Bu da verginin güldüren yüzü

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Gelirler Başkontrolörlerinden Taner Akgül, 'Vergi Ödüyorsanız Gülmek Hakkınız' isimli kitabıyla, vergiyi mizahi açıdan ele aldı.

Akgül, kitabında vergiyle ilgili Amerikan ve diğer ülkelerin esprilerine ve ünlülerin vergi konusundaki sözlerine yer verdi. Vergiye ilişkin çok sayıda fıkranın da bulunduğu kitapta, karikatürler ve 'Maliyecinin Aşkı' isimli şiir de yer aldı.

Taner Akgül, AA muhabirine, yıllar önce ABD'de master yaparken, vergiyle ilgili mizahi bir çalışmada bulunmaya karar verdiğini söyledi.

ABD'de bulunduğu süre içinde, bu ülkede vergiye bile espriyle yaklaşıldığına tanık olduğunu belirten Akgül, şunları söyledi:

'ABD'de herşeyin esprisi yapılıyor. Herkese sevimsiz gelen vergiyle ilgili bile çok sayıda espri var. (Bizde niye bunlar yok) diyerek, 2005 yılından itibaren bu konuda duyduğum her şeyi not etmeye başladım. Kitap demeyeyim de yazdığım kitapçık, 4-5 yıllık bir çalışma. Ticari bir amaç da yok. Çalışmayı kendim bastırdım. Bundan sonra da buna devam edeceğim. Yani arkası gelecek. Vergi diğer ülkelerde olduğu gibi bizde de sevilmeyen bir olay. Ben, 'Vergi Ödüyorsanız Gülmek Hakkınız' diyerek, bu olaya tamamen mizahi yaklaşmaya çalıştım.'

Maliye ve vergi kelimesinin toplumda çok farklı değerlendirildiğini de dile getiren Taner Akgül, 'Lise ve üniversitedeki arkadaşlarımızla zaman zaman bir araya geliyoruz. Sohbet ediyoruz. Herkes, birbirine nerede çalıştığını soruyor. Kimisi (A bankasındayım veya şu holdingdeyim) diyor. Kimisi müşavirlik yapıyor, kimisi kamuda farklı görevlerde. Sıra bana geliyor (Maliyede çalışıyorum) diyorum. Herkesin bakışı değişiyor. Maliye, telaffuz etmekte zorlandığımız bir etiket gibi. İnsanlarda hemen vergi çağrışımı yapıyor' diye konuştu.

VERGİ KANUNU, İNCİL'İ 4'E KATLIYOR

Taner Akgül, kitabının önsözünde de, dünyanın hiç bir yerinde insanların vergiyi severek vermediğine dikkat çekiyor.

Akgül, 'Vergi Ödüyorsanız Gülmek Hakkınız' isimli kitabına da vergi sisteminin kusursuza yakın işlediği ülke olarak bilinen Amerika'nın vergi sisteminden ilginç notlarla başlıyor.

Buna göre:

- Amerikan Devlet Gelirleri Kanunundaki kelime sayısı 2,8 milyondan fazla. Buna karşılık İncil'in kelime sayısı 774 bin 746, kalınlığıyla ünlü Savaş ve Barış Romanının ise 660 bin.

- ABD'de tahmini gelir vergisi formlarını doldurma süresi Form 1040 için 13 saat 27 dakika, giderler ve indirimlere ilişkin Tablo A için 5 saat 37 dakika, menkul sermaye iratları (Tablo B) için 1 saat 26 dakika, ticari kar veya zarar (Tablo C) için 10 saat 35 dakika, sermaye artış veya azalışları (Tablo D) için de 7 saat 36 dakika.

- Amerikan Gelir İdaresi (IRS), her yıl 8 milyar sayfa beyanname ve kullanım kitapçıkları hazırlıyor. Bu formların sayfalarını uç uca eklerseniz, dünyanın etrafında 28 kez tur atılabiliyor.

