Boğazın altında 10 gün yaşamak mümkün
Abone olAsya ile Avrupa'yı denizin 40 metre altından birbirine bağlayacak Marmaray projesi sona yaklaşıyor.
Toplam 11 tüple oluşturulan dev tünel iki kıtayı birleştirdi.
Artık Avrupa Yakası'na deniz altından çıkışı sağlayacak sonuncu
tüpün su sızdırmaz çelik eklemleri kesiliyor.
Türk ve Japon mühendislerin heyecanına Zaman da şahitlik etti.
Şimdi geçit kenarları için planlanan yürüme yolları yapılıyor.
Dünyadaki sayılı deniz altı tüp geçiş projelerinden olan
Marmaray'da deniz seviyesinden 60 metre altında bambaşka bir dünya
var. Kesim ve kaynak işlerinin yapıldığı tüp tünelde, rayların ve
elektromekanik işlerin ön hazırlığı ve son ölçümleri sürüyor. 11
ayrı tüpün betonlama tekniği ile birbirine eklenmesi işleminin
yüzde 80'i bitmiş durumda. Yetkililerin verdiği bilgiye göre,
projenin Anadolu yakası kısmının büyük bölümü sonuçlandırıldı.
Ancak Avrupa yakasında arkeolojik buluntular sebebi ile çalışmalar
yavaş ilerliyor. Tüp geçitlerin iç dizaynı tamamlanmak üzere.
Tüplerin üzeri de gemi çapalarından ve muhtemel kazalardan korunmak
için taşlar ve mermer parçaları ile korumaya alındı. Bu çalışma
Japon Kanyu gemisi tarafından yürütülüyor. Uzun ve çapraz kolları
ile Boğaz'dan geçerken herkesin dikkatini çeken Kanyu gemisi ile
tüplerin üzeri önce ince-kalın taş ardından da mermer taş katmanı
ile 10 metre yüksekliğinde korumaya alındı. Deniz tabanında akıntı
sıfıra yakın olduğu için taşların dağılma ihtimali bulunmuyor.
Asrın projesi olarak nitelenen Marmaray'ın Türk mühendisleri,
gelecek için oldukça iddialı. Bir yıldır bu projede çalışan Türk
mühendislerden Sercan Öztürk, "Beyin olarak kimseden geri değiliz.
Japonların avantajı teknoloji ve finansman." diyor. Harita
mühendisi olarak çalışan ve tüp geçitlere döşenecek raylar için
kesitler hazırlayan Tayfun Karakaya da Türkiye'nin kendi kendine
yeteceği kanaatinde. Ancak iş disiplini ve iş güvenliği konusunda
Japonlardan öğrenilecek teknik ve modeller olduğunun altını
çiziyor. Marmaray ile Avrupa yakasındaki Halkalı ile Asya yakasında
bulunan Gebze ilçeleri 76 kilometrelik banliyö demiryolu sistemiyle
birbirine bağlanacak. İstanbul-Ankara arasındaki hızlı tren de aynı
güzergahı kullanacak. Tüp geçiş, kıtaların altında 1387 metreyi
birleştiriyor. Bu çizgi üzerinde 3 yer altı 36 yer üstü olmak üzere
39 istasyon bulunacak. Proje, İstanbul'un kentsel yaşantısını
sağlıklı olarak sürdürebilmesini amaçlıyor. İstanbullulara kolay
bir ulaşım imkânı sunacak Marmaray, kentin doğal tarihî
özelliklerinin korunabilmesi için yüksek kapasiteli elektrik
enerjisi kullanarak çevreyi kirletmeyen bir proje olarak
biliniyor.
Acil odada 10 gün yaşamak mümkün
Batırma tünellerin ilk acil durum odası Marmaray projesi
çerçevesinde tasarlandı. Bu oda, tüp geçitteki muhtemel su
baskınında özel donanımlı ve basınca dayanıklı kapının kapatılması
ile özerk bir yapıya dönüşüyor. Odada dünya ile irtibatsız 10 gün
yaşamak mümkün. İçersinde peksimet bisküvilerinden içecek suyuna,
el fenerlerinden, yangın tüpüne, ilk yardım çantasından,
dinamolu-şarjlı el lambalarına, tuvaletinden havalandırmasına kadar
insan yaşamı için gerekli olan her şey hazır bulunduruluyor. (Hakan
Bayraktar/Zaman)