Berke ve diğer 10 baraj devletin
Abone olÇEAŞ ve Kepez Elektrik'e ait elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin devlete geçtiği açıklandı.
Enerji Bakanı Hilmi Güler, ÇEAŞ ve Kepez Elektrik'e ait elektrik
üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin devlete geçtiğini açıkladı.
Enerji Bakanı Hilmi Güler, Çukurova Elektrik ve Kepez Elektrik'te
‘‘kamuya ait olan elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesislerine el
konulduğunu’’ söyledi. Böylece aralarında Berke Barajı'nın da
bulunduğu iki şirkete ait 11 baraj bakanlık yönetimine geçti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın Çukurova Elektrik A.Ş.
(ÇEAŞ) ile Kepez Elektrik T.A.Ş.'ye el konulması kararının, bunlara
bağlı olan aralarında Berke'nin de bulunduğu 11 barajın üretim,
iletim, dağıtım tesislerine el konulmasını da kapsadığı ortaya
çıktı. Bundan sonra sulama yapılabilecek barajlarda mülkiyet
devrinin ise yasal sürecin tamamlanmasının ardından gündeme
gelebileceği belirtildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi
Güler, dün düzenlediği basın toplantısında, el koyma kararının Uzan
Grubu tarafından siyasi zemine çekilmek istendiğini belirterek,
kararın siyasi değil yasa gereği olduğunu söyledi. Güler, ÇEAŞ ve
Kepez'e el konulmasının nedenlerini anlattı. Bakanlar Kurulu
kararıyla 9 Mart 1998'de ÇEAŞ'a Adana, Mersin, Hatay, Osmaniye
illeri ile Kahramanmaraş'ın üç köyü; Kepez'e de Antalya ili ile
Burdur'un Bucak ilçesine bağlı üç köyünü kapsayan bölgelerde
üretim, iletim ve dağıtım için görev verilmesine ilişkin imtiyaz
sözleşmesi imzalandığını anımsattı. ÇEAŞ ve Kepez'in defalarca
sözlü ve yazılı olarak uyarılmasına karşın yükümlülüklerini yerine
getirmemeleri nedeniyle sözleşmelerine aykırı hareket ettiklerini
belirten Güler, şu değerlendirmeleri yaptı: ÇEKİLMEZ HALE
GETİRDİLER: Çukurova ve Kepez Elektrik'in sürekli olarak gerek
üçüncü şahıslarla gerek kamu şirketleri ile olan ilişkilerinde
problem yaratması, her olayı ihtilaf konusu yapması, sürekli olarak
Bakanlığımızın müdahalesine gerek duyulması, sözleşmelerin
uygulanmasını ve devamını çekilmez hale getirmiştir. UZLAŞMAZ
TUTUM: Sözkonusu sözleşmeler, şirketlerin bölgelerinde halen TEDAŞ
uhdesinde bulunan dağıtım tesislerini devralmak ve işletmek
zorunluluğunu getirmesine rağmen, şirketlerin uzlaşmaz tutumları
nedeniyle bu devir mümkün olmamış, sözleşmelerin bu hükmü
uygulanmamıştır. KAMU BÜYÜK ZARAR UĞRATILDI: Benzer şekilde
Çukurova ve Kepez Elektrik, taraflar arasındaki sözleşmelere ve
ilgili mevzuata uygun bir Enerji Satış Anlaşması yapmaktan
kaçınmışlar ve bugüne kadar bölgenin ihtiyacı olan ve fakat
kendilerince üretilemeyen enerjiyi kamu kuruluşlarından almaya
devam etmelerine rağmen, kamu kuruluşlarına kendi öngördükleri
fiyat üzerinden ödemede ısrar etmişlerdir. Aradaki fiyat farkı
yüzünden de kamu büyük zarar uğratılmıştır. ÖDEMEDEN KAÇTILAR:
Hiçbir haklı neden olmaksızın uzun süre ELektrik Satış
Anlaşmalarını imzalamaktan kaçınan şirketler ayrıca EPDK tarafından
1 Nisan 2003 tarihinden geçerli olmak üzere belirlenen, TETAŞ
tarafından yapılan enerji satışına uygulanacak tarife gereğince
kamu alacağını tahsil etmek konumunda olan TETAŞ'a ödeme yapmaktan
da dayanaksız ve haksız olarak kaçınmışlar ve temerrüde
düşmüşlerdir. Bu tutum 4628 sayılı kanun ve ilgili mevzuata aykırı
olduğu gibi taraflar arasındaki sözleşmeye de aykırılık teşkil
etmektedir. TAPULARI ÜZERLERİNE GEÇİRDİLER: Kamulaştırma yoluyla
elde edilen taşınmaz varlıkların mevzuat gereğince Hazine adına
tescili gerekirken, şirketler tarfından kendi adlarına tapu
tescilleri yapılmış; imtiyazları kapsamında sadece işletmek
konumunda oldukları taşınmazlar ve tesislerin kendi mülkiyetlerinde
