BDP Doğu'da bu 7 ilde yok! AK Parti 2 ilde barajda

30 Mart seçimlerinde Kürtler'in yoğunlukta olduğu illerde şaşırtan sonuçlar çıktı. BDP elde ettiği il sayısını artırmış gibi görünse de asıl başarıyı AK Parti kazandı. Zira AK Parti'nin oyları hem Doğu hem de Güneydoğu Anadolu Belgesinde BDP'nin açık ara önünde.

El Cezire sitesinden Osman Kaytazoğlu 30 Mart seçimlerinin Kürt yoğunluklu illerdeki sonuçlarını analiz etti.

30 Mart yerel seçimlerinin ardından, kazanılan belediye başkanlıkları sayısıyla oluşan yeni tabloya bakıldığında BDP’nin seçimin ‘ ikinci kazananı’ olduğu yönünde bir görüntü ortaya çıkıyor.

Resmi olmayan sonuçlara göre BDP, kazandığı il sayısını, desteklediği adayın kazandığı Mardin’i de sayarsak 8’den 11’e çıkardı. BDP, Güneydoğu’daki 6 ilde yüzde 50’nin üzerinde oy aldı.

Bu iller Hakkari, Şırnak, Diyarbakır,Van,Batman ve Mardin

BDP AK PARTİ'NİN GERİSİNDE

Aşağıdaki haritadan da görebileceğiniz gibi AKP’nin hem Doğu hem de Güneydoğu Anadolu’daki oyları BDP’’den açık ara fazla.

Doğu Anadolu’da AKP’nin oyları yüzde 44,3 iken, BDP yüzde 25,3’te kalıyor. AKP’nin Güneydoğu’daki oy oranı yüzde 46.6 ike BDP’nin oranı yüzde 33.2

AK PARTİ'NİN YÜKSELİŞTE OLDUĞU İLLER

Rakamlar, AK Parti bölgedeki son üç yerel seçimde 7 ilde yükseliş trendini sürdürdüğünü gösteriyor. 2004 ve 2009’dan sonra bu seçimde de Ağrı, Ardahan, Bingöl, Bitlis, Kars, Urfa ve Muş’ta oylarını artırdı. Bunların tamamı Gültan Kışanak’’ın gösterdiği harita yer alan iller arasında.

YÜZDE 50'DEN FAZLA OY ALDIĞI 8 İL

AKP, bölgedeki 8 ilde de yüzde 50’nin üzerinde oy aldı. Bu iller arasında nüfusu 750 binden fazla olan Gaziantep, Şanlıurfa, Erzurum ve Malatya da bulunuyor.Öteki iller Bingöl, Elâzığ, Adıyaman ve Kilis.

BÜYÜKŞEHİR REKABETİNDE AK PARTİ ÖNDE

Bölgedeki 7 büyükşehirdeki rekabete baktığımızda AKP’nin daha fazla büyükşehir kazandığını gözlemliyoruz.

AK Parti’nin bu seçimde ulaştığı bir başka ilginç sonuç ise Iğdır ve Tunceli dışında tüm illerde ya birinci ya da ikinci parti konumunda olması.

AKP sadece Iğdır ve Tunceli’de üçüncü parti oldu. Parti 2009 yerel seçimlerinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yüzde 38 oy almışken, 30 Mart’ta bu oranı yüzde 45,6’ya çıkardı.

BDP DOĞU'DAKİ BU 7 İLDE YOK

Kürt siyasetiyle özdeşleştirilen ‘Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ bölgelerinin tümüne baktığımızda BDP Doğu ve Güneydoğu’nun 7 ilinde neredeyse yok.

Bunlar:

Elazığ ( yüzde 5,7), Erzincan’da (yüzde 1,4), Malatya’da (yüzde 1,8), Kilis (yüzde 1) , Adıyaman (yüzde 5,3) ve Erzurum’da (yüzde 7,7) seçim barajı olan yüzde 10’u aşamıyor. Belki de en önemlisi BDP, bölgenin ekonomi lokomotifi Gaziantep’te de yüzde 6’da kalıyor.

