Biz uyurken hayatımız değiştiren yasalar

Türkiye Büyük Millet Meclisi son zamanlarda ciddi yasa değişiklikleri yaptı. Bir çoğumuz olup bitenlerin farkında bile değiliz ama yeni düzenlemeler hayatımızı kökten değiştirecek. Dışarıda görülen kavganın aksine bu maddelerde muhalefetle iktidar da uzlaştı. Milletvekilleri mesailerinin dışında da çalıştı. Gece geç saatlere kadar süren Meclis Genel Kurul toplantılarında hesaplamalara göre hayatımızı değiştirecek maddeleri oylamak 6 saniye sürdü. 
Hazırlıkları 2004’e uzanan ve 2 yıldan beri alt komisyonlar ve komisyonlarda haftalarca tartışılan toplam 3 bin maddelik düzenlemeler, iktidar ve muhalefetin uzlaşmasıyla böylece 3 günde yasalaşmış oldu.

UZLAŞINCA 6 SANİYEDE BİR YASA GEÇTİ

3 günde, 3 dev yasa ve ‘uyum’ adımlarıyla birlikte 3 bin madde ironik bir takvimle yasalaşırken, maddeler tek tek okunmadı. Her maddenin kabul edilmesi yaklaşık 6 saniye sürdü. İşte hayatımızı ve yaşam tarzımızı da yeniden düzenleyecek olan yasa maddelerinden öne çıkanlar.

TOPLANTI KURALLARINI BİLE YASA BELİRLEDİ

Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’ndaki değişikler komşularla ilişkiden sokak adabına, şirket yapısından toplantı kurallarına kadar her alanda köklü değişikliklere yol açacak. Birçok kural yeniden yazılırken, her vatandaşın ayrıntılarına dikkat etmesi gereken hak ve sorumluluklar doğacak. Ancak Meclis, vatandaşın yeni kurallara uyum sağlaması için 1 yıllık geçiş süresi tanıdı.

TEMMUZ 2012'DE YÜRÜRLÜGE GİRECEK

Türk halkı ABD sisteminde olduğu gibi milyon dolarlık tazminatlar, yaralı sürücüyü tedavi ettirme gibi yükümlülüklerle tanışacak. Buna karşılık vatandaş, büyük ekonomilerde olduğu gibi sigorta sistemini daha etkin kullanmaya yönelecek. Yeni kurallar, Hukuk Muhakemeleri Yasası’nın yürürlüğe gireceği Ekim 2011’den itibaren hayatın her alanında kendini gösterecek. Ticaret ve borç hukukundaki düzenlemeler ise 1 Temmuz 2012’den itibaren uygulanacak.

İZİNSİZ PARA TAPLAYANA CEZA

FİNANSAL tablolar, yıllık faaliyet raporları, kâr dağıtımına ilişkin kararlar ile denetçi raporları, ticaret sicil gazetesinde ilan edilecek, şirketin internet sitesine de konulacak. Anonim ya da bir başka şirket kurmak, şirket sermayesini arttırmak amacıyla halktan para toplamak için SPK’dan izin alınacak. Aksi durumda hapis cezası gelecek.

YOLCU RÖTAR YAPAN ŞİRKETTEN PARASINI İSTEYEBİLECEK

YOLCU taşımacılığında, sefer herhangi bir nedenle yapılamamışsa, harekette yolcunun katlanamayacağı süreli gecikme olursa; yolcu, sözleşmeden cayıp ödediği ücreti ve varsa zararını isteyebilecek. Yolcular, gemi kazalarında da tazminat alma hakkına kavuşacak.

ŞİRKET BÖLÜNMESİ MEVZUATA GİRDİ

ŞİRKET bölünmesi de ilk kez Türk mevzuatına girdi. Çok büyüyen ve çekirdek işletme konusundan uzaklaşan şirketler, ana faaliyet konularına dönebilmek için tam ya da kısmi bölünebilecek. Buna göre, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde fabrikaları olan bir şirket, her fabrikayı bağımsız bir şirkete dönüştü-rebilecek.

