Bu nasıl denetim?

Devlet Bakanı Ali Babacan, İmar Bankası'nda yolsuzlukların boyutlarının çok büyük olduğunu ve kesin rakamın ödeme planı ile birlikte açıklanacağını ifade ederek şunları kaydetti: ''Ödemeler bir kaç senelik zamana yayılacak. İmar Bankası'ndaki olay Fon'a (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu) devredilen 20 bankadan çok farklı. Halktan mevduat toplanmış. Mevduatın sadece belirli bir yüzdesi bilançolara girmiş. Diğer para ortada yok. Korkunç bir olay Hazine bonosu için de halktan para almışlar makbuzu kesmişler ortada hazine bonosu yok. Bu olay dünya bankacılık tarihine geçecek boyutta bir olay. Bu boyuttaki bir yolsuzluğun şimdiye kadar fark edilmemesi çok enteresan. Bu banka üçlü incelemeden geçiyor. BDDK ve Merkez Bankası denetliyor. Vergi denetçileri bankayı kayıt dışı açısından inceliyor. Bu nasıl denetim? Yıllardır bu nasıl devam eder. Biz öncelikle hasarın tespitine yoğunlaştık. Daha sonraki inceleme konusu bu nasıl oldu da gözden kaçtı? Bu iki yıllık bir olay değil.'' Kayıt dışı ekonomi Babacan, bu ay içinde Uluslararası Para Fonu (IMF) ile kayıt dışı ekonomiyi kayıt altına almaya yönelik bir çalışma başlattacaklarını söyledi. Bakan Babacan, Capital dergisinin çeşitli konulardaki sorularını yanıtladı. Babacan, Yüksek Planlama Kurulu (YPK) kararı ile 2004 büyüklüklerinin açıklandığını belirterek, ''deflatörümüz yüzde 12.5, tüketici fiyat artışı hedefimiz henüz resmi olarak açıklanmadı ama büyük ihtimalle yüzde 12 olacak. Bu sene yüzde 20'nin tutacak olması gelecek yılki yüzde 12 konusunda bizi daha da rahatlatıyor. Büyümeyi yine yüzde 5 öngörüyoruz. Bu yıl kişi başına gelirin 3 bin 200 ile 3 bin 500 dolar arasında olacağını tahmin ediyoruz. Yalnız burada, büyümeye Türk Lirası olarak bakıyoruz'' dedi. Ali Babacan, kayıt dışı konusunda gelişmiş ülkelerden örnekleri değerlendireceklerini belirterek, kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması yönündeki çalışmanın 6. Gözden Geçirmeye yetişmesinin zor olduğunu söyledi. Babacan, faizlerdeki düşüşün tamamen beklentilerdeki ve risk algılamasındaki iyileşmeyle ilgili bir durum olduğunu ifade ederek, Merkez Bankası faizlerinin çok hızlı ve tedbirsiz bir şekilde düşürülmesinin tehlikeli olduğunu kaydetti. Bakan Babacan, Merkez Bankası faizleri ile Hazine'nin faizlerinin hep karıştırıldığını bildirdi. Babacan, ara ara bazı bakanların da ''faiz inmeli'' diye konuştuklarını hatırlatarak, ancak bakanlardan bu yönde açıklama yapmamalarını rica ettiğini kaydetti. TL-Dolar Ali Babacan, ters para ikamesi sürecinde insanların hızlı bir şekilde para bozdurduğu bir süreçte Türk Lirası'nın değerlenmesinin kaçınılmaz bir sonuç olduğunu, işlerin iyiye gittiği sürece bu baskının devam edecek göründüğünü vurguluyor. Babacan, ''Ancak, bu baskı cari açık açısından çok riskli noktalara gelirse, serbest piyasa diğer ülkelerde olduğu gibi kendini dengeleyecektir'' görüşüne yer veriyor. Devlet Bakanı, bütçenin gider tarafında enflasyonun üzerinde bir artış olsun istemediklerini de bildirdi. Irak'tan dolar geliyşor mu? ''Irak'tan dolar geliyor mu?'' şeklindeki soruyu ise Babacan, şöyle yanıtladı: ''Bu çok cüzi miktarda bir paradır. Merkez Bankası ile sürekli görüşüyoruz. Onlar da sürekli teknik analizler yapıyorlar. Özellikle Irak kaynaklı girişi gözlemleyebildikleri belli hareketler var. Onları incelediğimizde, Irak'tan, Türkiye'ye gelen para girişinin ihmal edilebilir boyutlarda olduğunu görüyoruz. Hiçbir somut veri ve gözlem yok. Türk insanının sistem dışına kaçırdığı parasını sisteme sokması asıl büyük hareket orada. Bir miktar da yabancı girişi var ama o da kısıtlı. Çünkü, dalgalı kur politikası yabancıların hızlı giriş ve çıkısının önünde önemli bir emniyet supabı vazifesi görüyor.'' Babacan, faiz dışı hedefine de dikkat çekerken, ''Yüzde 6.5 faiz dışı fazla hedefini koyduktan sonra istersek 50 milyar dolarlık kredi bulalım fark etmez. Bütçede tasarruf zorunlu, faiz dışı fazla hedefi öyle teknik bir bağlayıcılık getiriyor'' diyor. Ali Babacan, Haziran ayından bu yana sanayi üretiminde yüzde 11'lik bir artışın söz konusu olduğunu, bunun mutlaka üçüncü çeyrek büyüme rakamlarına olumlu yansıyacağını ve yıl sonu büyüme hedefi yüzde 5'in gerçekleşeceğini artık rahatlıkla tahmin edebildiklerini kaydediyor. Şu anda örtülü enflasyon hedeflemesi uyguladıklarını anlatan Babacan, gerekli şartların oluşması halinde enflasyon hedeflemesine her an geçebileceklerini bu konudaki teknik hazırlıkların tamam olduğunu söylüyor. Liradan sıfır atılması Türk Lirası'ndan sıfır atılmasına da değinen Babacan, iki aydır Merkez Bankası ile çalıştıklarını ve konu olgunlaştıktan sonra açıklamayı düşündüklerini belirten Babacan, ''Daha erken açıklanması sıkıntı yaratabilirdi. Bunu yapmak çok zor bir şey değil, önemli olan zamanlaması. Enflasyonun tek rakamlara inmesi bir kriter ama daha önemlisi kalıcı bir düşüşe herkesin inanmasıdır'' diyor.