Beyindeki sinsi tehlike

Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gazi Özdemir, ''Türkiye'de ölüm nedenleri arasında beyin kanaması ya da beyinde damar tıkanması sonucu oluşan beyin krizi, kalp krizinden sonra ikinci sırada geliyor''dedi. Özdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada; beyin krizinin, beyinde temiz veya kirli kanı taşıyan bir damarın beyne gelen bir pıhtı veya damar sertliği parçacığı ile tıkanması, bir damarın ileri derecede büzüşmesi sonucu oluşan beynin kansız, dolayısıyla oksijensiz kalması, beyin kanamasıyla oluştuğunu bildirdi. Beyin enfarktüsünün aniden oluşabildiği gibi bazen de birkaç saat veya birkaç gün içinde yavaş yavaş gelişebildiğini anlatan Özdemir, şu bilgileri verdi: ''Beyin krizi kişiyi sakat bırakmada ilk sırada gelen hastalık. Ülke genelinde beyin krizinin görülme sıklığı 100 bin kişide 175. Ülkemiz genel nüfusuna göre yılda ortalama 125 bin yeni beyin krizi vakası olmaktadır. Beyin krizi her yaşta görülebilse de yüzde 25 kadarı 65 yaşından önce, yüzde 72'si 65 yaşından sonra oluşmaktadır. Beyin krizi olan hastaların üçte biri ilk krizleri sırasında ölmekte, üçte biri sakat olarak başkalarına bağımlı yaşamakta, üçte biri de tam olmasa bile başkasına muhtaç kalmayacak şekilde normale yakın hale gelebilmektedir. Türkiye'de beyin krizi vakalarının yüzde 71'ini damar tıkanması, yüzde 29'unu beyin kanaması oluşturuyor.'' RİSK FAKTÖRLERİ VE NEDENLERİ Beyin krizi nedenlerinin yüzde 70'inin hipertansiyon olduğunu ifade eden Prof. Dr. Gazi Özdemir, genel risk faktörlerini şöyle açıkladı: ''65 yaşın üzerinde olma, kalp, şeker hastalığı, damar sertliği, ailede beyin krizi olması, horlama, aşırı sigara alkol ve uyuşturucu kullanma, yüksek kolesterol, hareketsiz yaşam, menopoz ve şişmanlık risk unsurlarıdır.'' Sigara kullanmayanlarda beyin krizinin 60 yaş üzerindeki kişilerde de görülebildiğini dile getiren Özdemir, şöyle devam etti: ''Kanı sulandırmak için bol su içilmesi ve arada kan verilmesi beyin krizini korur. Stres ve telaştan uzak durulmalı, yürüyüş ve egzersiz yapılmalı, yağsız dana eti, bol sebze, meyve salata bitkisel yağ ve az tuzlu yemekler tercih edilmelidir.'' Hastanın kriz sırasında ilk saat içinde hastaneye götürülmesinin önemli olduğuna değinen Özdemir, beyin krizinin başlangıç ve uyarıcı belirtilerini şöyle sıraladı: ''Geçici veya kalıcı vücudun bir yarısında uyuşma, karıncalanma kuvvet azalması veya kaybı, bir veya iki gözde ani görme bulanması veya kaybı, konuşma ve anlamada duraklamalar, bilincin koordinasyonun veya denge halinin ani bozulması, şiddetli sersemlik ve düşme halleri.''