Başkent'te 'Akanyıldız' yağmuru

Ankara Üniversitesi Gözlemevi'nde önceki gün (12.08.2005) gece yarısına doğru biraraya gelen başkentli gökyüzü tutkunları, yeni güne "Akanyıldız" yağmurlarını izleyerek girdi.

Ankara Üniversitesi Gözlemevi Müdürü Doç.Dr.Berahitdin Albayrak, AA'ya yaptığı açıklamada, Güneş çevresindeki turunu 130 yılda tamamlayan Swift-Tuttle kuyruklu yıldızının yolu üzerinde bıraktığı kalıntıların (göktaşları) yörüngesinin, dünyanın yörüngesiyle her yılın 17 Temmuz-24 Ağustos tarihleri arasında kesiştiğini belirtti.

Bu buluşmanın, Kuzey-Doğu yönünde gerçekleşen ve "Perseid" adı verilen göktaşı yağmuruna neden olduğunu kaydeden Albayrak, bu gökyüzü olayının dün gece maksimum seviyeye ulaştığını söyledi.

Saatte 75-100 arasında göktaşı yağmuru sayılabildiğini anlatan Albayrak, "Kuyrukluyıldızın kalıntılarının dünyanın çekim gücü nedeniyle atmosfere girmesi sonucu bir sürtünme meydana gelir ve göktaşı ısınarak ışık saçmaya başlar. Gözlemlediğimiz 'akanyıldız' olayı budur." diye konuştu.

Ankara Üniversitesi Gözlemevi'nin bahçesini dolduran başkentliler, çapları 15-40 santimetre arasında değişen teleskoplarla Ay'ı ve gökyüzünde birbiri ardına kayan göktaşlarını gözlemledi.

Göktaşı Yağmuru Nedir?
Kuyrukluyıldızların yörüngelerinde dolaşırken tamamen parçalandıklarında geriye kalan katı küçük çekirdek parçalarıyla yine bu bozulma ve parçalanma süreci sırasında yörüngelerinde bıraktıkları kuyrukluyıldız maddesi göktaşlarının yörüngeleri, Dünya'nın yörüngesiyle kesişirse, göktaşı büyük bir hızla (12-72 km/sn) atmosfere girer.

Bu sırada meydana gelen sürtünme ile göktaşı ısınır, yanar ve ışık saçmaya başlar. Halk dilinde bu olaya "yıldız kaydı" denir.

Özellikle açık yaz gecelerinde görülen bu ilginç görüntünün aslında uzaydaki yıldızlarla hiç bir ilişkisi yoktur.

Göktaşının parlaklığının birden arttığı yanma, Dünya atmosferinde meydana gelir. Yılın belirli gecelerinde kayan yıldızların sayısı çok artar. Bu olaya "Göktaşı yağmuru" adı verilir.

Kaynak: www.trt.net.tr