VERGİYLE İLGİLİ ESPRİLİ SÖZLER

Kitapta daha sonra vergiyle ilgili Amerikan tarzı esprilere yer veriliyor. Bunlardan bazıları da şöyle:

'Ceza bir şeyi yanlış yapmanın vergisidir. Vergi ise bir şeyi doğru yapmanın cezasıdır.

- Neden köpek balıkları vergi inceleme elemanlarına saldırmaz. Mesleki nezaket icabı.

- Vergiler, anneler gibidir. Sıklıkla yanlış anlaşılabilirler ancak asla unutulmazlar.

- Vergi incelemesi sırasında gider belgelerinde 1 TL yanlışlık olduğunu saptamak için kaç tane vergi denetim elemanı gereklidir? Yanıt: Üç. Biri hatayı bulmak için, diğer ikisi hatayla ilgili mevzuatı tartışıp, raporlamak için.

- Bir avukat ve bir vergi inceleme elemanı aynı anda denizde boğuluyorlar. Sadece birini kurtarabilecek durumdasınız. Hangisini seçersiniz? Gazete okumak mı? Yemeğe gitmek mi?

- Ortalama insan ömrü artıyor. Bunun sebebi de insanların vergilerini ödeyebilmek için daha uzun yaşamak zorunda olmaları.

- İnsanların bir çoğu kazandıkları ilk parayı saklar. Hükümet de geri kalan paraları saklar.

- Bir teröristle, bir vergi denetim elemanı arasında ne fark vardır? Yanıt: Teröristle pazarlık etme imkanı vardır.

- Vergiden kaçınmanın en kolay yolu. Araba kullanma, sigara ve içki içme.

- Hükümetin son taktiği... Önce içkideki vergileri artırıyor, sonra diğer bütün vergileri artırarak, insanları içki içmeye zorluyor.

- Her başarılı adamın arkasında bir kadın ve Maliye Bakanlığı vardır.

- Mutlu bir evlilik yapmak günümüzde gittikçe zorlaşıyor. Çünkü sınırlı bir gelirle hem eş, hem de hükümeti geçindirebilmek kolay değil.

- Vergileme koyun kırpmak gibidir. Koyun kırpıldıkça yeni yün vermeye devam edecektir. Fakat koyunun derisini sadece bir kez yüzebilirsiniz.

- Hükümetin 2 yeni vergi arasında karar vermeye çalışması, bir kadının 2 yeni elbise arasında karar vermeye çalışmasına benzer. Sonuçta genellikle her ikisini de almaya karar verir.

- Ne zaman bir verginin oranı düşerse, diğer bir vergininki artar.

- Vergi makbuzunuzdaki ödediğiniz tutara bakın. Onlara ucuz politikacılar demekten vazgeçeceksiniz.

- Amerika'da en zor ikinci iş Amerika'nın Başkanı olmaktır. Birincisi vergi mükellefi olmaktır

- Bütçeyi kırpıklamaktansa, mükellefi kırpıklamak çok daha kolaydır.

- Soyulması muzdan daha kolay olan tek şey vergi mükellefleridir.

- Vergi mükellefleri, devletin tatil izni, hastalık izni ve resmi izni olmayan çalışanlarıdır.

- Orta gelir sınıfında olmak çok kötüdür. Bu kişiler, vergiden muaf olamayacak kadar fazla kazanırlar, vergilerini ödeyemeyecek kadar da az kazanırlar.

- Geçici vergilerden daha kalıcı bir şey yoktur.

- Genellikle ölüm ve vergilerin aynı olduğu söylenir, Fakat bu yanlıştır. Ölüm, vergilendirilebilen bir olaydır. Fakat vergiler, hiçbir zaman ölmezler.

ÜNLÜLERDEN SEÇMELER

Kitapta, ünlülerin vergiyle ilgili sözlerinden de örnekler verildi. 

İşte bunlardan birkaçı:

'- Dünyada ölüm ve vergiler dışında hiçbir şey kesin değildir. (Benjamin Franklin)

- Eğer bir yerde gelir vergisi varsa, dürüstler fazla, dürüst olmayanlar az öder. (Plato)

- Şu anki gelir vergisi sistemini yenilemek için yapılabilecek en başarılı reform, sistemi toptan kaldırıp, yerine yenisini getirmemektir. (Vin Suprynowicz)

- Dünyada anlaşılması en zor şey gelir vergisidir. (Albert Einstein)

- Amerika'yı çok seviyorum. Fakat bütün yılı burada geçiremem. Vergilere gücüm yetmiyor. (Mick Jagger-Şarkıcı)

- Zengin bekarlar, çok ağır vergilendirilmelidirler. Çünkü, bazı erkeklerin diğerlerinden daha mutlu olması hiç adil değil. (Oscar Wilde)

- Ateş edilmesine rağmen vurulmamış olma durumundaki mutluluğa en yakın duygu, gelir vergisi iadesi yapılmasıdır. (F. J. Raymond-Komedyen)

FIKRALAR:

Taner Akgül, kitabında vergiyle ilgili fıkralara da yer verdi. Bunlardan 2'si de şöyle:

- Camideki vaazda yalan söylemekle ilgili açıklamaları dinleyen yaşlı adam, vergi dairesine şu mektubu göndermiş:

'Gelir vergisi beyannamemde yanlış beyanda bulunduğum için geceleri uyuyamıyorum. Bu nedenle kayıtlarımı yeniden gözden geçirdim ve 15 bin lira daha ödeme yapmaya karar verdim. Çek mektubum ektedir. Eğer geceleri yine de uyuyamazsam, geri kalan kısmını da göndereceğim.'

- Bizim Temel, uluslararası ekonomi toplantısına katılır. Toplantıda devletin topladığı vergilerin dağılımı tartışılır. Konuşmacılardan biri Amerikalı, biri Alman, biri de Temel'dir.

Toplantıda 'Halktan toplanan vergilerin dağılımı nasıl yapılacak?' sorusuna yanıt aranır.

Önce Amerikalı söz alır: 'Biz, Amerika'da önce yere bir çizgi çizeriz ve sonra topladığımız vergileri havaya atarız. Çizginin soluna düşen paraları halka hizmet olarak geri veririz, sağ tarafta kalanlar devlete kalır, onlarla yatırım yaparız.'

Daha sonra Alman konuşmaya başlar: 'Biz de, Almanya'da benzer bir uygulama yaparız. Önce yere bir daire çizer, halktan toplanan vergileri havaya atarız. Dairenin dışında kalanlar, halka hizmet olarak geri döner, dairenin içine düşenleri ise devlet harcamalarında kullanırız.'

Sıra bizim Temel'e gelir. Temel de başlar anlatmaya: 'Bizum uygulamamız daha kısa oluyi. Bi kere öyle yere çizgi çizmeyiz. Bizde hükümet halktan toplar vergileri, atar havaya. Yere düşenleri kendilerine harcama yaparlar. Havada kalanlar halka hizmet olarak geri döner.'

MALİYECİNİN AŞKI

Akgül'ün kitabında internette bulduğunu belirttiği 'Maliyecinin Aşkı' adlı şiirin 2 dörtlüğü de şöyle:

Mükerrer aşklarından birisi de ben olamam,

Sana olan aşkın mahsubunu yapamam,

Hem düzeltmesi olmaz bu kırgınlıkların,

Yüreğime senin için ihtiyaci haciz koyamam.

Re'sen sevemem seni, dilekçeyle müracaat et,

Gönlüne havale ettir, kalbine kaydet,

Kesinlikle olmasın içinde bir ihanet,

Sevmiyorsan beni, tarhiyat aşamasında terk et.