Batıl inançların uğuru tuz
Abone olTuz; asker uğurlamadan, kız istemeye, nazardan, yılan ve akrep sokmalarının tedavisine kadar çok sayıda farklı amaçla kullanılıyor.
Çukurova Üniversitesi’nde (ÇÜ) yapılan bir araştırmaya göre tuz;
asker uğurlamadan, kız istemeye; hamile kadınların çocuğunun erkek
olmasından, evlilik çağında kısmeti öğrenmeye; nazardan, yılan ve
akrep sokmalarının tedavisine kadar çok sayıda farklı amaçla
kullanılıyor.
ÇÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Zekiye Çağımlar, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, en az lise mezunu, çoğu üniversite
öğrencisi ve mezunlarıyla yaptığı "Tuzla İlgili İnanışlar ve
Uygulamalar" adlı çalışmasında, yemeklerin olmazsa olmazı tuzun,
batıl inançlarının da vazgeçilmezi olduğunu tespit ettiğini
kaydetti.
"Her bireyin tuzla ilgili iki ve üzeri batıl inanışa sahip olduğunu
belirledim" diye konuşan Çağımlar, özellikle hamile kadının
çocuğunun cinsiyetini öğrenmek için aile bireylerinin kafasına tuz
serpmesinin çok ilginç olduğunu, aile bireylerin tuz döktükten
sonra başını ya da ağzını kaşıması durumunda kızı, burnunu ya da
dizini kaşıması durumunda ise oğlunun olacağına inanıldığını
söyledi.
Kişilerin isteklerinin yerine gelmesi için de tuzu yaygın olarak
kullandıklarını vurgulayan Çağımlar, "Dileğinin olmasını isteyen
kişi tuz adar. Eğer isteği yerine gelirse ihtiyacı olan birine
belirlediği miktarda tuz verir" dedi.
Tedavi yönteminde de kullanılan tuzda ilginç inanışların olduğunu
ifade eden Çağımlar, "Vereme yakalanmış kişinin yastığının altında
beze sarılı tuz bulundurulur. Hastayı ziyarete gelenler bu tuzdan
bir miktar alarak ağızlarına koyar. Böylece hem hastanın gönlünü
aldıklarını hem de verem mikrobunu öldürdüklerine inanırlar" diye
konuştu.
İNANIŞLAR
Tuzla ilgili bazı inançlar şöyle:
-İstenmeyen bir misafir geldiğinde ayakkabısının içine tuz konunca
kalkıp gideceğine inanılır.
-Evlenme çağına gelmiş kadının kısmetinin hangi yönde olduğunu
öğrenmek için ekmeğin üzerine tuz serperek dama konulur. Daha sonra
ekmeği alan kuşun hangi yöne uçtuğuna bakarak kısmetinin de o yönde
olacağına inanılır.
-Genç, askere uğurlanırken ailesi bir simit ısırtarak, tuz yalatır.
Tuz, gelene kadar saklanır. Bekletilen tuz asker dönüşü yemeğe
atılarak gence yedirilir.
-Nazar değdiğine inanılan kişinin başında dua eşliğinde 3 ya da 7
kez tuz çevrilerek, nazardan korunduğuna inanılır.
-Düğün sonrası kayınvalide, kapıda durup gelinine avcunda
bulundurduğu tuzu yalatır. Bunun kaynanaya bağlığı, aileye huzur ve
ağız tatlığı getirileceği inanılır.
-Elleri fazla terleyen kişiler, terlemenin azalması için avuç
içlerini tuzla ovarlar.
-Maddi durumu iyi olmayıp da hayır yapmak isteyen kişi, tuz alarak
ihtiyacı olanlara dağıtır.
-Çocuğu olmayan kadın için tülbent içine tuz koyarak sıkılır, sert
şekil verilir. Bu tülbentte sıkılı tuz, ispirtoya batırılarak
yakılır ve kadının beline sarılır. Böylece kadının çocuğunun
olacağına inanılır.
-Evlenme çağına gelmiş delikanlı evlenmek istediğinde babasının
ayakkabısının içine tuz koyarak bu isteğini dile getirir.
-Yılan ve akrep sokmasını engellemesi için okutulan tuz ev halkına
yalatılır.