Bebekler niye ağlar?
Abone olAnadolu Sağlık Merkezi'nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile Pediatrik Endokrinoloji Uzmanı Dr. Neslihan Güngör, bebeklerin sürekli ağlamaları ile ilgili bilgi veriyor.
Bebeklerin tekme atmaları, el sallamaları, başlarını
çevirmeleri ve değişik şekillerde ağlamaları adeta bu özel lisanın
sözcükleri olarak rol oynar.
Biz erişkinler için bazen bebeklerin ağlayarak ne ifade
etmeye çalıştıklarını anlamak güç olabilir. Bebeğin ağlaması,
ağlamasının nedenini veya ağlamasını neyin durduracağını bilmeyen
bir anne baba için çok rahatsız edici olabilir. Ancak anne ve
babalar, gözlem yaparak ve sabırlı olarak bebeklerinin ağlama
nedenleri ve neyin ağlamayı durduracağı konusunda bilgi ve deneyim
sahibi olabilirler.
Bebeğin neden ağladığını bulmak için şunları kontrol
edin:
- Bebeğin altı ıslak mı?
- Bebek acıktı mı?
- Bebek hastalanıyor mu? (Ateşi yüksek mi? Emmesi normale
göre azaldı mı?)
- Bebeğin hareketliliği nasıl? Her zamankine göre daha mı halsiz
görünüyor? Daha mı az hareket ediyor? Kusma, ishal gibi ek
belirtiler de var mı?
(Bu belirtilerden bir veya daha fazlasının bir arada bulunması
bebeğin hastalandığına işaret edebilir. Bu durumda vakit
kaybetmeden uygun sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.)
- Bebek üşüyor mu? Yoksa çok mu sıcak hissediyor? (Örneğin sıcak
bir ortamda üzerinde kalın giysiler mi var?)
- Bebek sıkılmış ve ilgi mi istiyor?
- Bebek herhangi bir nedenle acı mı hissediyor? (Örneğin bazı
bebekler erken diş çıkarabilir ve bu nedenle ağlayabilir. Ya da
giysisinin bir bölümü cildini tahriş ediyor olabilir.)
Eğer yukarıdakilerin hiçbirisi söz konusu değilse, bebeği
rahatlatmak için aşağıdakileri deneyebilirsiniz. Ancak bebeğinizi
rahatlatmak için denediğiniz yöntemin etki göstermesi için ona
biraz vakit tanımanız gerektiğini unutmayın...
Bebeğinizi sakinleştirmek için:
- Hafif bir müzik çalın.
- Bebeğinizin sırtına hafif hafif masaj yapar gibi dokunun ve sakin
bir ses ile konuşarak sesinizi dinlemesini
sağlayın.
- Hafif, tekdüze, tekrarlayıcı bir ses dinletin (örneğin elektrikli
traş makinesinin veya elektrik süpürgesinin sesi veya
parmaklarınızla tahta üzerinde yapacağınız tıp-tıp sesi veya
doğadan kaydedilmiş sesler içeren bir CD)
- Onunla birlikte yürüyün.
- Açık havaya çıkarın.
- Evde veya açık havada bebek arabası ile dolaştırın,
otomobilinizde bebek koltuğuna yerleştirip bir süre dolaştırın. -
Kucağınızda biraz sallayın.
- Mırıldanarak onunla konuşun veya ona şarkı söyleyin.
- Nazikçe gazını çıkartmaya çalışın.
- Kucağınızda değişik pozisyonlarda tutun: örneğin kucağınızda
karın üstü yatırın veya omzunuzdan arkaya bakacak şekilde dik tutun
ya da kendiniz sırtüstü yatarak bebeği karın üzerine yatırıp hafif
hafif sırtına vurun veya masaj yapın.
- Bebeğin kendi başparmağını veya bir emziği (temiz olmasına dikkat
edin ve uzun süre kullanımda sakıncalar olabileceğini unutmayın)
ağzına verip emerek rahatlamasını sağlayın.
- Beslenme sırasında bebeğinizin hava yutmasını azaltın ve sık sık
gazını çıkarın.
- Bebeğinizin ilk aylarında neden ağladığını ve ağlamasını neyin
geçirdiğini anlamak için ayıracağınız zamanın çok faydasını
göreceksiniz... Öte yandan, bebeğiniz büyüdükçe (özellikle 3 aydan
sonra) giderek daha az ağlayacak ve bebeğiniz hissettiklerini ve
ihtiyaçlarını daha etkin olarak iletmeyi siz de onu daha iyi
anlamayı öğreneceksiniz.
Sürekli Ağlayan Bebekler: Kolik
Ortalama olarak her 5 bebekten birinde genellikle akşamüzeri
başlayıp bazen uyku saatine dek sürebilen ağlama nöbetleri
olabilir. Kolikteki ağlama diğer ağlama şeklinden farklı olup bebek
adeta çığlık atarak ağlar ve yatıştırılması çok güçtür. Ağlama
bazen 2-3 saat, bazen daha uzun sürebilir ve hemen her gün aynı
saatte olur. Bebek genellikle bacaklarını karnına doğru çeker,
yumruklarını sıkar ve çoğunlukla hareketliliğini artırır. Gözlerini
ya sımsıkı kapatır ya da kocaman açar, kaşlarını çatar, nadiren çok
kısa süre nefesini tutabilir. Barsak hareketleri artar ve gaz
çıkarabilir. Yeme ve uyku düzeni bu ağlama nöbetleri sırasında
bozulur.
Bebek anneyi emmek ister ama başlar başlamaz bırakır, bazen kısa süre uykuya dalar ama ağlayarak uyanır. Ancak bu ağlama şekilleri bebekten bebeğe de çok değişkendir. Kolik genellikle yaşamın 2. veya 3. haftasında başlar (premature bebeklerde daha geç) ve genellikle 6 hafta civarında en şiddetli halini alır. Genellikle 3. aydan sonra problem hafiflemeye başlar ve bazen yavaş yavaş azalarak bazen de birdenbire kesilerek adeta mucizevi bir şekilde düzelir. Nadiren dördüncü veya beşinci aya dek bu sorunlar devam eder. Tıp dünyasında "kolik"in net bir tanımı olmayıp nedenleri konusunda da fikir birliğine varılmamıştır.
Bebeğinizi doktorunuza kontrol ettirip başka bir sorun olmadığından emin olduktan sonra yukarıda önerilen yöntemlerle ağlamayı geçirmeye çalışmak, doktorunuz önerirse bir gaz ilacı kullanmak ve problemin birkaç ayda düzeleceğini bilerek sabır ve iyimserlikle kendinizi sakinleştirmek en uygun yaklaşımlar olacaktır. Ayrıca yeni doğmuş bebeği olan anne ve babalar bebeğin bakımı için birbirleriyle yardımlaşırlarsa bu gerilimli dönemleri atlatmak tüm aile için daha kolay olacaktır.