BES'te yeni dönem 1 Temmuz'da başlıyor! Hangi hallerde kimler kısmı ödeme alabilecek?
Abone olMilyonlarca çalışanı ilgilendiren Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile ilgili yeni döneme giriliyor. BES'te kısmi ödeme dönemi 1 Temmuz itibarıyla başlıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı ve Türkiye Gazetesi yazarı İsa Karakaş, BES'te yeni dönemin detaylarını anlattı.
Mevcut durumda isteyen herkes BES'ten çıkabiliyor. Günümüzde
çalışanların yüzde 75'i BES'ten çıkmış durumda. Nakit ihtiyacı,
evlilik, askerlik gibi durumlardan ötürü birçok kişi BES'ten
ayrılıyor.
Bu nedenle hükûmet sistemden tamamen çıkmadan belirli hâllerde birikimlerin bir kısmının çekilmesine yönelik yeni düzenlemeler yaptı. Bu düzenlemelerin çoğu 1 Temmuz itibarıyla yürürlüğe girecek.
İşte yeni sistemin detayları
Sosyal Güvenlik Uzmanı ve Türkiye Gazetesi yazarı İsa Karakaş,
BES'te yeni dönemin detaylarını anlattı. Yeni sistemin avantajları
neler olacak? Hangi hallerde kısmi ödeme alınacak? Karakaş, bugünkü
yazısında şu ifadelere yer verdi:
"Son düzenlemelerle birlikte Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile
ilgili dikkate çeken avantajlar; kısmi çekiş hakkı, temlik hakkı,
yüzde 25 yerine yüzde 30 oranında devlet katkısı, 45 yaş üstü
vatandaşların otomatik katılım sistemine dâhil olma hakkı ve toplu
katkı payı ödemesi yapan katılımcılara yıllara sari devlet katkısı
verilmesi avantajlarının sağlanmasıdır.
Hangi hallerde kısmi ödeme alınabilecek?
Yeni BES yönetmeliğinde evlilik, konut alımı, eğitim ve
olağanüstü hâllerde sistemden kısmen ödemeye cevaz verilmesi
öngörülmüştür. Kısmen ödeme hakkını en az 5 yıl kullanmamış bir
katılımcı, bu süre içinde, başvuru tarihi itibarıyla geçerli olan
aylık brüt asgari ücret tutarının en az 5 katı kadar katkı payı
ödediği sözleşmesinden, mezkûr yönetmelikte belirlenen hâl ve
şartlarda birikiminin yüzde 50’sine kadar olan tutarın kısmen
ödenmesi için ilgili BES şirketine müracaat edebilecektir.
Diğer yandan katılımcı, kısmen ödeme alma hakkını, kısmen ödeme
tarihinden itibaren 3 yıl içinde; emeklilik, vefat veya maluliyet
hâlleri hariç, kısmen ödemeye konu sözleşmesini sistemden çıkış
işlemi ile sonlandırmayacağına dair taahhüt vermek şartıyla
kullanabilecektir. Bu kapsamda yapılacak başvurularda ise bu süre 4
yıl olarak uygulanacaktır.
Doğal afet halinde kısmen ödeme alma hakkı
Genel hayata etkili afet ilan edilen bölgelerde, afetten zarar
gören katılımcılar, doğal afetin meydana geldiği tarihi müteakip 6
ay içinde kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecektir. Bu kapsamda
katılımcı bazında bir defaya mahsus ve doğal afetin meydana geldiği
tarihten önceki en son hesaplanan birikim tutarının yüzde 50’si ile
sınırlı olmak üzere kısmen ödeme hakkı kullanılabilecektir.
Evlilik veya konut alımı halinde kısmen ödeme hakkı
En az 5 yıl yürürlükte olan bir sözleşmesi bulunan katılımcı,
konut alımı veya evlenme hâllerinde bu sözleşmesinden kısmen ödeme
başvurusunda bulunabilecektir. Burada sayılan hâllerin her
birinden, katılımcı bazında bir defaya mahsus olmak üzere kısmen
ödeme hakkı kullanılabilecektir.
Konut alımı için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı,
başvuru tarihinden 2 ay öncesine kadar veya kısmen ödeme tarihinden
itibaren iki ay içinde aldığı konutun, kendi adına en az yüzde 50
sahiplik payını gösteren kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş
tapu belgesinin bir nüshasını şirkete ibraz etmek zorundadır.
Evlilik için kısmen ödeme hakkından faydalanan katılımcı, başvuru
tarihinden önceki iki ay içinde veya kısmen ödeme tarihinden
itibaren 2 ay içinde evlendiğini gösteren e-Devlet üzerinden
alınmış nüfus kayıt örneğinin bir nüshasını şirkete ibraz
edecektir.
Eğitim halinde kısmen ödeme alma hakkı
En az 5 yıl yürürlükte olan bir sözleşmesi bulunan katılımcı, başvuru tarihinde 21 yaşını aşmamış olmak şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren üniversitelerin herhangi bir örgün eğitim lisans programına kayıtlı olması hâlinde bu sözleşmesinden bir defaya mahsus olmak üzere kısmen ödeme başvurusunda bulunabilecektir. Bu madde kapsamında kısmen ödeme hakkı, katılımcı bazında bir defaya mahsus kullanılabilecektir.
Kısmen başvuru nasıl yapılabilecek?
Yukarıda açıkladığımız kısmen başvuruya imkân veren durumlardan birinin bulunması hâlinde dileyen katılımcı, BES şirketlerinin internet sayfalarında bulunan matbu “Kısmen Ödeme Talep Formu ve Taahhütname” ile 1 Temmuz 2024 tarihinden itibaren başvuruda bulunabilecektir. Öngörülen şartların bulunması hâlinde BES şirketi ödemeyi yapacaktır."