olduğu iddiası sürekli olarak gündeme getirilmiş ve halen
getirilmektedir. YÖNETMELİĞE UYMADILAR: ÇEAŞ ve Kepez, EPDK ve
Bakanlığın advetlerine rağmen, iletim hakkının devrini öngören 4628
sayılı kanun ve ilgili yönetmeliğe uymamışlardır. EPDK, Çukurova ve
Kepez şirketlerine bu düzenlemelere süresi içinde uymadıklarını ve
mevzuata aykırı hareket ettiklerini, mevzuata aykırı olarak
faaliyette bulunduklarını Bakanlığımıza bildirmiştir. ‘Mevzuata
uyun’ dedik bizi hiç dinlemediler Enerji Bakanı Hilmi Güler,
Uzanlar'ın hukuka ve kurallara uymama tutumunu şöyle anlattı:
‘‘Bakanlığımızın, mevzuata uymaları konusunda Çukurova Elektrik ve
Kepez'e yaptığı tüm girişimler de sonuçsuz kalmış; bunu üzerine 10
Şubat 2003 tarihinde sözkonuksu şirketlere Bakanlığımızca noter
kanalıyla ihtarnameler gönderilerek yasa ve yönetmeliklere uymaları
için süre verilmiş; aksi taktirde sözleşme hükümleri doğrultusunda
fesih işleminin yapılacağı bildirilmiştir.’’ Yetkisiz mahkemeden
karar alıp geldiler Enerji Bakanı Hilmi Güler, Uzanlar'ın aldırdığı
mahkeme kararlarıyla ilgili şu ayrıntıyı anlattı: ‘‘Yaptığımız
bildirimler üzerine Çukurova Elektrik ve Kepez, idari yargının
yetki ve görev alanında olan bir konuda adli yargıya başvurmuş;
adli yargıdan alınan tedbir kararları ile mahkemenin 4628 sayılı
Anayasa'ya aykırılık iddiası hakkında ise Anayasa Mahkemesi
tarafından 4 Haziran 2003 tarihinde, bu mahkemelerin bu konuda
karar almaya yetkili olmadığı kararı verilmiştir.’’ Yasalara uyduk
fesih kararı aldık Çukurova Elektrik ile Kepez Elektrik
sözleşmelerinin feshinin yasa gereği olduğunu belirten Hilmi Güler,
şunları söyledi: ‘‘Mevzuat hükümlerine uyulmaması ve şirketlerin
sözleşme hükümlerine aykırı davranması; bu konuda uyarılara ve
verilen sürelere rağmen gereğini yerine getirmemeleri, sözleşme
hükümlerine göre sözleşmenin feshedilmesini, imtiyazın
kaldırılmasını ve kamu hizmetini sürdürmek amacıyla elektrik
üretim, iletim, dağıtım tesislerine el konulmasını
gerektirmektedir.’’ Ellerindeki imtiyazı ‘tekel'e çevirdiler Enerji
Bakanı Hilmi Güler, Çukurova ve Kepez Elektrik'in ‘‘tekelci’’
davranışlarını da şöyle anlattı: ‘‘Mevzuata uyulmayarak, serbest
tüketicilerin tedarikçilerini seçme hakları engellenmektedir.
Şirketlerce görev bölgelerinde bulunan ve halen faaliyet gösteren
diğer tüzel kişilerin bölge dışına ve/veya ortaklarına ya da
müşterilerine enerji nakli yapmaları ve iletim sistemine bağlantı
yapmalarına izin verilmemektedir. Bu suretle, ülkemizde rekabete
dayalı serbest bir elektrik piyasasının oluşmasına bu şirketlerce
direnç gösterilmektedir.’’ Bakanlığın sözleşmeyi iptal yetkisi var
Enerji Bakanı Hilmi Güler, Çukurova ve Kepez Elektrik'le ilgili
sözleşmeleri iptal yetkilerini de şöyle aktardı: ‘‘Sözleşmelerin
feshe ilişkin maddelerine göre şirketlerin sözleşme hükümlerine
aykırı davranması, bu yönde uyarılmasına rağmen bu uyarılara
şirketlerin uymaması, Bakanlığımıza sözleşmelerin fesih (iptal)
etme ve tesislyere el koyma yetkisini tanımaktadır. Hem fesih hem
iptal dememizin nedeni de, gariptir ki daha evvelki anlaşmada fesih
ve iptal olarak iki ayrı ifadeye yer verilmiştir.’’ Biz devletin
malına sahip çıktık Hilmi Güler, Çukurova ve Kepez Elektrik'e ait
varlıklara el konulmasının ayrıntılarını da şöyle vurguladı:
‘‘Şirketlerin tüzel kişiliğine ve kamu hizmetine ait olanlar
dışındaki malvarlığına dokunulmamış olup; mülkiyeti kamuya ait olan
elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesislerine el konulmuştur. Kamu
hizmetine ati olan malların ve tesislerin tespiti Maliye
Bakanlığı'nca yapılacaktır. Kimsenin malına mülküne
dokunulmamıştır. Burada biz kamu yararını düşündük.’’ Hürriyet