Bankalar nefese bile para alıyor

Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, bankaların ücret, komisyon ve bankacılık hizmetleri adı altında 80 işlem için vatandaştan yüksek miktarlarda komisyon talep ettiğini belirterek, bu kuruluşları Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin'e şikayet etti.

Aygün, BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'e bir mektup göndererek, bankaların, hizmetlerinden aldığı ücretlerle ilgili rahatsızlıklarını iletti. Pek çok bankanın hesap açmak için bile 5 YTL ücret talep ettiğini belirten Aygün, mektubunda, hesap açık olduğu süre boyunca da müşteriden hesap işletim ücreti alındığını kaydetti.

Ticari müşterilerden aylık ortalama 3 YTL hesap işletim ücreti talep edildiğini vurgulayan Aygün, kendi hesabına para yatıran müşteriden 10 YTL, başka şubeden kendi hesabına para yatıran müşteri ile başkasının hesabına para yatıran müşteriden de 10-25 YTL ücret istendiğini bildirdi.

EKSTREYE DE PARA

Bankaların kredi kartı ve hesap ekstresi için de para aldıklarını, bireysel müşterilerin ekstre masrafı ortalama 2.5 YTL iken, ticari müşterilerde bu rakamın 5 YTL'yi bulduğuna dikkati çeken Aygün, işlemlerini internet ya da ATM'den yapan bir müşterinin, banka şubesine gidip son 3 aylık hesap hareketlerinin dökümünü istemesi durumunda kendisinden sayfa başına 3 YTL 150 Kuruş alındığını belirtti.

Müşterinin yaşamını kolaylaştırmak ve sektörün iş yükünü hafifletmek için icat edilen ATM'lerin de bankalar için para kazanma aracı haline geldiğini savunan Aygün, kasa fişi ebadındaki ATM ekstresi için müşterinin hesabından 300 -500 YKr kesildiğini, ATM ekstresi için 1 YTL talep eden bankalar da bulunduğunu ifade etti. Aygün, ''Düzenli ödeme talimatlı havalenin dekontu için 1.5, posta yoluyla gönderilen dekont için 2 YTL isteniyor. Örneğin, üyesi olduğu kooperatifin hesabına düzenli olarak havale yapan bir vatandaştan havale masrafı alan banka, üstüne bir de dekont için para istiyor'' dedi.

ANSİKLOPEDİ FİYATINA ÇEK DEFTERİ

Bankaların çekin karşılığının olup olmadığını söylerken de çek provizyonu adı altında 20 YTL, keşide çeki düzenlemek için 18-165 YTL arasında ücret talep ettiğini ifade eden ATO Başkanı, bu kuruluşların ansiklopedi fiyatına çek defteri sattığını ileri sürdü. Aygün, 100 yapraklı çek defteri için 115 YTL, 25 yapraklı çek defteri için 50 YTL, 10 yapraklı çek defteri için de 25 YTL ücret istediğini kaydetti.

Havale ücretlerinin de el yaktığını belirten Aygün, isme havale yapmanın bedelinin 20 YTL'den başladığını ve 150 YTL'ye kadar çıktığını bildirdi. ATM'den havale yapanın hesabından 1.5 YTL kesildiğine işaret eden Aygün, başka bankaya havale yapmanın bedelinin ise 25 ile 150 YTL arasında değiştiğini kaydetti.

Bankaların senet tahsilatı, senet protestosu, senet protestosu kaldırmak, senet ödemesi, işlemsiz senet iadesi için de ayrı ayrı miktarlarda para aldığını anlatan Aygün, krediler için de bankaya, ayrıca para ödendiğine dikkati çekti. Aygün, Emlakçılar Odası'nın belirlediği ekspertiz ücreti 30-40 YTL iken, bankaların vatandaştan ekspertiz ücreti adı altında ortalama 300 YTL para aldığını belirtti. ATO Başkanı, bankaların faks ve telefon yoluyla haberleşme ücretlerini de vatandaştan tahsil ettiğini vurguladı.

''YABANCI BANKALAR KÖRÜKLÜYOR''

Bankaların ücret komisyon ve bankacılık hizmetleri adı altında elde ettikleri gelirin toplam gelirlerin yüzde 12.4'üne yükseldiğine işaret eden Aygün, bu konudaki görüşlerini de, ''Bu oran 2004 yılında 10.4, 2003 yılında ise 7.5 idi. Bankalar işletme giderlerinin yarısından fazlasını ücret ve komisyonlarla karşılıyorlar. Bankacılık sektörü 2003 yılında ücret ve komisyon gelirleriyle işletme giderlerinin yüzde 46.2'sini, 2004 yılında 55.9'unu, geçen yıl ise yüzde 58.7'sini karşıladı. Banka komisyonlarını yabancı bankalar körüklüyor'' şeklinde özetledi.

''VATANDAŞ BANKAYA KORKARAK GİDİYOR''

Bu komisyonların Türkiye gerçekleriyle bağdaşmadığını belirten Aygün, BDDK Başkanı'na gönderdiği mektupta, daha sonra şu görüşlere yer verdi: ''Vatandaş işini halletmek için bankaya giderken korkarak gidiyor. Çünkü hangi işlem için para talep edileceğini ve ne kadar para talep edileceğini bilemiyor. Bankalar her gün yeni bir komisyon çıkartıyor, vatandaş çaresiz bir şekilde kabullenmek zorunda kalıyor.

Bir banka bir diğerine oranla daha az veya daha çok komisyon bedeli talep edebiliyor. Bankaların talep ettiği komisyonların neden az ya da neden daha fazla olduğu konusunda kimse bir şey söylemiyor. Bankaların hemen her işlemden para talep etmesi üyelerimiz başta olmak üzere vatandaşlarımızı (illallah) deme noktasına getirmiştir.

