Besle kargayı, al hediyeyi
Abone olABD'nin Seattle kentinde yaşayan sekiz yaşındaki Gabi Mann yaşıtlarından çok daha farklı bir koleksiyona sahip. Gabi, beslediği kargalardan gelen renkli ve parlak çeşit çeşit hediyeleri topluyor.
Pek çok insan ev penceresinin önüne ekmek kırıntıları bırakarak
kuşları besler. Ama bu sevgi ve ilgi genelde tek taraflıdır.
ABD'nin Seattle eyaletinden küçük bir kız çocuğu için ise durum
farklı.
Sekiz yaşındaki Gabi Mann, evinin bahçesine gelen kargalara yem atıyor. Kargalar ise bu iyiliği için Gabi'ye getirdikleri hediyelerle teşekkür ediyor.
Gabi'nin evde en çok değer verdiği şey yemek odasının hemen yanında duran kutusu.
"Kutunun içindekilere bakabilirsiniz" diyen Gabi hemen ardından bizi uyarıyor "Ama dokunmak yok!".
Kutunun içinde bir dizi küçük obje şeffaf plastik poşetlerin
içine teker teker özenle yerleştirilmiş, üzerlerine de tarihler ve
saatler not edilmiş.
Poşetlerden birisnde kırık bir ampul var. Bir diğer poşette ise kahverengi cam parçaları.
Her bir obje özenle saklanıyor. Gabi tasniflenmiş bir plastik çantanın siyah fermuarını açıp "Her şeyi olabildiğince iyi durumda tutmaya çalışıyoruz" diyor ve bize en sevdiği objelerden birisini anlatmaya başlıyor.
'Beni ne kadar sevdiklerini gösteriyor'
Gabi'nin açtığı çantada küçük gümüş rengi bir top, siyah bir düğme, mavi bir ataş, sarı bir boncuk, yine mavi bir lego parçası var ve daha pek çok obje var.
Bu objeler, sekiz yaşındaki bir kızın bu kadar değer vermesi için biraz alışılmadık bir koleksiyon olsa da Gabi her birisini altından değerli buluyor.
Çünkü her bir obje Gabi'ye kargalar tarafından hediye edilmiş.
İnci rengi bir kalbi kaldırıp bize gösteren Gabi koleksiyonun en değerli parçasının bu olduğunu söylüyor ve "Beni ne kadar çok sevdiklerini gösteriyor" diyor.
Gabi'nin kargalarla dostluğu 2011'de rastlantı sonucu başlamış. O zamanlar daha dört yaşındaymış ve yemeğini yerken yerlere de bolca döküyormuş.
Gabi'nin yere yemek dökme huyunu fark eden kargalar küçük kızı takibe almışlar.
Gabi büyüdükçe kargaların bu ilgisini ödüllendirmek istemiş ve okul dönüşünde otobüs durağından eve yürürken beselenme çantasındaki öğle yemeğinden kalanları kargalarla vermeye başlamış. Ardından küçük kardeşi de Gabi'ye eşlik etmeye başlamış.
Bir süre sonra karga her akşamüstü otobüs durağına gelip Gabi'nin yolunu gözler olmuş. Gabi de öğle yemeğinin giderek artan bir bölümünü kargalar için saklamış.
Gabi'nin annesi Lisa, kızı için hazırladığı öğle yemeklerini kargaların yemesine çok da aldırış etmiyor ve "Hayvanları sevmelerine ve paylaşımcı olmalarına seviniyorum" diyor.
Gabi ve kargalar arasında kurulan özel bağı görmeden önce kuşlara aldırış dahi etmediğini söyleyen Lisa, "Benim için de büyük bir dönüşüm oldu. Şimdi kuşlara daha farklı bir gözle bakıyorum" diye ekliyor.
Karga arkadaşlar
2013'te Gabi ve annesi Lisa kargaları besleme fikrini bir adım ileri taşımış ve her gün düzenli olarak yem bırakmaya karar vermişler.
Şimdi her sabah arka bahçelerine yaptıkları kuş banyosunu temiz suyla dolduruyorlar. Ardından kuş yemliklerine fıstık koyuyorlar. Gabi de çime avuç avuç köpek maması atıyor. Gabi ve annesi hazırlıkları yaparken kargalar da çevredeki telefon direklerinde toplanmaya başlıyor.
Bu sabah rutini benimsemelerinden bu yana kargaların hediyeleri de gelmeye başlamış.
Şimdi yemleri bitiren kargalar, boşalan tepsilerin içine parlak objeler bırakıyorlar: Küpeler, parlak taşlar, kapı menteşeler ve daha birçoğu.
Hediyelerin ne zaman ortaya çıkacağı da belli olmuyormuş. Gabi, birkaç gün hiçbir şey yokken başka bir gün parlak bir objeyi buluyormuş.
Gabi'nin koleksiyonunu gördükten sonra insan kendi karga arkadaşları olsun istiyor.
Washington Üniversitesi Doğal Yaşam Araştırmaları Profesörü John Marzluff, "Eğer kargalarla bir bağ kurmak istiyorsanız verdiğiniz ödüller konusunda istikrarlı ve tutarlı olun" diyor.
Marzluff'un uzmanlık alanı kuşlar ve özellikle de kuzgunlar.
Marzluff'a görekargalara verilebilecek en güzel yem kabuklu fıstık çeşitleri. "Fıstıklar yüksek enerji içeriyor. Ayrıca yere atıldığında ses çıkardıklarından kargalar kolayca farkedip gelebiliyor" diyen Marzluff, belli bir rutin oluşturulması halinde kargaların buna hızla adapte olabileceğini ifade ediyor.
Kargalar ve onları besleyen insanlar arasındaki ilişkileri inceşeyen bir araştırma yürüten Marzluff, "Burada hiç kuşkusuz karşılıklı bir ilişkiden bahsediyoruz" diyor ve ekliyor: "Her iki taraf da birbirlerinin mesajlarını anlıyor."
Kayıp lens kutusu
Kuşlar uçuş şekilleriyle, yem veren kişiye yaklaşmalarıyla ve nerelere oturduklarıyla bir takım mesajlar veriyor. Yem veren kişiler de bu mesajları alabiliyor.Kargalar da yem verenin duruşundan ne beklemesi gerektiğini kestirebiliyor.
Ancak bu karşılıklı ilişki her zaman kargalardan gelen hediyelere dönüşmüyor.
"Her zaman hediyeler getirirler diyemem" diyen Marzluff, kendisinin şu ana kadar hiç hediye almadığını da ekliyor.
Ancak Marzluff kargaların insanlara getirdiği çok sayıda hediyeye tanık olduğunu da belirtiyor.
Hediye getiren kargaların hepsi de Gabi'nin aldığı renkli ve parlak objeleri tercih etmeyebiliyor.
Bu yüzden Gabi oldukça şanslı.
Gabi'nin annesi Lisa, kargaların düzenli olarak fotoğraflarını çekmeye çalışıyor ve davranışlarını kaydediyor.
Lisa en büyük sürprizi sadece birkaç hafta önce yaşamış. Yakınlarda gördüğü bir kartalın fotoğrafını çekmeye çalışırken lens kabını yere düşürüp kaybetmiş.
Bir türlü bulamadığı lens kabı birkaç gün sonra arka bahçesindeki boş kuş yemi tepsilerinin bir tanesinin ortasında duruyormuş.