Bu köy kendi para birimini üretti

Meksika'da Veracruz Dağlarında 24 bin kişinin yaşadığı bir köy, kendi icat ettiği ve takasa dayalı bir para birimi olan Tumin'i kullanarak, Meksika Merkez Bankasına zor anlar yaşatıyor. Şimdiden komşu 9 bölgede kullanılan Tumin'in başka bölgelere yayılma ihtimali de bulunuyor.

Devletin para düzenlemesinden sorumlu olan merkez bankası, Espinal köyünde ortaya çıkan ve popularitesi artan bu "isyancı para" birimi karşısında endişeli. Devlet bunun bir dolandırıcılık olduğunu iddia etse de, paranın yaratıcıları birçok faydasının olduğunu savunuyor: Tüccarlar ve profesyoneller daha fazla ürün satıyorlar, ve tüketiciler daha ucuza alıyorlar.

Tumin yerel Totona dilinde para anlamına geliyor. Bir grup üniversite öğretmeninin, ekonomiyi canlandırmak, ve bu fakir bölgede paranın çok az olması nedeniyle düşünüp başlattığı yeni para birimi 2010 Kasımında yürürlüğe girdi. 1,5,10 ve 20lik birimleri bulunuyor. Ancak bölgede kabullenilmesi, ve yayılması 2012 sonlarına doğru olmuş.

"Peso'muz yok"

Bu hareketin başlatıcısı Juan Castro Soto, "Pesolarımız yok, çünkü fakiriz.Bu yüzden kendi birimimizi ürettik". diye açıklıyor.

Burası uzun süre büyük suç çetelerinin şiddetine maruz kalmış ve fakirleşmiş, yerlilerin çoğunlukta olduğu bir bölge.

"Yerel üretimi arttırmak istedik.Çünkü en büyük problem bu.Artık herşey dışarıdan geliyor ve biz de dükkana gittiğimizde bir alternatif olmasını istedik. Bir dükkan mal alacak üretici bulamıyorsa, ona yardımcı oluyoruz." diyor, Castro Soto. "Bizim takasa dayalı para sistemimiz onu kullananların güvencesi altındadır, devletin altın rezervlerinin değil". Bu yüzden hükümetin suçlamalarını da reddediyor.

Yeni para birimi bölgedeki ekonomiyi canlandırmış olsa da, Merkez Bankası yöneticileri, bu paranın spekülasyona yol açtığını ve ekonomiye zarar verdiğini iddia ediyorlar.

Meksika Peso'sunun yerini tutma hedefi olmadığı iddia edilen bu yeni para biriminin kullanımı konusunda cevaplanmamış bir çok soru var.Oysa bölge halkı ise, "bu proje, unutulmuş bir takas sistemini yeniden canlandırma projesidir" diyor.