BM'nin 5 daimi üyesi hangisi? Veto hakkı olan ülkeler

AMERİKA'nın Kudüs'ü İsrail'in başkenti sayan kararına karşı hazırlanan Kudüs tasarısı BM Genel Kurulunda bugün oylanıyor. Peki Kudüs tasarısında neler var, hangi ülkeler tasarıyı veto edebilir? BM'nin 5 daimi üyesi hangisi ve veto yetkisi kimin elinde? Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sıklıkla söylediği 'Dünya 5'ten büyüktür' sözünün sebebi bu ülkeler. İşte Kudüs tasarısı ve veto ile ilgili bilmeniz gerekenler;

İslam ülkeleri tarafından hazırlanan Kudüs tasarı önce geçici üye Mısır tarafından BM güvenlik Konseyi'nin gündemine getirildi. Ancak beklendiği üzere daimi üye ABD, tasarıyı veto etti. ABD'nin vetosu nedeniyle 15 üyeli konseyden tasarı lehine 14 oy çıkmasına rağmen karar alınamadı. Bunun üzerine tasarı, BM Genel Kurulu dönem başkanı tarafından "acil özel oturuma" çağrıldı. BM'de Kudüs tasarısı için oylama saat 18.00'da yapılıyor.

KUDÜS TASARISINDA NE VAR ? : BM Genel Kurulunda oylanacak tasarı "Kudüs'ün statüsünü, özelliğini ya da demografik oluşumunu değiştirecek her türlü karar ve eylemin geçersiz sayılacağına dair" bir karar. Tasarıda tüm ülkelerden Kudüs ile ilgili daha önceki BM kararlarına uymaları talep ediliyor ve bu kararlara karşı gelen herhangi bir eylem ya da önlemi tanımamaları isteniyor.

KUDÜS KARARI KABUL OLURSA NE OLACAK? : BM Genel Kurulundan çıkacak kararın bağlayıcılığı bulunmuyor ancak ABD ve İsrail'e karşı önemli bir diplomatik hamle sayılıyor. Tasarının Genel Kuruldan ezici çoğunlukla geçmesi, uluslararası platformlarda ve dünya kamuoyunda ABD ve İsrail'i baskı altına almak için önemli bir girişim olarak değerlendiriliyor.

DONALD TRUMP OY VERECEK ÜLKELERİ TEHDİT ETTİ

Kudüs oylaması öncesinde açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump oy verecek ülkeleri tehdit etti. Donald Trump, "Yüz milyonlarca hatta milyarlarca dolar para alıyorlar, daha sonra bize karşı oy kullanıyorlar. Bu oyları izliyoruz. Bırakın bize karşı oy kullansınlar. Paramız bize kalır. Umrumuzda değil" dedi.

AMERİKA TASARIYA EVET DİYEN ÜLKELERİ ÇİZECEK : ABD'nin BM Büyükelçi Haley de Twitter üzerinden 193 ülkeyi tehdit edip, "Oylama sırasında ABD isimleri alacak" dedi.

BM KONSEY ÜYESİ ÜLKELER HANGİLERİ? : BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi veto yetkisine sahip. Bir karar tasarının Konsey'den geçmesi için ise 15 üye ülkeden en az 9'unun "Evet" oyu kullanması ve hiçbir daimi üyenin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor. BM konseyinin 15 daimi ve geçici üyesi şunlar : Amerika, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa daimi üyeler. Geçici üyeler ise Bolivya, Mısır, Etiyopya, İtalya, Japonya, Kazakistan, Senegal, İsveç, Ukrayna ve Uruguay

VETO HAKKI OLAN BM'NİN 5 DAİMİ ÜYESİ ŞUNLAR : BM Konseyinin 5 daimi üyesi aynı zamanda BM’nin kurucu üyeleri olan Amerika, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’dir. Bu ülkelerden biri bile veto etse 193 üyeli BM'den bir karar çıkamaz. Haliyle Kudüs bugün oylanacak olan Kudüs tasarısı için ABD vetosu olduğundan bir sonuç çıkması mümkün değil.