Bu tarihte emekli olanlar yaşadı!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, çalışma hayatında ve sosyal güvenlik sisteminde yıllardır konuşulan, ancak bir türlü gerçekleşmeyen değişiklikler için kolları sıvadı.

 

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "intibak"ın ayrıntılarını BUGÜN'e açıkladı. Çalışmaların tamamlandığını söyleyen Çelik, toplam 2 milyon 743 bin kişinin yararlanacağı yasanın 1981 öncesi emekli olanları da kapsadığını kaydetti.

 

 

Süreleri aynı, primleri aynı olanların maaşlarının hangi yılda emekli olurlarsa olsunlar eşitlenmesini sağlamaya dönük bir düzenleme yapıyoruz. 2000'den sonra çıkan yasal düzenlemelerle emeklilere ülkenin gelişme hızından 2008 yılına kadar yüzde yüz, 2008 yılından sonra ise yüzde 30 bir pay veriliyor. Biz 2000'den öncekilere de gelişme hızından pay yansıtarak intibaksızlığı giderme formülü üzerinde çalışmamızı tamamladık. Bakanlar Kurulu'na gönderiyoruz, orada nihai şekli verilecek.

 

 

 

2000 öncesini kapsıyor, 1981 ve 1987'de emeklilikte bir sistem değişikliği olduğu için 1981'i kullanıyoruz. Dolayısıyla 2000'den önceki emeklileri ilgilendiren bir düzenlemedir, 81 öncesi de, 81 sonrası da, 87 süper emekliler, 88-99 arasındaki emekliler de var. 2000 öncesi yaşlılık maaşı alanlar 1 milyon 635 384 kişi, malullük maaşı alanlar 31 bin 258 kişi, ölüm neticesinde bağlanan maaşlı 1 milyon 76 bin 789 kişi olmak üzere toplam 2 milyon 743 bin kişi bu kapsama giriyor.

 

 

Konumlarına göre 10 TL'den başlayıp 250 TL'ye maaşlara yansımalar olacak, ama vurgulamak lazım, intibak bir zam değildir, hak ettiği halde hak ettiğini alamayanlara hakkının teslim edilmesidir. Bu 2 milyon 743 bin kişinin yüzde 68'i ile yüzde 76'sı bundan yararlanacak, gelişme hızından verilecek olan paya göre bu oran netleşecek. Gelişme hızından verilecek pay daha yüksek olursa yararlanacakların oranı yüzde 76'ya kadar çıkabiliyor, ama ortalama 2 milyon 743 bin kişinin yüzde 70'i bundan yararlanacak.

 

 

 

Çünkü, asgari aylık kontrolü nedeniyle ödedikleri primler asgari ücret seviyesinde olan ve prim ödeme gün sayıları 5 bin günün altında olanlar çok daha düşük aylıklar hak ettiği halde asgari aylık kontrolü nedeniyle sistem tarafından desteklenmiş ve aylıkları belli seviyeye yükseltilerek ödenmiştir. Bu emekliler doğal olarak yansımalardan faydalanamayacak.

 

 

Hayır, kimsenin maaşında kayıp söz konusu değil, ama kimine 10, kimine 40, kimine 100, kimine 250 Lira olacak. Halen ödenmekte olan aylığı daha yüksek olanlara bu yüksek aylıklarının ödenmesine devam edilecektir.

 

 

Teknik boyutları çok karmaşık, onun için 2012'de maaşlara yansıtamıyoruz. 2 milyon 743 bin dosya tek tek incelenecek. Hükümet programında kademeli olarak ödeyeceğimizi söylediğimiz için karşılığını bütçeye koyduk, ama teknik olarak 2012'de bu dosyaları yetiştirmek mümkün değil. En az 10-12 aylık bir çalışma gerekiyor, 2013'e sarkacak demektir. Bakanlar Kurulu bu konuda nihai kararı verecek.

 

 

 

Şikayet neyse o çerçevede düzenleme yapacağız. Çalışma saatlerinde sınır yok, 10-12-14 saat çalışan taşeron işçimiz var. Bu kabul edilemez. Bir insan 12 saat, 14 saat çalıştırılır mı? Mesaisi, karşılığı vardır. Yasada düzenlenmiş, buna uyulmadığını görüyoruz. Bir de, bir yıl çalışan kıdem tazminatı hakkına sahip, ama 11 ay çalışanın kıdem tazminatı hakkı yok. Bizim mevzuatımızda 70'li yıllardan bu yana kıdem tazminatı fonu yer alıyor. Fon uygulamasına geçilirse yalnız bir yıl çalışanlar değil, daha az süreli çalışanların da bundan yararlanması imkânı doğacak.

 

 

 

Toplu sözleşme çerçevesinde maaş alacaklar. Eğer yetişmezse Bütçe Kanunu gereği yapılan zamlar memur maaşlarına 15 Ocak'ta yansıyacak.

 

 

Hakem Heyeti Kurulu'nun kimlerden oluşacağı konusunda konfederasyonlar kendi aralarında anlaşamadıkları gibi bizimle de anlaşma olamadı. Herkes kendi pozisyonuna göre bir hakem heyeti teklifinde bulunuyor. Uzunca tartıştık. Geldiğimiz noktada 4 kamunun, 4 sendikaların vereceği üye, bir kamunun, bir de sendikaların teklif edeceği öğretim üyesi ve bir de başkandan oluşturduk. Başkanın kim olacağı konusunda da farklı görüşler var. Kimine göre Yargıtay 9. Daire, kimine göre Sayıştay, kimine göre Bakanlar Kurulu... Bazı bakan arkadaşlar, toplu sözleşme her 2 yılda bir olacağı için o dönem için "Bakanlar Kurulu belirlesin" görüşündeler. Biz düzenlemeye "Sayıştay Başkanı" olarak yazıp Bakanlar Kurulu'na gönderdik. Bakanlar Kurulu'nda son şeklini alıp, meclise gidecek.