Bangladeş'te Cemaat-i İslamî liderine 90 yıl hapis cezası

Bangladeş'teki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, ülkenin 1971'deki bağımsızlık savaşında işlediği suçlar nedeniyle Cemaat-i İslamî örgütünün eski lideri 91 yaşındaki Gulam Azam'ı 90 yıl hapis cezasına çarptırdı.

Mahkeme, hakkında 60'tan fazla 'insanlığa karşı suç işlemek' suçlaması bulunan Azam'ı, aralarında işkence, tecavüz ve cinayetin de bulunduğu beş suçtan mahkûm etti.

Gulam Azam, Bangladeş hükümeti tarafından 2010 yılında kurulan Uluslararası Savaş Suçları mahkemesi tarafından yargılanan en önde gelen İslamcı lider. Azam ve Cemaat-i İslamî örgütünün diğer önde gelen isimlerinin yargılanması, Bangladeş tarihinde önemli bir kilometre taşı olarak görülüyor.

Mahkeme kararı öncesinde, Cemaati-i İslamî taraftarları ve güvenlik güçleri arasında çatışmalar yaşandı. Pek çok şehirde düzenlenen gösteriler sırasında polisin eylemcilere plastik mermilerle ateş ettiği ve olaylarda çok sayıda kişinin yaralandığı bildirildi.

Karar öncesinde şiddet olayları

Bangladeş Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'nin Ocak ayından bu yana verdiği kararların ardından çıkan şiddet olaylarında 100'den fazla kişi yaşamını yitirdi.

İnsan hakları örgütleri, Mahkeme'nin uluslararası standartlarda bir yargılama yapmadığını belirterek verilen cezaları eleştiriyor.

Cemaat-i İslamî, Bangladeş'in Pakistan'dan ayrılarak bağımsız bir ülke olmasına karşı çıkmış ve bunun için silahlı mücadele yürütmüştü.

Savcılar, Gulam Azam'ın, bağımsızlık savaşı sırasında işlenen savaş suçlarının sorumlusu olan Pakistan yanlısı milis grupları yöneten başlıca isim olduğunu belirtiyorlar.

Azam'ın avukatları, müvekkillerine yöneltilen suçlamaları reddetmiş ve bu suçlamaların sadece gazete haberlerine ve Azam'ın yaptığı konuşmalara dayandırıldığını ve hiçbirinin kanıtlanamadığını savunmuştu.

Bağımsızlık savaşının ardından 1973 yılında, Bangladeş hükümeti, savaşta üstlendiği rol nedeniyle Azam'ı vatandaşlıktan çıkarmıştı. Bir süre Pakistan ve İngiltere'de sürgünde yaşayan Azam, 1978 yılında Bangladeş'e geri dönmüştü.

Ülkenin yüksek mahkemesi, 16 yıl aradan sonra, Gulam Azam'a vatandaşlığını iade etmişti.

2000 yılında aktif siyasetten çekilen Azam'ın taraftarları, liderlerini bir yazar ve İslamcı düşünür olarak tanımlıyor. Ancak Azam, muhaliflerine göre bir vatan haini.

Cemaat-i İslamî örgütü, mahkemeyi ve açıklanan kararları protesto etmek amacıyla bir genel grev çağrısında bulundu.

Mayıs ayında Cemaat-i İslamî'nin Genel Başkan Yardımcısı , ülkede oluşturulan savaş suçları mahkemesinde insanlığa karşı suç işlemekten ölüm cezasına çarptırılmıştı.

Parti'nin bir diğer başkan yardımcısı de 'savaş ve insanlık suçu işlediği' suçlamasıyla Şubat ayında idama mahkûm edilmişti.

Pakistan'dan bağımsızlık için verilen savaşta, Bangladeş yetkilileri üç milyona yakın insanın öldüğünü söylüyorlar. Bağımsız araştırmacılar bu sayının daha ziyade 500 bin civarında olduğunu belirtiyorlar.