Üst düzey AK Partili bir yetkili Başkanlık Sistemi ile ilgili Reuters'a açıklama yaptı.

Yetkilinin iddiasına göre, AK Parti'nin önereceği Başkanlık Sistemi teklifinde "Başkanın parlamentoyu fesih yetkisi ve büyükelçilerle üst düzey bürokratları atama yetkisi" yer alacak. Başbakan Davutoğlu'ndan açıklama sonrası "fesih yetkisi" ile ilgili yalanlama geldi.

"BAŞKANLIK SİSTEMİ ABD'DEKİNDEN GÜÇLÜ OLACAK"

Reuters’a konuşan AK Partili yetkili açıklamalarının devamında, “Başkanlık sistemi teklifimiz hazır. Uzlaşma Komisyonu yeniden oluşmazsa, bu teklifimizi bir saat içinde Meclis’e sunarız. Bizim teklifimizdeki başkan ABD’dekinden güçlü olacak” dedi.

"ABD'DEKİ GİBİ 2 DEĞİL TEK MECLİS OLACAK"

“ABD’de başkanı delegeler seçerken, öngördüğümüz sisteme göre bizde doğrudan halk seçecek. Bizim sistemimizde büyükelçiler ve yargı dahil üst düzey bürokratları da başkan atayacak” diyen aynı yetkili, “Biz ABD’deki gibi iki değil, tek Meclis öngörüyoruz. Milletvekili sayısı ise 550 olarak kalacak” ifadelerini kullandı.

ABD başkanlık sisteminde ise kongrenin başkanı düşürme yetkisi ve başkanın kongreyi fesih yetkisi bulunmuyor.

BAŞKANLIK SİSTEMİ TEKLİFİNDE NELER YER ALIYOR?

Teklifte ayrıca gensoru ve güvenoyunun kaldırılması da yer alıyor. Başkan seçilen kişi, Meclis'te milletvekili sayısının üçte ikisine denk gelen 367 vekilin oyuyla sadece 'vatana ihanet suçu'ndan yargılanabilecek.

Başkanlık Sistemi teklifinin referanduma götürülmesi için en az 330 milletvekili desteğinin olması gerekiyor. AK Parti'nin teklifi referanduma götürebilmesi için parti dışı 14 milletvekilinin de teklife olumlu bakması gerekiyor.

 BAŞKANLIK SİSTEMİ NEDİR?

Başkanlık Sistemi; yasama ve yürütme organlarının tamamen ayrıl olduğu bir yöentim sistemidir. Kararların hızlı alınması ve ülkenin menfaatleri açısından günümüzde de bazı ülkelerde örneklerini gördüğümüz bir bizimde karakterimize uyan bir sistemdir.

Başkanlık Sisteminin kısaca özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

- Yürütme organı tek kişiliktir ve Başkan halk tarafından seçilir.

- Başkan yasamayı feshedemez, aynı kişi hem yasamada, hem yürütmede görev alamaz ve Başkan yasama işlerine karışamaz.

- Yasama ve yürütme güçlerinin birbirinden ayrıldığı başkanlık sisteminde yasama yürütmeyi, yürütme de yasamayı feshedemez.

BAŞKANLIK SİSTEMİ'NİN FAYDALARI

Doğrudan Yetki: Geçen sene temelleri atılan ve Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ile ön hazırlığı yapılan Başkanlık Sistemi'nde başkan doğrudan halk tarafından seçilir ve devlet başkanın yaptığı icraatları daha meşru kılar. Örnek olarak Amerika verilebilir, Amerika'da devlet başkanı halk oylamasından hemen sonra toplanan Seçiciler Kurulu tarafından seçilir.

Kuvvetler ayrılığı: Başkanlık Sitemi'nde oluşturulacak iki birim birbirini deneteyerek oluşacak suiistimalin ve makamın kötüye kullanılması engellenmiş olur. Başkanlık sisteminde başkanlık ve yasama meclisi iki paralel yapı olarak işlev görür.

Hızlı karar alma: Başkanlık Sitemi'nde güçlü yetkilerle donatılmış bir başkan kararları daha hızlı alır, çabuk karar verir.

İstikrar: Sabit bir görev süresi olan devlet başkanı her an değişebilecek bir başbakana kıyasla daha istikrarlı bir ortam temin edebilir.

BAŞKANLIK SİSTEMİ İLE YÖNETİLEN ÜLKELER

Afganistan
Amerika Birleşik Devletleri
Arjantin
Azerbaycan
Belarus
Bolivya
Brezilya
Dominik Cumhuriyeti
Endonezya
Ermenistan
Ekvator
El Salvador
Filipinler
Guatemala
Güney Kore
Haiti
Honduras
İran
Kazakistan
Kenya
Kıbrıs
Kolombiya
Kosta Rika
Liberya
Meksika
Nikaragua
Nijerya
Panama
Paraguay
Peru
Seyşeller
Sierra Leone
Sri Lanka
Sudan
Surinam
Şili
Tanzanya
Türkmenistan
Uganda
Uruguay
Venezuela
Zambiya