Bankaların müşterilerinden talep edeceği komisyon ücretlerine bir standart getirilmesi ve bunların liste halinde müşterinin görebileceği şekilde banka panolarına asılması gereklidir. Nasıl biz bir malın fiyatını, malın üzerine koyuyorsak, bankaların da görünür bir yerde uyguladıkları fiyat tarifelerini asmaları gerekir.''

BANKALARIN ALDIĞI KOMİSYONLAR

Aygün'ün BDDK Başkanına gönderdiği mektupta yer verdiği bankaların komisyon tutarları şöyle:

BANKACILIK İŞLEMLERİ                   KOMİSYON TUTARI
     -------------------------------------- ---------------
     Diğer bankalara ait çek tahsilatından20 YTL
     Kendi bankasına ait çek tahsilatından19 YTL
     Çek provizyonu                          20 YTL
     Çek keşidecisine ihbar                     15 YTL
     Karşılıksız çek bildirim             15 YTL
     Karşılıksız Çek Savcılık Bildirim      15 YTL
     10 yapraklı çek verme                   25 YTL
     25 yapraklı çek verme                   50 YTL
     Çek karnesi 100'lük                       115 YTL
     Çek karnesi istihbarat masrafı             50 YTL
     Kayıp çek yaprağı masrafı             15 YTL
     Keşide çeki düzenleme               18- 165 YTL
     Hediye çeki düzenleme                    11 YTL
     Dövizli çek tahsili                  4-10 YTL
     Seyahat çeki tahsili                         5 YTL
     Seyahat çeki satış                    25 YTL
     Tahsil senedi aynı şube                20 YTL
     Tahsil senedi farklı şube                   22 YTL
     İşlemsiz senet iadesi                       20 YTL
     Senet protestosu kaldırma              22 YTL
     Senet protestosu                           25 YTL
     Senet ödemesi                            5 YTL
     İsme havale                       20-150 YTL
     Hesaba havale                     17.5-100 YTL
     Kendi Portföy hesabına havale           10 YTL
     Başkasının portföy hesabına  havale    20-150 YTL
     Başka bankaya havale                 25-150 YTL
     Bankaya başka banka tarafından havale    25-150 YTL
     EFT Gönderimi                       22 -300 YTL
     Telefon Bankacılığı aracı ile EFT         2 YTL
     İnternet bankacılığı aracı ile EFT        50 YKr
     Gelen EFT'nin ödenmesi                 18-210 YTL
     EFT için haber gönderilmesi              5 YTL
     EFT sistemi kapandıktan sonra zorunlu
     hallerde yapılacak ödemelerde asgari        5 YTL
     Hesap açma                                 5 YTL
     Kendi Hesabına para yatırma (f.bank) 10 YTL
     Başka şubeden kendi hesabına para yatırma  10-25YTL
     Başkasının hesabına para yatırma      10-25 YTL
     Vadesiz tasarruf hesabı  bildirim             2 YTL
     Vadesiz döviz tevdiat hesabı bildirim  2 YTL
     Düzenli Ö.T  havale için dekont verilmesi  1.5 YTL
     Başka banka şubesindeki hesaba düzenli ödeme 1.5 YTL
     B. müşteri hesap işletim masrafı (aylık)    2.5 YTL
     B. müşteri hesap işletim masrafı (6 aylık)  2 Dolar
     Ticari müşteri hesap işletim masrafı(aylık)  3 YTL
     Ticari müşteri hesap işletim masrafı(6aylık) 1 Dolar
     Bireysel müşteri ekstre masrafı       2.5 YTL
     Ticari müşteri ekstre masrafı               5 YTL
     Posta yoluyla gönderilen dekont masrafı  2 YTL
     Kredi kartı tahsilatı                     85 YKr
     ATM'den yapılan havalelerde              1.5 YTL
     ATM'den yapılan nakit çekişlerde asgari      1 YTL
     ATM'den ekstre verilmesi              30 YKr
     Nakit kredi kullanımından             180 YTL
     Teminat mektubu açılış ücreti             180 YTL
     Yabancı para Teminat mektubu açılış       100 Dolar
     Bireysel destek kredisi tesisi             125 YTL
     Otomobil kredisi tesisi                    175 YTL
     Konut kredisi tesisi                    400 YTL
     Ekspertiz ücreti                          300 YTL
     Efektif alış-satışlardayüzde 2 minimum       3 Dolar
     Dış ticarette dosya açılışı              50 Dolar
     İpotek tesisi                              200 YTL
     İpotek feshi                             80 YTL
     Rehin çözme                           40 YTL
     Şirketler için referans mektubu düzenleme250 YTL
     Konsolosluk için mektup düzenleme       40 YTL
     Kiralık kasa açılışı (küçük)             100 YTL
     Kiralık kasa açılışı (orta)             100 YTL
     Kiralık kasa açılışı (büyük)             100 YTL
     Kiralık kasa küçük kira ücreti             120 YTL
     Kiralık kasa orta kira ücreti             140 YTL
     Kiralık kasa büyük kira ücreti             170 YTL
     Kredi kartı ilk veriliş                   4-10 YTL
     Kredi kartı yenileme                    2-5 YTL
     Kredi kartı kart türü değişimi             2-5 YTL
     Ek kart verilmesi                          2-5 YTL
     Bankomat kartı ilk verilmesinde        6 YTL
     Bankomat kartı yenileme                    3.5 YTL
     Haberleşme ücreti (on-line,faks, tel. vb) 14 YTL