BM bu soruya cevap veremiyor!

Dünyadaki ülkelerin gerçek sayısını hangisi veriyor? Şanghay’daki Expo Fuarı'nın katılımcı sayısı olan 189 mu, yoksa Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği FIFA’ya kayıtlı üyelerin sayısı olan 208 mi? Dünyada kaç ülke bulunuyor? Bu soruya kesin bir yanıt bulmak oldukça zor. İnsanlar bu konuda en kesin bilgiyi şüphesiz BM'den bekliyor.

Ancak BM Bilgi Hizmetleri Direktörü Corinne Momal-Vanian, şaşırtıcı bir yanıt veriyor ve “Bu sorunun doğru yanıtı, hiçbir yanıt olmadığıdır. Size BM’nin kaç üyesi olduğunu söyleyebilirim. Yani 192 ülke. Ancak dünyada kaç ülke bulunduğunu söyleyemem, çünkü bir ülkeyi tam olarak ifade eden genel bir tanımlama mevcut değil. Neyin bir ülke olduğu neyin olmadığına karar vermek BM'nin yetki alanında bulunmuyor. BM sadece kimleri örgüte üye olarak kabul edeceğine karar verebilir" diyor.

Uzmanlardan da net bir yanıt almak mümkün değil. Uluslararası hukuk profesörü Marcelo Kohen de kesin rakam veremiyor. Kohen, "Benim bu soruya yanıtım, yaklaşık 200 egemen devletin var olduğudur. BM’nin 192 üyesinin bulunduğu ve bu üyelerin çoğunun egemen devletler olduğu gerçeğini temel alırsanız, o zaman güvenilir bir çıkış noktasına sahip olduğumuzu söyleyebilirim" açıklamasını yapıyor.

Cevap sanal alemde mi?

Uzmanların veremediği net yanıtını sanal alem bulmuş görünüyor. İnternet arama motoru Wolfram Alpha’ya “Dünyada kaç ülke bulunuyor?“ sorusunu yazdığınızda, gayet kesin bir şekilde 203 yanıtını alıyorsunuz. Bu rakamın kaynağı olaraksa dipnotta Montevideo Konvansiyonu’nun adı veriliyor.

Ancak BM'den Corinne Momal-Vanian, bu rakam konusunda dikkatli olunması uyarısında bulunarak "Her uluslararası hukuk öğrencisi, bir ülkenin devlet sayılabilmesi için gerekli dört kriteri sıralayan Montevideo Konvansiyonu’nu bilir. Bu dört kriter; toprak, halk, hükümet ve diğer devletlerle ilişkide bulunabilme yeteneğidir. Konvansiyon, bu kriterlerin hangi ülkeler için geçerli olduğunu ise söylemiyor. Konvansiyon metnini temel alarak listeler hazırlayan ve Konvansiyon'u yorumlayanlar var. Rakamlar da buradan çıkıyor" bilgisini veriyor.

Tartışmalı bölgeler

Öte yandan dünyada politik açıdan tartışmalı pek çok bölge mevcut. Tayvan, Kosova, Filistin, Batı Sahra, Kuzey Irak, Kuzey Kıbrıs gibi… Bazıları özerklik, bazıları bağımsızlık ilanı yoluyla adını duyurmaya çalışmış olsa da çözülmemiş siyasi çatışmalar nedeniyle uluslararası alanda tanınmıyorlar.

Profesör Kohen, uluslararası alanda adını duyurmaya çalışmanın yardımcı olacağını, ancak tek başına yetmeyeceğini vurguluyor. Marcelo Kohen, "1990’lı yılların başında Umberto Bossi, Kuzey İtalya’da Padanya’nın bağımsızlığını ilan etmişti. Bu çok etkileyici bir gösteriydi, ancak hiçbir somut sonuç getirmedi. Dünya genelinde sayısız ayrılıkçı hareket var. Bağımsızlıklarını ilan edebilirler, ancak bu sözde kalmaya mahkumdur" şeklinde konuşuyor.

Şu ana kadar, yeni kazandığı bağımsızlığını BM üyeliğiyle taçlandıran son ülke 2006 yılında Karadağ oldu. BM üyesi olmayı başaramayanlar ise hâlâ bir milli futbol takımı kurma imkanına sahip. Örneğin FIFA’nın üye sayısına göre dünyada 208 ülke bulunuyor. Ayrıca olimpiyat takımları da uluslararası ün açısından iyi bir fırsat. Olimpiyat Oyunları, 205 ulusal komiteyi bir araya getiriyor.