Bu soruyu bilene 50 bin lira ödül
Abone olDiyarbakırlı matematik öğretmeni Nazım Yokuş, 17 yıl üzerinde çalışarak bir soru üretti.
'1 sayısından küçük, en büyük reel sayı kaçtır?'
sorusuna, dünyada yaşayan hiç kimsenin cevap veremeyeceğini savunan
Yokuş, sorunun cevabını verene, arabasını satarak, 50 bin lira ödül
vereceğini söyledi.
Diyarbakır Yenişehir Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi’nde matematik
öğretmenliği yapan Nazım Yokuş, üniversite yıllarında o dönemki
hocalarından ilham alarak, kimsenin çözemeyeceği bir soru bulmak
istedi. Yaklaşık 4 yıl boyunca bu hayalle yaşayan Yokuş, TÜBİTAK
dergisinde okuduğu bir yazıdan ilham alarak önce bir cevap
geliştirdi. Cevaba uygun bir soru da bulan Yokuş, hayalini
gerçekleştirerek ‘1 sayısından küçük, en büyük reel sayı kaçtır?’
sorusunu etrafındakilere sormaya başladı. Yaklaşık 17 yıl boyunca
çeşitli üniversiteler, kurumlar ve insanlara bu soruyu soran Yokuş,
hiç kimseden cevap alamadı. Şimdi dünyaya açılmak isteyen ve bu
nedenle sorusunu meslektaşı İngilizce öğretmeni Gözde Saral’a
çevirten Yokuş, 17 yıl üzerinde çalıştığı sorusuna, dünyada hiç
kimsenin cevap veremeyeceği düşüncesinde.
SORU 4 YILLIK BİR EMEĞİN SONUCU
Sorunun hazırlanışı ile ilgili İHA muhabirine açıklamalarda bulunan
Yokuş, 1995 yılında, üniversiteyi kazandığı senenin ilk dersinde,
Sezai isimli hocalarının bir iddiasının olduğunu söyledi. Yokuş,
"Hocamızın iddiası, iki nokta arasında gidebilmeniz için yarı
noktayı almanız lazım, o noktaya ulaşmanız için diğer yarısını
almanız lazım diye. Bunun üzerine bir soru sormuştu. Ben de kafa
yormuştum, acaba alternatif farklı sorular üretilebilir mi
matematikte diye. Üniversite yılları içerisinde gerek İngilizce
Kalkülüs kitabı olsun diğer noktalarda diğer noktalardaki yaptığım
çalışmalarda 4 yıllık emek sonucu böyle bir soru aklıma geldi.
Baktım ki matematikte sanki kimsenin cevap veremeyeceği zor olan
bir soru diye düşündüm ve bunu paylaştım kendi üniversitemdeki
hocalarımla beraber" dedi.
ÖNCE CEVABI SONRA SORUYU BULDU
Matematikte bir açık aradığını kaydeden Yokuş, kimsenin
bulamayacağı bir sorunun kendine dert olduğunu ifade etti. Yokuş,
şunları söyledi:
"Acaba kimsenin bulamayacağı, kimsenin bilemeyeceği matematikte bir
açık var mıdır diye dert edinirken, uğraşırken böyle bir soru
aklıma geldi. Bu soru gecelerimi aldı, uğraşlarımı aldı, emek
verdim. TÜBİTAK dergisini okurken, bu soru aklıma geldi. Soru ‘1
sayısından küçük en büyük reel sayı kaçtır?’ Aslında cevabını
bildiğim bir soruyu sordum direkt. Önce cevap geldi aklıma, sonra
soruyu sordum. TÜBİTAK dergisini okurken orada soru ve cevap olarak
aklıma aynı anda geldi. Sonra bunun cevabını teyit etmek, acaba
bunun cevabını bilirler mi diye, çünkü 1995’ten günümüze yaklaşık
olarak 20 yıllık bir süreç geçti cevabın üzerine çalışma yaptım,
cevabımı destekleyen ifadelerin söz konusu olduğunu gördüm."
"HOCALARIM BU SORUNUN BİR CEVABININ OLMASI GEREKTİĞİNİ
SÖYLEDİ"
Sorunun aklına geldikten sonda teyit amaçlı bir çok kurum ve kişiye
sorduğunu dile getiren Yokuş, şöyle konuştu:
"Dicle Üniversitesi’ne sordum. Oradaki hocalarımla değişik
zamanlarda değişik süreçlerde gidip ziyaret ettim, fırsat buldukça
fikirlerini aldım, hatta matematik felsefesi üzerine bazı
çalışmalarım olduğundan haberleri var. Onlar da güzel çalışmalar
olduğunu söyledi. Hocam bunun cevabının olması gerektiğini
söylediler. Niye cevabının olması gerektir, mantık gereği 1
sayısından küçük reel sayı olarak düşünürseniz sonsuz tane var.
Küçük olan bir sürü var. Bunlardan bir tanesi muhakkak büyük
olmalı. Bu süreç içerisinde ben bu soruyu Houston Üniversitesi’ne
gönderdim mail aracılığı ile buradaki Zirve Üniversitesi’ne
gönderdim mail aracılığı ile sızıntı dergisine gönderdim.
Üniversite olarak 3 üniversiteye yayın kuruluşuna sordum kişi
olarak da 600’e yakın bir kişiye sordum. Biz bu sorunun cevabını
biliyoruz. Bunun matematiksel olarak ifade edilmesini istiyoruz
ispat açısından."
SORUNUN CEVABINI BİLENE ARABASINI SATIP 50 BİN LİRA
VERECEK
Sorduğu soruyu bilene bir de ödül vereceğini vurgulayan Yokuş,
şöyle dedi:
"Sorumuza 50 bin liralık para ödülü koyduk ve bir süre koymamız
gerekiyor doğal olarak. İnsanlar bunun cevabını siz biliyor musunuz
bilmiyor musunuz diye tartışmaya girmesinler diye, bu soruya 17
yıllık bir süre koyuyorum. 17 yıllık süre içerisinde bu sorunun
cevabını gönderen insana veya kuruluşa 50 bin liralık ödül
vereceğim."
Nazım Yokuş’a sorusunun uluslararası alanda duyulması için destek
veren aynı okulda görevli İngilizce öğretmeni Gözde Saral da,
"Nazım hoca okulumuzun çok değerli matematik öğretmenidir. Bir gün
geldi ve böyle bir projesi olduğundan bahsetti. Ben çok etkilendim.
Aynı zamanda bu soruyu uluslararası şekilde herkese sunup cevap
arayacağından bahsetti. Bu yüzden projesini İngilizce'ye çevirme
ihtiyacı vardı. Bu anlamda benden yardım istedi. Projeyi ilk
okuduğumda ben de çok etkilendim. Ve yardım etmek istediğimi
kendisine belirttim ve bunun ardından çevirmeye başladım. Açıkçası
sorunun cevabını ben de merak ediyorum ve bilmiyorum" diye
konuştu.