Karanlık madde, astrofizikte, elektromanyetik dalgalarla etkileşime girmeyen, varlığı yalnız diğer maddeler üzerindeki kütle çekimsel etkisi ile belirlenebilen maddelere denir. Bu madde hakkında yıllardır çalışmalarını sürdüren bilim insanları ise sonunda tarihte bir ilki gerçekleştirdi.Bilim insanları, ksenon-124 (124Xe) izotopunun radyoaktif bozunumu olan "Kaydedilmiş en nadir olayı" keşfetti. Araştırmayı gerçekleştiren Politeknik Enstitüsü yardımcı fizik profesörü Ethan Brown, bu keşif hakkında şu sözleri kullandı:“Bu bozunumu, hareketli haliyle gördük. Bu şimdiye kadar doğrudan gözlemlenmiş en uzun ve en yavaş gerçekleşen süreç. Yine de karanlık madde algılayıcımız, bunu gözlemleyecek kadar hassastı.”XENON Collaboration adı verilen ekibin yürüttüğü çalışmada kullanılan XENON1T aracı, yüksek saflıkta sıvı ksenon elementiyle dolu 1.300 kiloluk bir tank içeriyor ve bu tank kozmik ışınlardan korunması için İtalya’daki Gran Sasso dağlarının 1,500 metre altında kullanılıyor.Bilim insanları aracın içindeki ksenona çarpan parçacıkların yaratacağı minik parlamaları takip ederek, daha önce hiç gözlemlenmeyen karanlık maddeyi incelemeyi umuyor. Ancak bunun yanında, aslında tankın içinden gelen her türden sinyali görebiliyor.Çift elektron yakalamaAraştırmacılar işte bu şekilde, bir ksenon atomunun çekirdeğindeki bir protonun nötrona dönüştüğünü tespit etti. “Çift elektron yakalama” olarak bilinen bu ender rastlanır olayın sonucunda, bir proton 2 elektronu kendi bünyesine katıyor.Peki bu keşif ne işe yarayacak?Keşif, bilim insanlarına ksenon izotopunu doğrudan gözlemleme ve radyoaktif bozunumu gerçekleşirken izleme imkanı tanıyacak. Öte yandan karanlık maddenin temel özellikleriyle ilgili bilgimizin sınırlarını genişletecek olan keşif hakkında konuşan araştırmacılar, böyle bir kazanımın daha önce hiç mümkün olmadığını belirtiyor.