Başörtülü yemin edecek vekiller biri bakın kim?

Türk demokrasisi bugün önemli eşiklerden birini daha geçiyor. Milletvekili seçilen 21 başörtülü milletvekili bugün Meclis kürsüsünde yemin edecek. Onlara göre Merve Kavakçı’nın şahsında başörtülü kadınların hayatlarına vurulan ket artık kalktı.

Merve Kavakçı olayı, Türkiye’nin yakın siyasi tarihine damgasını vuran, özellikle de muhafazakâr kesimin hafızasına kazınan olaylardan. Kamuda başörtüsü yasaklarının olduğu 1999 seçimlerinde Fazilet Partisi'nden milletvekili seçilen Merve Kavakçı, milletvekilliği yeminini edemeden Meclis’ten çıkarıldı.

Aslında Merve Kavakçı tek değildi. MHP'den Nesrin Ünal da başörtüsüyle milletvekili seçilmişti, ancak o başörtüsünü çıkararak yemin etmeyi tercih etti. Sonraki dönemde de Meclis çatısı altında başörtüsü takmadı.

BÜLENT ECEVİT 'İN MERVE KAVAKÇI'YI MECLİS'TEN KOVDUĞU AN!

Merve Kavakçı’nın Meclis Genel Kurul Salonu'na girmesine en büyük tepki dönemin başbakanı Bülent Ecevit’ten gelmişti. Ecevit kürsüye çıkmış ve "Türkiye'de özel yaşamda kadınların giyim kuşamına başörtüsüne kimse karışmıyor. Ancak burası özel yaşam alanı değildir. Devletin gelenek ve kurallarına burada görev yapanlar uymak zorundadır. Burası devlete meydan okunacak yer değildir. Lütfen bu hanıma haddini bildiriniz" demişti.

DSP'li milletvekilleri kürsünün etrafını sarmış ve Merve Kavakçı yemin için o kürsüye hiç çıkamamıştı. O günlerden bugünlere...

MECLİS'TE İLK KEZ BAŞÖRTÜLÜ YEMİN

16 yıl önce bu olayların cereyan ettiği TBMM’de bu kez 21 milletvekili başörtüleriyle yemin edecek. Meclis’te AK Parti’den 18, HDP’den de başörtülü üç milletvekili var.

Bir önceki yasama döneminde umre dönüşü, sonradan başını örten AKP’li milletvekilleri vardı. Ama adaylık süreci ve yemin sırasında başları açıktı.

Seçilen isimler arasında 28 Şubat mağdurları da bulunuyor. O dönemin simge isimlerinden Leyla Şahin Usta, Fatma Benli, Merve Kavakçı'nın kardeşi Ravza Kavakçı Kan ve Hüda Kaya başörtüsüyle seçimin kazananları oldu.

MERVE KAVAKÇI EDEMEDİ KARDEŞİ EDECEK

Ravza Kavakçı Kan için başörtüsüyle yemin etmenin yeri ve önemi çok daha büyük. O, Merve Kavakçı’nın kardeşi. Aralarında dört yaş var. Kan, AK Parti İstanbul Milletvekili. Yemin törenini Türk demokrasisi açısından ümit verici olarak tanımlıyor.

Ravza Kavakçı Kan ’a göre artık bir devir kapanıyor. Bunu, ‘O gün yaşanan çirkin tablo eski Türkiye’nin karanlık günlerinin bir parçası olarak tarihe gömüldü’ şeklinde özetliyor. Ancak bunun 16 yıl sonra gerçekleşebilmiş olmasını da üzüntü verici. En büyük isteği, Türkiye’de artık başörtülü-başörtüsüz ayrımının ortadan kalkması.

HÜDA KAYA - HDP BAŞÖRTÜLÜ MİLLETVEKİLİ

Hüda Kaya HDP’nin başörtülü üç milletvekilinden biri. İstanbul’dan seçildi. HDP’nin İslâmi kesime açılma politikasının en önemli unsurlarındandı. Türkiye’de başörtüsü mücadelesinin öncü isimlerinden. 28 Şubat sürecinde Malatya'daki İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin başörtüsü yasağı eylemlerinde ön saflarda yerini alan Kaya, yazdığı bir yazı yüzünden tutuklandı. Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılandı ve 20 ay cezaevinde kaldı.

