Bürokrata pahalı hediye darbesi

Hürriyet'ten Şehriban Oğhan'ın haberine göre Hükümet, Ramazan Bayramı'ndan sonra gündeme getireceği yasa taslağıyla ‘Kamu Görevlileri Etik Kurulu’ oluşturmayı planlıyor. Etik Kurul, sadece rüşvet alanı değil, görevi sırasında pahalı hediye alan memuru bile yakalayıp, Resmi Gazete ilanıyla deşifre edecek. HÜKÜMET, rüşvet alan, görevini yaparen usulsüzlük yapan, pahalı hediyeler kabul ederek iş bağlantısı yapan memurunu deşifre etmeye hazırlanıyor. Kimse devlet memuruna Etik Kurul'un belirlediği ‘bedelden’ daha yüksek hediye veremeyecek. Bunun için önce Avrupa'da olduğu gibi ‘Kamu Görevlileri Etik Kurulu’ oluşturulacak. Başbakanlık'a bağlı olarak çalışacak bu kurul, memurun uyması gereken etik ilkeleri belirleyecek. Kurul, bu kurallara uymayan memurlar hakkında şikayet başvuruları doğrultusunda soruşturma başlatacak. Soruşturma üç ay içinde sonuçlandırılacak. Soruşturma sonunda memurun etik kuralları ihlal ettiği saptanırsa, deşifre edilecek. Deşifre, Resmi Gazete'den yapılacak. ÜST KURULLARI DA KAPSAYACAK: Bayramdan sonra TBMM'ye gönderilmesi beklenen yasa taslağına göre askeri, idari, yargı ve üniversite camiasında görev yapmış temsilcilerin oluşturacağı Kurula, en az genel müdür veya dengi kamu görevlileri şikayet edilebilecek. Etik Kurul, bağımsızlıkları sık sık eleştiri konusu olan BDDK gibi üst kurul başkanları ile belediye başkanlarını da araştıracak. DİĞER MEMURLAR DA GÖZLENECEK: Etik Kurul, alt düzey memurlar ile kamu görevlilerinin uyacakları ilkeleri yönetmelikle belirleyecek. Bu memurlar, çalıştıkları kurumlardaki disiplin kurulları tarafından izlenecekler. Etik ilkeleri ihlal eden memurlar hakkında alınacak karar, şikayet edenle, memurun amirlerine bildirilecek. HEDİYE KAPSAMINI DA BELİRLEYECEK: Kurul, hediye alma yasağının kapsamını belirlemeye de yetkili kılınıyor. En az genel müdür veya eşiti seviyesindeki üst düzey kamu görevlilerince alınan hediyelerin listesi gerektiğinde her takvim yılı sonunda bu görevlilerden istenebilecek. YABANCILAR DA ŞİKAYET EDEBİLECEK: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yanısıra Türkiye'de ikamet eden yabancı kişiler de memurları şikayet hakkına sahip olacak. Ancak kamu görevlilerini karalama amacı güden, haklı bir gerekçeye dayanmayan, başvuru konusuyla ilgili yeterli bilgi ve belge sunulmamış başvurular değerlendirmeye alınmayacak. BİLGİ İSTERSE VERİLECEK: Taslak, Bakanlıklar başta olmak üzere kamu kuruluşlarını Kurul'a istediği bilgi ve belgeleri vermeyi de zorunlu kılıyor. Kurul, kanun kapsamındaki kuruluşlar ile özel kuruluşlardan ilgili temsilcileri çağırıp bilgi alma yetkisine de sahip bulunuyor. YARGIDAKİLER İNCELENMEYECEK: Yargı organlarında görülen veya karara bağlanmış bulunan uyuşmazlıklar hakkında Kurula veya yetkili disiplin kurullarına başvuru yapılamayacak. İnceleme sırasında yargı yoluna gidildiği anlaşılan başvuruların ise işlemi durdurulacak. MAL BİLDİRİMİ DENETİMİ: Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu'na bir fıkra eklenerek Kurul'a mal bildirimlerini gerektiğinde inceleme yetkisi verilecek. Kurul'a bir emekli general BAŞBAKANLIK bünyesinde oluşturulacak Etik Kurul biri başkan 11 üyeden oluşacak. Bakanlık görevi yapmış olanlar arasından 1, Anayasa Mahkemesi Başkan veya üyeliği, Yargıtay, Sayıştay, Danıştay başkanlık ve daire başkanlığı ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı görevinden emekliye ayrılanlar arasından 3 üye, müsteşarlık, generallik, amirallik, büyükelçilik, valilik görevlerinde bulunmuş veya bu görevlerden ayrılanlar arasından da 3 üye seçilecek. Üniversitelerde rektörlük veya dekanlık görevlerinde bulunmuş öğretim üyeleri veya bunların emeklileri arasından seçilecek 3 üye ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında en üst kademe yöneticiliği yapmış olanlar arasından seçilecek 1 üye de Kurul'un diğer üyelerini oluşturacak. Dünyada çok örneği var AVRUPA'da da kamuda etik davranış ilkelerini yerleştirmek ve bu ilkelere uyulup uyulmadığını gözetlemekle görevli kurumsal yapılar bulunuyor. ABD'de The Office of Government Ethics, İngiltere'de The Committee on Standards in Public Life, Kanada'da The Office of the Ethics Counsellor, Japonya'da National Public Service Ethics Board, Avustralya'da The Public Service and Merit Protection Commission, İrlanda'da The Public Offices Commission ve Portekiz'de The Inspectorate-General for Public Administration gibi kurumsal yapılar örnek gösterilebilir.