BDP’nin 'belediyelere enerji payı' talebi tartışılıyor

BDP’nin Güneydoğu Bölgesi’ndeki enerji kaynaklarından belediyelere kâr payı verilmesi talebine AKP ve CHP kuşkuyla yaklaşıyor.

BDP’nin Diyarbakır Belediye Başkanı Gültan Kışanak ve BDP Muş Milletvekili Demir Çelik, 'demokratik özerkliğe yönelik bir adım olarak bölgedeki enerji üretiminden belediyelerin pay alması' gerektiğini söyledi.

Haftasonu Al Jazeera Türk haber sitesine konuşan Kışanak, bölgede yapılan barajların sulama için değil, Batı bölgelerine elektrik üretimi için kullanıldığını vurguladı ve "Biz elektrik ürettiğimiz için suçlu hale geldik. Bütün köyler elektrik borcunu ödeyemedi diye icralık. Biz elektriği ürettik, batıya götürüp sanayileşme ve kalkınma yaptılar, doğuya ceza olarak geri döndü" dedi.

Diyarbakır'da açılan petrol kuyuları yüzünden içme sularının da kirlendiğini söyleyen Kışanak, "Kaynaklarını ver, ben götüreyim, ne kadar ağır faturası varsa kalsın, bunu kimse kabul etmez" dedi ve bölgedeki tüm yeraltı-yerüstü zenginliklerinden yerel yönetimin pay alması gerektiğini savundu.

Gültan Kışanak, Pazartesi günü CNN Türk'te yaptığı açıklamalarda ise, "Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nden beklentiler çok yüksek. Ancak elimizde kaynak yok. Bu kaynağı sağlamak için petrol gelirlerinden pay istiyoruz" dedi ve talebin siyasi değil "tamamen ekonomik" olduğu söyledi.

Açıklamaları eleştiren AKP Diyarbakır Milletvekili ve Meclis Enerji Komisyonu üyesi Galip Ensarioğlu, “Rakamlardan haberleri olmadan konuşuyorlar” dedi ve söylenenlerin sadece tabanı memnun etmek için dile getirildiğini ifade etti.

'Devletin Diyarbakır’dan alacağı var'

Ensarioğlu BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlarken, “Devletin bölgedeki yatırımlarını düşünmüyorlar. Devlet bölgeden aldığının çok daha fazlasını vermiş durumda. Bahsettikleri petrol geliri de kayda değer bir oran değil” dedi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre, Diyarbakır’da bulunan havzalardan çıkarılan petrol miktarı 2012 yılında günlük 2 bin varil seviyesindeydi. Türkiye’nin günlük petrol tüketimi ise 550 bin varil civarında.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da, BDP'nin talebini "Devlet hakkı içerisinde ayrı bir devlet hakkı söz konusu olmaz. Böyle bir şeye sıcak bakmamız mümkün değil" sözleriyle yanıtlamıştı.

Ensarioğlu’na göre, BDP’nin petrol gelirlerinden pay alma talebini somut bir teklife dönüştürmesi hatalı bir yaklaşım olacak.

“Sadece Diyarbakır’daki elektrik kayıp-kaçağı oranlarına bakacak olursak devletin ne kadar fazla alacağı olduğunu görürüz” diyen Ensarioğlu, bu taleplerin partilerin tabanları tarafından memnuniyetle karşılanmasına rağmen temelsiz olduğunu iddia etti.

TEDAŞ’ın verilerine göre, Diyarbakır’ı da kapsayan Dicle Elektrik Dağıtım Bölgesi’nde kayıp-kaçak oranı yüzde 70’lere ulaşıyor.

'İdarenin tekilliği ilkesine aykırı'

CHP Enerji Komisyonu Başkanı Necdet Pamir ise, benzer bir konunun 2006 yılında Petrol Yasası Meclis’te görüşülürken gündeme geldiğini ifade etti.

BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Pamir, “Hilmi Güler’in Enerji Bakanı olduğu dönemde Petrol Yasası Meclis komisyonunda görüşülüyordu ve bir AKP milletvekili, petrol üretimi, yapan şirketlerin devlete yaptığı vergi ödemelerini belediyelere yapmasını teklif etti” dedi.

Pamir, bu teklifin “idarenin tekilliği” ilkesine aykırı olması nedeniyle dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından reddedildiğini hatırlattı.

Seçimler öncesi 'pazarlık' endişesi

BDP’den gelen “enerji payı” talebinin Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde geldiğine de dikkat çeken Pamir, “Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde bazı pazarlıklar mı yapılıyor şeklinde sorular sorulmaya başlandı” dedi.