Hüda Kaya 'ya göre, başörtülü kadınlar 28 Şubat süreci ardından darbeci yasalarla hesaplaşarak, Meclis’te yerini aldı. Kaya, Merve Kavakçı’nın Meclis’te protesto edildiği günü unutamıyor. Canlı yayında yaşananlar için ‘En büyük acılarımızdan biri’ diye bahsediyor.

“Canlı yayında Merve Kavakçı’ya yapılan, yemin töreninde yaşanan manzara, bizim yıllardır yüreğimizi yakan ve hiç unutmadığımız en büyük acılarımızdan bir tanesi. Ağlayarak izlemiştik. Başörtülü bir kadının, yıllar öncesinde o çatının altından kovulmasını, aşağılanmasını, hakarete uğramasını çaresizlik ve gözyaşları içerisinde yaşadık. Bu içimizde kalan bir ukde ve unutmadığımız bir manzara. Hâlâ okudukça boğazımızın düğümlendiği çok taze bir anı bizim için. O anda uçup, Merve Kavakçı’nın yanına gidip, Meclis’in kapısında ona sahip çıkmak istedim. Ailece, bütün inananlar olarak ne kadar büyük çaresizlik yaşadığımızı hatırlıyorum.”

AİHM'E GİDEN İLK KADIN
Leyla Şahin Usta, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde öğrenciyken 28 Şubat sürecinde başörtüsü yasağı nedeniyle aldığı disiplin cezasını 'insan hakları ihlali' olduğu gerekçesiyle AİHM'e taşıyan ilk kadın. Şahin Usta, AK Parti Konya Milletvekili seçildi. 1973 doğumlu. Ayrımcılığa Karşı Kadın Hakları Derneği'nde başkanlık da yaptı.

Leyla Şahin Usta’ya göre, başörtülü vekillerin Meclis’te yemin edecek olması her türlü vesayetin kaldırıldığı bir Türkiye demek.

“Geçilen eşik bence siyasi iradenin bağımsızlığı ve her türlü vesayetin sonlandırılmasıdır. Nirengi noktası ise hukukun üstünlüğü ve adalettir. Yemin töreni Türkiye’nin nereden nereye geldiğinin göstergesidir. Milli iradenin tecellisidir. Bir dönem vesayeti savunan yasakçı, darbeci zihniyetin millet tarafından itibar görmediğidir. Şu anda yaşadığımız yemin töreni aslında gayet normal bir durum ama Türkiye öyle anormal dönemlerden geçip bugüne geldiği için sıradışı gibi değerlendiriliyor.”

28 ŞUBAT MAĞDURU TÜRBANIYLA MECLİSTE
Fatma Benli , 28 Şubat sürecinde eğitimine ara vermek zorunda kalan isimlerden. O da artık milletvekili. AK Parti’nin İstanbul milletvekilleri arasında.

Marmara Üniversitesi’nde başörtüsü yasağı nedeniyle yarıda bıraktığı yüksek lisans eğitimini 2015 yılında tamamlayabildi.

Fatma Benli mücadeleci kimliğiyle tanınan bir hukuk insanı. Başörtüsü mücadelesini dava dosyalarına dönüştüren ve hakkını mahkeme salonlarında yılmadan arayan kadınlardan.

Benli yemin törenine ‘ayrı’ bir önem atfetmiyor. Onun için başörtüsüyle duruşmaya girmek çok daha değerli. Ama Türkiye’de algının değiştiğini göstermesi açısından yemin törenini önemli buluyor.

“1999 yılında ana hâkim algı vardı. Kendisinden farklı düşünen ve yaşayan insanların kendisiyle aynı ortamda bulunmaması gerektiğini, bir anlamda onların ehlileştirilmesi gerektiğini düşünen ana hâkim bir halka vardı. Merve Kavakçı’nın seçilmiş bir milletvekili olduğunu göz ardı ederek, sanki yaramaz bir çocuğun dışarı atılması, hatta yemin dahi ettirilmemesi ana hâkim halkanın ne kadar güçlü olduğunun göstergesi. İşte bu algı değişti. Eşitlik noktasında, herkesin her şeye hakkı olduğuna dair düşünce değişti. Bunun Türk demokrasisi açısından çok büyük kazanım olduğunu düşünüyorum. Türkiye’de herkesin her noktaya gelebileceğini göstermek adına önemli, Meclis’te başörtülü yemin etmek. Yasaklardan bir tanesinin daha kaldırıldığını göstermek açısından önemli.”

Kaynak: Al Jazeera