde, Türk askeri için Irak'ta 3 ayrı sektörün önerildiği öğrenildi. Karar alınması durumunda, Türk askerinin kendi komutasında ve ayrı bir sektörde görev yapmasında ABD ile uzlaşıya varan Türkiye, şimdi bu 3 seçeneği değerlendiriyor. Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, sektör konusunda hafta sonunda yaptığı açıklamada, ''Eğer karar verilirse bizim tercihlerimiz önemli olacaktır. Orada tercih hakkımız var'' diye konuşmuştu. BUSH NE DEDİ? ABD Başkanı George W. Bush, Irak ve Afganistan'da harcanmak üzere ABD Kongresi'nden 87 milyar dolarlık ek ödenek isteyeceğini açıklarken, Irak'ın kuzeyinin, ''kendisini yönetme'' yönünde ilerlediğini söyledi. Bush, ABD televizyonlarından da naklen yayınlanan 15 dakikalık ulusa sesleniş konuşmasında, teröre karşı mücadelenin halen ağırlıklı olarak Irak'ta sürdüğünü, teröristlerin, ABD'yi, işini bitiremeden Irak'ı terk etmeye zorlamayı amaçladığını, ancak ABD'nin bunu kesinlikle yapmayacağını söyledi. ''Irak için ne gerekiyorsa yapacağız, ne kadar gerekiyorsa harcayacağız'' diyen Bush, BM'yi de, Irak'ta devreye girmeye çağırdı. Bush, Irak'taki mevcut durumu özetlerken, ülkede son haftalarda meydana gelen saldırıların ağırlıklı olarak, orta bölgelerde yer alan Bağdat ile Tikrit arasında, eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in güçlü olduğu yerlerde meydana geldiğini anlattı. ABD Başkanı, sözlerine, ''Irak'ın kuzeyi, genellikle istikrarlı ve yeniden imara ve kendisini yönetmeye doğru ilerliyor. Terörist grupların son saldırılarına karşın güneyde de bu eğilimler gözleniyor'' diyerek devam etti. Konuşmasının ilk bölümünü terörle mücadeleye ve bu konuyla Irak savaşı arasındaki bağlantıya ayıran Bush, ''teröristler, geçtiğimiz dönemde özgür dünyanın hazırlıksız ve zayıf olduğuna, tarihin kendi yanlarında olduğuna kanaat getirerek saldırılarını yoğunlaştırdı. Ancak 11 Eylül yangınını söndüren ABD, teröre topyekün savaş ilan etti. Bugün de bu savaş sürüyor'' dedi. ''Ortadoğu ya bir ilerleme ve barış merkezine dönüşecek, ya da ABD'de ve diğer özgür ülkelerde çok can alan şiddet ve terörü ihraç eden bir bölge olarak kalacak. Biz bunlardan ilki için gerekeni yapacağız'' diyen Bush, Irak'ta saldırılar düzenleyen güçlerin, Saddam Hüseyin rejimi yandaşları ve ülke dışından gelen yabancı teröristler olduğunu savundu. Bush, ''Teröristlerin stratejik bir amacı var. Bizi, işimizi bitirmeden Irak'ı terk etmeye zorlamak istiyorlar. Teröristler, uygar dünyanın iradesini sarsmak istiyor. Teröristler, Beyrut ve Somali örneklerini göstererek, Amerikalılara zarar verdikleri ortamlarda bizim geri çekileceğimizi düşünüyorlar. Bu görüşlerinde çok yanılıyorlar'' diye konuştu. ABD'nin, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Almanya ve Japonya'nın yeniden kurulması için bütün olanakları seferber ettiğini hatırlatan Bush, Washington'ın bu defa da aynı çabayı Irak için göstereceğini belirterek, Amerikan halkına, fedakarlığa hazır olması çağrısında bulundu. Başkan Bush, bu çerçevede ağırlıklı olarak Irak'ta kullanılmak üzere, ancak Afganistan'ı da kapsayacak şekilde, 87 milyar dolarlık ek bir ödenek için Kongre'ye başvuracağını duyururken, bu rakamın 66 milyar dolarının, gelecek bir yıl içinde askeri ve istihbarat amaçlı operasyonlarda kullanılacağını söyledi. Bush, geri kalan paranın da, Irak'ın ve Afganistan'ın yeniden imarında kullanılacağını belirtti. Bush, Irak'ta halen yaklaşık 130 bin Amerikan askerinin bulunduğunu, buna da 29 ülkeden gelen 20 bin askerin oluşturduğu iki tümenin eklendiğini anlattı. ABD Başkanı, ''Komutanlarımız, İngiliz ve Polonyalıların komutasındaki bu iki tümene ek olarak, yükün paylaşılması amacıyla, üçüncü bir uluslararası tümenin de Irak'ta görev yapmasını tavsiye etti'' dedi. Bush bu çerçevede, ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell'ı, BM Güvenlik Konseyi'nden yeni bir Irak tasarısı çıkarılması konusunda çaba göstermek üzere görevlendirdiğini hatırlatarak, isteklerinin, ABD önderliğindeki Irak uluslararası gücünün BM tarafından onaylanması olduğunu kaydetti. Başkan Bush, ''geçmişte BM Güvenlik Konseyi kararlarının uygulanması ve Saddam Hüseyin'in görevden uzaklaştırılmasında bazı dostlarımızla aramızda görüş ayrılıkları oldu. Ancak bu görüş ayrılıklarının, şu andaki görevlerini yerine getirmelerine engel olmasına izin veremeyiz. BM üyelerine, Irak'ın özgür ve demokratik bir ülkeye dönüşmesinde daha geniş bir rol oynamaları yönünde bir fırsat ve sorumluluk düşüyor'' diye konuştu.