Binalar depreme hazırlanacak

Bakanlık yetkilileri ile ODTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. Haluk Sucuoğlu, Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Nuray Aydınoğlu ve İTÜ'den Prof. Dr. Erkan Özer'in bulunduğu Deprem Yönetmeliği Komisyonu'nun çalışmaları son aşamaya geldi. Komisyonun yaklaşık 2 yıldır devam eden çalışmaları sonucunda, kamuoyunda Deprem Yönetmeliği olarak bilinen "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik"in çeşitli maddelerinde değişiklik öngören bir taslak hazırlandı. Taslak, "deprem karşısında mevcut bir binanın nasıl etkileneceğinin tespitine ilişkin inceleme ve hesap yöntemleri ile güçlendirme esaslarına" yer veriyor. Taslağa göre, güçlendirme için, öncelikle binaların mevcut durumu hakkında bilgi toplanacak. Bu çerçevede, binaların yapı projeleri, raporları ve zemini incelenecek. Binada çeşitli gözlem ve ölçümler, malzeme örnekleri üzerinde de testler yapılacak. Betonarme, çelik, prefabrike ve yığma gibi bina türlerine göre uygulanacak farklı yöntemlerle, yapıların projeye uygunluğu tespit edilecek ve taşıyıcı sistem röleveleri çıkarılacak. Zemin özelliklerinin yanı sıra binada varsa mevcut hasar, onarımlar, eklentiler ve değişiklikler de belirlenecek. Binayla ilgili çıkarılacak bilgiler, bilgisayara yüklenecek ve hazırlanacak simülasyon modeliyle, deprem karşısındaki performansı ortaya konacak. Komisyon Başkanı Prof. Dr. Haluk Sucuoğlu, Türkiye'de deprem kuşağında yer alan binaların büyük bölümünün depreme dayanıklı olmadığını belirtti. Sadece İstanbul'da bulunan yaklaşık 1 milyon binanın yarısının olası Marmara depreminde hasar görmesinin, 70 bininin de ağır hasara uğraması veya yıkılmasının beklendiğini kaydeden Sucuoğlu, "Yıkılabileceği tahmin edilen binalarda beklenen can kaybı 50-60 bin arasında" dedi. Riskli binaların ya yıkılıp yeniden yapılması ya da güçlendirilmesi gerektiğine dikkati çeken Sucuoğlu, sadece İstanbul'daki riskli 70 bin binanın yıkılıp yeniden yapılmasının 100 milyar YTL'nin üzerinde bir maliyet yaratacağını bildirdi. Sucuoğlu, bunun da Türkiye'nin yaklaşık dış borcuna eşit olduğuna işaret etti.