AK PARTİ YÜZDE 10'U HEP AŞTI

BDP’nin bölgedeki rakibi AKP’nin ise hem Güneydoğu’da hem de Doğu Anadolu’da yüzde 10 barajının altında kaldığı hiç bir il yok. Çıtayı yüzde 20’ye çıkardığımızda AK Parti’nin sadece Iğdır ve Tunceli’de yüzde 20’nin altında olduğu görülüyor.

Bu tablo BDP’nin bölgesel düzeyde bir iddiayı seslendirebilecek bir taban desteği elde edemediğini gösteriyor. Tek tek il bazında bir varlık gösterebiliyor. Ancak orada da il il temsil sorunları yaşıyor.

DEMOKRATİK ÖZERKLİK İÇİN KRİTİK İLLER

Partinin başta ‘Demokratik Özerklik’ olmak üzere temel politik söylemlerine destek bulma açısından kritik önemde büyük şehirler var.

Diyarbakır, Van, Mardin. BDP bu seçimde bu illeri kazanmayı başardı. BDP’nin bu illerde iki temel sorunu var. Birincisi bu illerin bazılarını önemli oy kayıplarına uğradıktan sonra kazandı. İkincisi de oylarını artırarak kazandığı illerde ise bölgedeki rakibi AKP, kendisinden daha büyük oy artışları sağladı.

DİYARBAKIR'DAKİ BDP'NİN OY KAYBI

BDP adayı Gültan Kışanak, yüzde 55.3 oy oranıyla belediye başkanlığını kazandı, ancak parti bu seçimi bir önceki seçime göre önemli oranda oy kaybederek kazandı. BDP’nin Kürt siyasetinin en önemlisi kalesi Diyarbakır’daki oy kaybı yüzde 10’u buldu. Bölgedeki rakibi AK Parti ise Diyarbakır’daki oylarını önceki seçime göre üç puan artırmış durumda.



VAN'DA OYUNU ARTIRDI

Ekim 2011’deki depremin ardından yaralarını sarmaya çalışan Van İl Genel Meclisi sonuçlarına göre BDP’nin 2009’da yüzde 48 olan oyunu 6 puan artırdığı bir şehir. BDP’nin hemen arkasından gelen AKP ise Van’daki oylarını 6.8 puan artırarak yüzde 40.8’e ulaştı. Yani Van’da başabaş bir mücadele sürüyor.

MARDİN'DEKİ DURUM

Mardin’de de benzer bir tablo var. BDP, Kürt siyasetinin önemli isimlerinden Ahmet Türk’ü aday gösterdiği Mardin’de oylarını yüzde 44’ten yüzde 52’ye yükseltti. Hemen arkasından gelen AKP de Mardin’de 10 puandan fazla bir artış sağlayarak oylarını yüzde 37.6’ya taşıdı.

HÜDA-PAR BDP'Yİ SIKIŞTIRDI

BDP, bu illerden sonra en çok üzerine titrediği Batman’ı oylarında iki puan gerilemeyle kazandı. Bunda yeni seçime giren HÜDA-PAR’ın Batman’da yüzde 7 civarında oy almasının da etkisi var. BDP Batman’ın yüzde 50’nin üzerinde bir oyla kazandı ancak burada arkasından gelen AKP’nin oy oranı yüzde 30’un üzerinde.

AKP, en uçtaki BDP’nin kalesi Hakkari’de de aldığı 30 bine yakın oyla temsiliyetini yüzde 26’ya yükseltti.

KÜRT YOĞUNLUKLU İLLERDEKİ DURUM

İl Genel Meclisi sonuçlarına bakıldığında BDP Kürt nüfusun yoğunlukta olduğu 15 ilden 11’ini kazandı. Öteki illerin üçü AKP’de, biri de MHP’de. BDP’nin kazandığı 11 ilde temsiliyet oranı ortalama yüzde 53. BDP’nin aldığı oy sayısının illerin toplam nüfusundaki geçerli oy sayısına bölünmesiyle ulaşılan sonuç bu. BDP’nin bölgedeki rakibi AKP’nin bu illerde yüzde 37 oranında oyu var.