Bilim, arazi engeline takıldı

Hidrojen enerjisi ile ilgili çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Nejat Veziroğlu, Birleşmiş Milletler bünyesinde uluslararası düzeyde hidrojen enerjisi merkezinin bir yıl önce Türkiye’de kurulmasına rağmen arazi tahsisiyle ilgili sorunlar yaşandığını söyledi. Geçen yıl kurulan merkezin geçici olarak bir binada hizmet verdiğini belirten Veziroğlu, kampus kurulduğunda araştırma geliştirme çalışmalarının hız kazanacağını dile getirdi. Merkezin direktörlük görevini yürüten Veziroğlu, Orman Bakanlığı’nın daha önce Sarıyer’de ‘orman’ niteliğindeki bir arazide yer gösterdiğini, ancak şimdi tepkilerden çekindiği için bu kararı ertelediğini belirtti. BM bünyesinde İstanbul’da kurulan Milletlerarası Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Merkezi mayıs ayında birinci yılını dolduracak. Hidrojen enerjisinin geliştirilmesi için oluşturulacak kampus niteliğindeki bu merkezin çevreye de hizmet edeceğini hatırlatan Veziroğlu, bu yüzden bakanlığın gelecek tepkilerden çekinmemesi gerektiğini dile getirdi. Hidrojen merkezinin oluşturmak istediği kampus için Sarıyer’in seçilmesini ise Veziroğlu, “Rüzgar ve deniz akıntısı dolayısıyla hidrojen üretmeye çok uygun olduğu için Sarıyer’deki araziyi seçtik. Kampusün ısınma, elektrik gibi tüm enerji ihtiyaçlarını hidrojenle sağlayacağız.” sözleriyle açıkladı. Önümüzdeki dönemde hidrojenle ilgili 7 ayrı projeye imza atacaklarını söyleyen Veziroğlu, Çin, Libya, Arjantin, Portekiz ve İtalya’da hidrojen enerjisi üretimi ve hidrojenle çalışan araç üretimine yönelik projelerin arasında Türkiye için de iki projenin yer aldığını ifade etti. Merkezin Türkiye’de yürüteceği projelerle iki yıl içerisinde hidrojen yakıtlı otobüslerin faaliyete geçeceğini hatırlatan Veziroğlu, Bozcaada’da da hidrojen üretiminin gerçekleştirileceğini dile getirdi. Veziroğlu, dünya çapında yürütülecek bu projelerle merkezin hidrojenle ilgili gelişmelere önayak olacağını ve Türkiye’nin bu sayede bilimsel alanda prestij ve hidrojenle ilgili deneyim kazanacağına dikkat çekti. Merkezin uygulayacağı projelerin maliyeti Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde BM’nin finans kuruluşlarından hibe olarak karşılanırken İtalya, Portekiz gibi gelişmiş ülkelere borç verilecek. 43 yıldır hidrojen üzerinde çalışıyor 1962 yılından bu yana hidrojen enerjisiyle ilgili çalışmalar yapan Veziroğlu, 1974’te Miami Beach’te yapılan Milletlerarası Miami Hidrojen Ekonomisi Konferansı’nda, küresel enerji ve çevre problemlerinin kalıcı çözümü için “Hidrojen Enerjisi Sistemi” fikrini ortaya attı. Milletlerarası Hidrojen Enerjisi Derneği’nin de kurucu başkanı olan Veziroğlu, yaptığı çalışmalarla 1974’te TÜBİTAK ödülü, 1982’de Sovyetler Birliği Kurçatof ödülü, 1986’da ‘İnsanlık İçin Enerji Ödülü’ gibi birçok ödül aldı. Azerbaycan Bilimler Akademisi, hidrojen enerjisi fikrini ortaya atması ve gerçekleşmesindeki çalışmaları dolayısıyla 2000 yılında Veziroğlu’nu Nobel Ödülü’ne aday gösterdi. Miami Üniversitesi’nde Temiz Enerji Araştırma Enstitüsü direktörü olarak görev yapan Veziroğlu, BM’nin danışmanı olarak 1988’den sonraki süreçte uluslararası nitelikte bir merkezin kurulması için BM’ye teklif götürdü. Seçilen ülke Türkiye oldu. BM Sınai Kalkınma Teşkilatı 2003’te merkezin kurulması için Türkiye ile sözleşme imzaladı. zaman