Bursalı kestane üreticileri üzgün...

Kestane şekeri üretiminde Türkiye liderliğini sürdüren Bursa'da, kestane ağaçlarında ortaya çıkan mürekkep ve kanser hastalıkları nedeniyle başka illere kaptırılan yetiştiriciliğin yeniden canlanması için çalışma yapılıyor. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Himmet Tezcan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir zamanlar kestane yetiştiriciliğiyle ünlü Bursa'nın, bugün sadece kestane şekeri üretimiyle akla geldiğini, yetiştiricilikteki liderliğin başta Aydın olmak üzere diğer illere kaptırıldığını söyledi. Bu duruma, 1960-70'li yıllarda kestane ağaçlarında ortaya çıkan mürekkep ve kanser hastalıklarının neden olduğunu ifade eden Tezcan, günümüzde sadece kanser hastalığının sorun yaratmaya devam ettiğini kaydetti. ''KESTANE AĞAÇLARINDAKİ KANSER, DÜNYADA DA SORUN''- Tezcan, kestane ağaçlarında görülen kanser hastalığının dünyanın çeşitli ülkelerinde de etkili olduğunu belirterek, ABD'de, ilk olarak 1904 yılında teşhisi yapılan hastalık nedeniyle kaybedilen kestaneliklerin yeniden canlandırılması için çalışmaların aralıksız sürdüğünü vurguladı. Bu çabaların kendilerine de ilham kaynağı olmaya başladığını dile getiren Tezcan, ''Bursa kestanesi için neler yapabileceğimizi, Büyükşehir Belediyesi Yerel Gündem-21 kordinatörlüğünde resmi ve özel sektörden gönüllü kişi ve kuruluşlarla yapılan düzenli toplantı ve arazi çalışmalarıyla belirlemeye başladık. Bursa kestanesinin sorunları yakın takibe alındı ve çözüm yolları kaynak araştırmalarıyla beraber aranır oldu'' dedi. İncelemeler sonucunda ''Cryphonectria parasitica'' isimli mantarın neden olduğu kanserin ana sorun olmakla birlikte, kaybedilen kestane ağaçlarının yerini alabilecek genç filizlerin doğada bulunduğunun da gözlemlendiğine dikkati çeken Tezcan, şunları kaydetti: ''Ayrıca, kanserden kurtulan ağaç sayısında da artışlar görülmektedir. Bu oranı insan yardımıyla daha da artırmak istiyoruz. Bu nedenle yerel bazdaki bu kestane grubuna katılan kişi ve kuruluş sayısını da her geçen gün artırmak niyetindeyiz.'' ''KÖYLÜLER MEYVE AĞAÇLARINA YÖNELDİ''- Köylerdeki bazı yetiştiricilerin artık kestane yerine diğer meyve ağaçlarına yöneldiklerini, ancak hala pes etmeyen üreticilerin de bulunduğunu anlatan Tezcan, şunları söyledi: ''Örneğin Fidyekızık, Cumalıkızık ve İnkaya gibi köyler, kestane üreticiliğindeki eski günlerini özlüyorlar. Kanserin Bursa'ya artık yeteri kadar zarar verdiğini, bundan sonra hastalığın düşüşe geçmesi gerektiğini düşünüyorum. Zira kestane kanseri, ilk görüldüğü yıllar daha tahripkar oluyor. Sonra kendi içinde düşmanını da geliştiriyor. Kestane kanseri son 20 yılda bazı Avrupa ve Balkan ülkeleri ile Kafkaslara yeni girdi. Şu anda esas sorun oralarda beklenebilir. Hatta İsviçre'nin Kuzey Alplerinde bile bu hastalığa rastlandı. Bu nedenle dünya kestane fiyatlarında kaliteye paralel oynamalar beklenebilir. İşte bu nedenlerle Bursa'da ikinci bir atak, ancak bu işe gönül verenlerle önemli sonuçlar doğurabilir.'' Bursa Orman Bölge Müdür Yardımcı Necati Alıç da, Bursa'da 3 bin 503 hektar alanda kestane ağacı bulunduğu belirterek, 1989 yılından bugüne kadar dal kanseri yüzünden kuruyup kesilen kestane ağaçı miktarının 50 bin 384 metreküp olduğunu bildirdi.