Bu hastalığı hiç duydunuz mu?
Abone olÇoğu kişi Multipl Skleroz (MS) hastalığını henüz bilmiyor. Oysa aktifliğin egemen olduğu çağda herkesi bulabilen bu hastalık, oldukça tehlikeli. Peki bu hastalık nedir?
20-40 yaş arası genç insanların, özellikle kadınların, aktif ve
sosyal kişilerin hayatını karartan Multipl Skleroz (MS) hastalığı
için, "MS'le yaşamayı öğrenmek gerek!" diyen uzmanlar; hastalar
için "Kaliteli Yaşam Ölçeği" hazırlıyor.
Türkiye'nin ilk kez ev sahipliğini yaptığı ve yaklaşık 3 bin
doktoru ağırladığı 13. Avrupa Nöroloji Kongresi'nde Serono İlaç
firması'nın sunduğu Uydu Sempozyumu'nda MS'li hastalar için yapılan
Yaşam Kalitesi Araştırma sonuçları açıklandı. Dünya çapında ilk
kez, 20 ülkede, 14 ayrı dil kullanılarak yapılan MuSIQoL
(Uluslararası Multipl Skleroz Yaşam Kalitesi Araştırması)
çalışması; MS'li hastaların, etkin bir tedavinin yanısıra, nasıl
daha özgür ve daha rahat, eş, aile ve çevreleriyle nasıl daha
uyumlu yaşayabileceklerini belirleyen bir sistem oluşturmayı
amaçlıyor.
YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİ
MS'in, toplumsal anlamda çok önemli bir problem olduğunu, büyük bir
iş gücü kaybına yol açtığını söyleyen MuSIQoL çalışmasının Türkiye
Koordinatörü, 9 Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim
Dalı Başkanı Prof. Dr. Egemen İdiman, "Bir MS'li hastanın bireysel
yaşamının yanında, ortalama 4 kişilik bir ailenin hayatı maalesef
kesintiye uğruyor" dedi ve "MS; 3'te 2 gibi yüksek oranda
kadınlarda, genç, aktif ve sosyal insanlarda görülüyor. Bu yüzden
de iş kaybı çok büyük oluyor, aile yaşamı ve sosyal yaşam büyük
kesintiye uğruyor. MS'te ne zaman, nasıl atak olacağı bilinmiyor.
Her atak, geriye bir sakatlık, bir sekel bırakabiliyor. Bu
bilinmezlikle yaşamak MS ile yaşamanın bir parçasıdır. MS'li
hastaların yüzde 75 - 80'inde hastalık alevlenme ve düzelme ile
seyreder, bunların yüzde 50'si artan bulgularla sandalyeye bağımlı
hale gelir. Kalan yüzde 20 - 25'lik kısmının da yüzde 10 - 15'i
başlangıçtan itibaren hep ilerleme gösterir. Bu hep ilerleyen son,
daha çok erkeklerde görülür ve 40 yaş sonrası gruptur. Geriye kalan
yüzde 10'luk grupta ise, genellikle uzun aralarla ataklar olur,
daha hafif seyreder, tam düzelme olmasa bile ömür boyu hayatı
kısıtlar. Bunlara iyi huylu MS'ler diyoruz" dedi.
Prof. Dr. İdiman, MS gibi, uzun süreli, yaşam boyu tedavi
gerektirecek kronik hastalıklarda hastanın yaşam kalitesinin büyük
önem taşıdığını belirterek, "Bu yüzden de bu tür hastaların yaşam
kalitelerini yükseltmeyi amaçlayan yaşam kalitesi ölçeği çıkarılır.
MS'liler için yürütülen bu çalışmanın ilk sonuçlarını hastaya
uyarladığımızda, onun temel sıkıntılarını çok daha ayrıntılı, çok
daha özel tanımlayabiliyoruz. Direk izah edemediği durumunu,
testlerde verdiği cevaplarda bulabiliyoruz. Onun özgürlüğünü sonuna
dek kullanmasına izin veriyoruz ve açık olmasını sağlıyor. Böylece;
hastanın yaşadığı ortamın nasıl olması gerektiği, tedavisinde
kullanılan ilacı, kullanım şekli, dozu, sıklığı, fiziksel ve
psikolojik açıdan kendini nasıl iyi hissedebileceği gibi pek çok
ayrıntının yer aldığı o hastaya özgü bir 'Yaşam Kalitesi Çizelgesi'
çıkarıyoruz" diye konuştu.
MS Nedir?
Multipl Skleroz; genç insanlarda görülen, beyin ve omuriliği
etkileyen, bir çok belirti ve bulgu ile ortaya çıkan, maalesef
yaşam boyu süren kronik bir hastalıktır.
MS, merkezi sinir sistemini (beyin ve omurilik) oluşturan sinirleri
kaplayan, sinir iletimini kolaylaştıran ve sinir dokusunu koruyan
miyelinin hasarlanmasıdır. Zaman içinde bu sinirlerde kopmalar
meydana gelir. Bu hasarın nasıl başladığı henüz bilinmemektedir.
Hastalığın teşhisi konmuş kişilerde bile nasıl seyredeceği
bilinmemektedir. Hastalık, sıklıkla atak adı verilen şikayetlerin
arttığı ve yaşam kalitesinin düştüğü dönemlerde kendini
gösterir.
Kimlerde görülür?
MS, genellikle 20 - 50 yaşları arasında, aktif, eğitimli, genç
insanları etkileyen bir hastalıktır. Kadınlarda 3'te2 oranında
erkeklere göre daha fazla görülür. Özellikle 40 yaşın altındaki
genç erişkinlerde işlevsel kısıtlığa yol açan en yaygın nörolojik
hastalıktır. Bu yüzden iş verimini düşürerek iş yaşamını, aile
bireyleri ve çevredekileri de olumsuz etkileyerek ev ve sosyal
hayatı olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Bulaşıcı değildir.
Dünyada 3 milyon, ABD'de 300 bin, İngiltere'de 70 bin, Türkiye'de
ise 40 bin MS'li olduğu tahmin edilmektedir. MS'in, Kuzey Avrupa ve
oradan dünyaya yayılan topluluklarda sık, Ekvator'a yaklaştıkça
seyrekleştiği bilinir.
MS'İN BELİRTİLERİ
Özellikle tek gözde olan geçici görme azalması, çift görme, denge
bozukluğu, koordinasyon zayıflığı, idrar yapamama ya da idrar
kaçırma, cinsel işlev bozukluğu, konuşma bozukluğu, uyuşmalar,
halsizlik, karıncalanma, ciddi boyutlarda kısmi veya tam felç.
Kaynak: www.mynet.com