BEBEK SİGORTALI DOĞACAK

HAYAT sigortasına AB standardı geliyor. Sigortalının sözleşmeyi sona erdirme süresi, 3 yıldan 1 yıla indirilecek. Sigortalı, 1 yıllık sözleşmesini de istediği zaman sona erdirebilecek. Doğumda, anne veya babadan birinin sağlık sigortasının bulunması halinde, bebek, ek prim olmaksızın sigorta kapsamına girecek.

DOLMUŞ YAZILARI NOSTALJİ OLACAK

TOPLU taşım araçlarının dış yüzeyinin de sade bir görünümde olması gerekecek. Kamyon ve dolmuşlardaki, “Rampaların ustasıyım, gözlerinin hastasıyım”, “Aşıksan vur saza, şoförsen bas gaza”, “Kamyon çeker 10-20 ton, gönlüm çeker Paris Hilton”, “Aşk çekenin, yol gidenin”, “Yaklaşma toz olursun, geçme pişman olursun”, “Sollama beni, mahçup ederim seni” gibi yazılar kaldırılacak. Yolcu taşımacılığıyla ilgili hükümlerin nasıl uygulanacağı, Ulaştırma Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.

A.Ş'LER TEK KİŞİLİK OLABİLECEK

Yeni Türk Ticaret Yasası ile ticarette geleneksel alışkanlıkları bir kenara bırakan yeni bir dönem başlıyor. AB stantardı getiren yasayla Türkiye, tek kişilik yönetim kuruluna sahip anonim şirketlerle tanışacak. En az 5 kişiyle anonim şirket kurulması zorunluğu kalkıyor. Tek pay sahibi anonim şirket kurulabilecek. Tek pay sahibi de gerçek kişi olabileceği gibi tüzel kişi, borsada işlem gören şirket ya da başka bir sermaye şirketi olabilecek. Anonim şirketlerde en az 3 kişilik yönetim kurulu zorunluluğu da kaldırılarak, en az 1 üyeli yönetim kuruluna olanak tanınıyor.

OTOBÜSTE YUMURTA PİDE YENMEYECEK

Şehirlerarası toplu taşım araçlarında, başkalarını rahatsız eden yiyecekler tüketilemeyecek. Şehirlerarası yolculuklarda, yumurta, soğan, pide ve lahmacun yenilmeyecek. Otobüslerde, tavuk ve horoz gibi canlı hayvan taşınmayacak. Otobüslerde, özellikle gece yarısından sonra olmak üzere, yolcular uyuduğu zamanlarda rahatsız edici yükseklikte sesle müzik çalınmayacak.

KAPIDAN SATIŞ YAPAN SALDIRGAN SAYILACAK

Yasa ile evin kapısına (kapıdan) gelerek veya yoldan çevirerek yapılan satışlar, ‘saldırgan satış yöntemi’ olarak değerlendiriyor. Buna göre saldırgan satış teknikleriyle müşterinin karar verme özgürlüğü kısıtlanamayacak. Eve (kapıdan) gelerek ya da yoldan çevirerek yapılan satışlar da bu kapsama alındı. Ayrıca GSM operatörleri de abonelerine haksız rekabet unsuru içeren mesaj gönderirse, kimin  gönderdiğini açıklayacak.

SAHTE ÜNVANLAR KULLANILMAYACAK

Yanıltıcı beyan ve reklam gibi rekabeti bozucu satış yöntemleri haksız rekabet sayıldı. İşyerine yanıltıcı şekilde “Paris’ten diplomalı terzi”, “Christian Dior’un kalfası”, “Ödüllü çevirmen” gibi sahte belge asarak haksız rekabet yaratanlara 2 yıla kadar hapis cezası verilecek. İşletmeler, rekabette öne geçmek için “sezon sonu” indirimi diye hiç bitmeyen kampanyalarla tüketiciyi yanıltamayacak. “Yüksek kalite, düşük fiyat” sloganıyla mağazaya çekilen müşterilere, reklamı yapılan ürünlerin yerine, ucuzluk uygulanan başka mallar verilerek, tüketiciler aldatılamayacak.

VERGİ TABELASI ASMAYA SON

ANAYASA’ya uyum çerçevesinde vergi borcunu ödemeyen ya da bu nedenle ihtiyati haciz kararı verilen kişiler yurt dışına çıkabilecek. İşyerlerine vergi levhası asma zorunluluğu kaldırılıyor.