Boğazlar, karayolu gibi

İstanbul Boğazı'ndan yılda 48 bin geminin geçiş yaptığını, Boğazlar'da son 10 yılda 173 gemi kazası meydana gelirken, batık gemilerden hiçbirisi denizden çıkartılamadı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bursa Milletvekili Kemal Demirel tarafından verilen soru önergesini cevaplandıran Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, 2003 yılında İstanbul Boğazı'ndan 46 bin 939, Çanakkale Boğazı'ndan 42 bin 648 geminin geçiş yaptığını bildirdi. İstanbul Boğazı'ndan 2003 yılında günlük ortalama 129 geminin geçiş yaptığını, Çanakkale Boğazı'nda ise bu rakamın 117 olduğunu belirten Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, kimyasal madde, LPG, LNP gibi tehlikeli madde taşıyan gemilerin ilk sırada yer aldığını ifade etti. Yıldırım, geçişlerde yüklerine göre gemilere kısıtlama getirilip getirilmediğine ilişkin soruya, "Gemiler tehlikelerine göre, yapılan planlamaya istinaden boğazlardan geçirilmekte, tehlikeli madde taşıyan ve 200 metre ile üzeri gemilere gündüz geçiş yaptırılmakta ve boğaz bazen tek taraflı bazen de çift taraflı olarak deniz trafiğine kapatılmaktadır" cevabını verdi. Soru öngergesinin cevabında, son 10 yılda boğazlarda meydana gelen kazaların ayrıntılarına da yer verildi. 1 Temmuz 1994 tarihinde yürürlüğe giren 'Boğazlar ve Marmara Bölgesi Deniz Trafik Düzeni Hakkında Tüzük'ünün ardından kazalarda azalma olduğu bildirildi. 1990-1994 yıllarında istanbul Boğazı'nda 156 kaza meydana gelirken, 1994-2003 yılları arasında 103 kaza yaşandı. Çanakkale Boğazı'nda ise son 10 yılda 70 kaza meydana gelirken, meydana gelen çevre kirliliği sebebiyle ekonomik kayıplar da yaşandığı ifade edildi. Batan gemilerden hiçbirisinin sulardan çıkartılmadığını ifade eden Bakan Binali Yıldırım, Türk Boğazları'nda bulunan batıkların çıkartılması amacıyla gerekli yasal düzenlemelerin yapılması için çalışmaların sürdürüldüğünü belirterek ekolojik dengeyle ilgili şunları söyledi: "Türk Boğazları'nda gemi trafiğinin artması, çevre kirlenmesine ve tabi hayatin bozulmasına da çok olumsuz etkiler yapmaktadır. Birçok Akdeniz kökenli balık türü, Ege ve Marmara'yı geçerek Karadeniz'e ulaşmaktadır. Türk Boğazları, Karadeniz ve Akdeniz'deki biyolojik çeşitliliğin devami için hayati öneme haizdir. Ancak İstanbul Boğazı, uzun yıllardan beri deniz canlıları için doğal yaşam ortamı iken kirletilmesinden dolayı üretkenliğini kaybetmiştir. Boğaz yılda 48 bin geminin geçişi sebebiyle sürekli olarak kirletilmektedir. Karadeniz'de yaşayan deniz canlısı türlerinin büyük çoğunluğu Akdeniz göç kökenlidir. Ancak son yıllarda bu göç, ekolojik dengenin bozulmasından dolayı hemen hemen durmuştur". Soru önergesinin cevabında, sigortasız gemilerin boğazlardan geçişini önlemek konusunda, tüm gemilerden sigorta mecburiyeti arandığı, ancak geçiş yapan gemilerde yaş sınırlaması konusunda herhangi bir özellik aranmadığı bildirildi.