Bitcoin gibi elektronik paralar Türkiye’de kullanılamayacak

Merkez Bankası’nın 30 Nisan’da yürürlüğe girecek düzenlemesiyle, kripto paralar Türkiye’de ödeme aracı olarak kullanılamayacak. Kripto paraların alım - satımına ise yasak getirilmedi.

Kripto varlıkların kullanılacağı iş modellerinin geliştirilmesine de engel koyan yönetmelikle, bu alandaki teknoloji yatırımlarının da beklemeye alınacağı tahmin ediliyor. Merkez Bankası’nın, “Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmeliği” Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmelikle, “kripto varlık” tanımı yapıldı.

Kripto varlık; “Dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıklar” olarak tanımlandı.

Aracılık olmayacak
Yönetmeliğe göre, kripto varlıklar, ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılamayacak. Kripto varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamayacak.

Milliyet'ten Mithat Yurdakul'un haberine göre  ödeme hizmeti sağlayıcıları, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılacağı bir şekilde iş modelleri geliştiremeyecek ve bu modellere ilişkin hizmet sunamayacak.

Ödeme ve elektronik para kuruluşları, kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık edemeyecek. Yönetmelik, 30 Nisan’da yürürlüğe girecek. Kararın ardından, kripto para piyasasının hacminde düşüş gözlendi.

Gerekçesi açıklandı: yasadışı kullanım ve oynaklık var
Merkez Bankası’ndan konuyla ilgili yapılan açıklamada, kripto varlıkların bir düzenleme ve denetim mekanizmasına tabi olmaması, merkezi bir muhatabın bulunmaması, piyasa değerlerinin aşırı oynaklık göstermesi, anonim yapıları dolayısıyla yasadışı faaliyetlerde kullanılabilmesi, cüzdanların çalınabilmesi veya sahiplerinin bilgileri dışında usulsüz kullanılabilmesi, işlemlerin geri dönülemez nitelikte olması gibi nedenlerle risk barındırdığı vurgulandı.

Açıklamada, “Bu varlıkların ödemelerde kullanılmasının, yukarıda bahsedilen sebeplerle işlemin tarafları açısından telafisi mümkün olmayan mağduriyetler yaratma ihtimali bulunduğu ve bu alanda mevcutta kullanılan yöntem ve araçlara karşı güven zafiyeti meydana getirebilecek unsurlar içerdiği değerlendirilmektedir” denildi.

Merkez’in dijital para hazırlığı var
Merkez Bankası, yerli dijital paraya da öncülük yapacak. Ekonomi Reformları Eylem Planı’na göre, 2021 sonuna kadar, dijital para birimlerinin ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısı oluşturulacak. Çalışma için sorumlu kuruluş Merkez Bankası, ilgili kuruluş Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi olacak.

Kripto parayla ne yasak, ne serbest?
Düzenleme ile kripto paralar ilk kez resmi tanım içine alınırken, ‘Bitcoin’ gibi varlıkların bulundurulmasına doğrudan bir engel konulmuyor.

Ancak yasal olarak faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarının, bu varlıkların bulundurulması ve alım - satım faaliyetlerine aracılık yapması, 30 Nisan itibarıyla yasaklanıyor.

Düzenlemeye göre 30 Nisan’dan sonra, aralarında “BPN”, “Hızlıöde”, “Hızlıpara”, “Papara”, “Turkcell Elektronik Para”, “Vodafone Elektronik Para” gibi şirketlerin bulunduğu 22 elektronik ödeme kuruluşuna, elektronik para alım - satımı ve bulundurma yasağı geliyor.

Yatırım beklemede
Ayrıca, dijital paranın Türkiye içinde ödeme fonksiyonu, yani internet vb. kanallar üzerinden Bitcoin vb. dijital paralar göndererek mal ve hizmet alımı, yasadışı hale geliyor.

Kararda, “Kripto para borsası” olarak da tanımlanan ve internet üzerinden elektronik para alınıp satılan; BtcTürk, Paribu, Bitci, Paritex gibi çok sayıda bulunan sitelerle ilgili bir yasaklama kararına ise yer verilmiyor.

Kripto varlıkların kullanılacağı iş modellerinin geliştirilmesine de engel koyan yönetmelikle, bu alandaki teknoloji yatırımlarının da beklemeye alınacağı tahmin ediliyor.

KAYNAK: MİLLİYET/MİTHAT YURDAKUL