Boşanmış kadına maaş şoku

Boşandığı kişiyle birlikte aynı evde yaşadığı belirlenen eş ile çocuklara bağlanmış olan dul ve yetim aylıklarının kesilmesini öngören düzenleme hukukçuların tepkisine yol açtı.


Uzmanlar, boşanma olayını tartışmaya açan bu düzenleme ile hâkimin kararına karşılık, bir SSK memurunun vereceği kararın bağlayıcı olmasını eleştiriyor.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmekte olan "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Tasarısı" sosyal güvenlik alanında bir dizi yenilik getiriyor. Ancak tasarıyla ilk kez, babadan ölüm geliri ve aylığı bağlanması için eşinden ''muvazaalı'' şekilde boşananlara ilişkin de düzenleme yapılıyor. Buna göre, eşinden boşandığı halde, bu kişiyle fiilen aynı evde ve birlikte yaşadığı belirlenen kadın ve çocuklara bağlanmış aylıklar kesilecek. Şimdiye kadar ödenmiş olan paralar da geri alınacak.

Devlet, bazı kişilerin, ölmüş babasından veya annesinden maaş alabilmek amacıyla "muvazaalı" (yani anlaşmalı) boşanma yoluna gittiğini düşünüyor. Sözleşme Hukuku'nun ilgi alanına giren muvazaa, kişilerin gerçek iradesini gizleme hali olarak tanımlanıyor. Buradan hareketle yeni düzenlemeye karşı çıkan uzmanlar, boşanmanın bir sözleşme değil, adalet tarafından verilmiş bir mahkeme kararı olduğuna ve adalette muvazaa olamayacağına işaret ediyor.

Boşanma, evlilikte tanınmış en önemli hak olan kadın ve erkeğin birbirine mirasçısı olma hakkını ortadan kaldıran, karı-kocadan birinin ölümü halinde dul aylığı bağlanmasını da yok eden bir mahkeme kararı. Yani, muvazaalı denilen boşanma sonucunda kadın "dul aylığı" alma hakkını yitiriyor.

İşte cevapsız kalan sorular

Yeni düzenlemeye itiraz eden sosyal güvenlik uzmanları ve hukukçular, ortaya çıkabilecek yeni sorunlara şöyle dikkat çekti.

Tasarı yasalaştığı taktirde, yetkili mahkeme tarafından verilmiş boşanma kararını yok mu sayacaksınız? Yoksa boşanma geçerli olacak ama eski eşler birlikte yaşadığı için dul / yetim aylığı vermeyecek misiniz?
Boşanma kararı yok sayılacaksa buna hangi makam ve hangi memur karar verecek?
Muvazaa denilerek aylığı kesilen kadına, aynı evde yaşadığı erkeğin mirasçısı olma hakkı verilecek mi? Yani yaniden "nikahlı" mı sayılacaklar?
Şayet, boşanma geçerli olacak ama birlikte yaşadıkları için aylığı kesilecekse durum daha da karmaşık. Boşanmalarda, yeni Medeni Yasa'ya göre, bir tek evleri olan karı-koca aynı evin yarı hissesine sahip oluyor. İnsanlar kendi evlerinde yaşayamayacak mı?
Birlikte yaşamanın ölçüsü ne? Sadece aynı evi paylaşmaları mı, yoksa kadın-erkeğin cinsel ilişkisi de araştırılacak mı?
Kadının aylığını "muvazaalı boşandı" diye keseceksiniz. Peki, aynı kadın, bir başka erkekle yaşamaya başlarsa bu sefer de "yeniden evlendi" diye yine aylığını kesecek misiniz?

Kaynak: