Benzin fiatı tarihi zirvesine çıktı
Abone olDolar 1 milyon 420 bin liranın altında olmasına karşın Türk halkı hâlâ Avrupa'nın en pahalı benzinini kullanıyor.
Doların 1 milyon 420 bin liraya kadar düşmesiyle birlikte
Türkiye'de benzinin litre fiyatı 1.30 cente yükselerek tarihinin
zirvesine çıktı. Dünyada petrol fiyatlarının 35 dolarlardan 27
dolarlara kadar gerilemesine ve kurlardaki sert düşüşe karşın
hükümet benzinde beklenen indirimi yapmadı. 2001 yılında kriz
patladığı dönemde 69 cent olan benzin fiyatları kurlardaki
gevşemenin etkisiyle 1.3 dolara fırladı. Böylece Türkiye yine
benzinin Avrupa'da en pahalı satıldığı ülke olma ünvanını sürdürdü.
Irak Savaşı'nın tedirginliğinin tırmandığı Şubat ayında vatandaş,
bir litre süper benzini 1.11 dolar (1 milyon 810 bin lira) satın
alıyordu. Dünyada Brent tipi petrolün varili 32 dolar
seviyesindeydi. O dönem dolar kuru 1 milyon 640 bin lira
düzeyindeydi. Mart ayında Brent tipi petrolün varili 35 dolara
dayandığında Türkiye'de otomobil sahipleri yüzde 3'lük zamla litre
başına 1 milyon 860 bin lira (1.14 dolar) ödemeye başladılar.
Savaşın etkisi Mayıs ayının başında geride kalan Irak Savaşı ve
OPEC'in üretimini kısmayacağını açıklaması petrol fiyatlarını
düşürdü. Irak petrollerinin yeniden çıkarılmaya başlanacağı
haberiyle Brent tipi petrol 28 dolara kadar geriledi. Bu dönemde
Türk tüketiciler yüzde 3'lük bir zamla daha tanıştı. Ve 1 litre
benzin 1 milyon 900 bin liraya (1.16 dolar) yükseldi. Bu dönemde
dolarda düşüş başlamıştı. Dünyada petrol fiyatları gerilemeye
başlarken, ilk indirim geldi. Yüzde 4'lük indirimle süper benzin 1
milyon 817 bin liraya düştü. Ancak bu indirim bile otomobil
sahiplerinin cebinden çıkan parayı değiştirmez oldu. Şimdi
araçlarının depolarını doldurmak isteyenler cebinden 82 milyon
lirayı çıkarmak zorunda kalıyor. Türkiye'de akaryakıt fiyatları
dolar bazında son 10 yıl içinde ikiye katlandı. 1993 yılında 45
litrelik benzinin deposu 25.37 dolara malolurken, şimdi bu rakam 58
dolar (82 milyon lira). Şubat ayında ise bir depo benzin 50 dolara
doluyordu. Günde 25 kilometre yol kateden bir vatandaşın aylık 2
depo benzin harcadığı düşünülürse, artık aylık yol masrafları 160
milyonu aştı. Vergi yükü ağır Türkiye'de 1 litre süper benzin
fiyatı 1.3 dolara yükselerek, Fransa, Belçika ve Polonya gibi pek
çok ülkeyi geride bıraktı. Fransa'da 1 litre benzin 1.12,
Yunanistan'da 0.85 dolar düzeyinde. Peki, benzin fiyatlarındaki bu
korkunç uçurumun sebebleri neler? Benzinde her 100 liradan 58'i
Özel Tüketim Vergisi'ne gidiyor. Yani vatandaş 1 milyon 817 bin
liralık süper benzinin 1 milyon 55 bin lirasının vergi olarak
ödüyor. Hükümet, faiz dışı fazla hedefini tutturabilmek için,
akaryakıt ürünlerine zam yaparak gelirlerini artırmayı hedefliyor.
Bu nedenle hükümet petrol ürünlerinden aldığı yüzde 60'lara varan
vergi gelirlerinden mahrum kalmamak için benzinde tatmin edici bir
indirime gitmiyor. Fiyatların düşmemesi ise talepteki canlanmayı
dizginlediği için Merkez Bankası'nın işine geliyor. Kaynak :
Sabah