Ban'dan İran için müzakere isteği
Abone olİran ile ABD arasındaki gerilim artarken BM Genel Sekreteri Ban, müzakerelerin devam etmesi teklifinde bulundu.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Doğu Kudüs'te 20 yeni
Yahudi yerleşim biriminin inşa edilmesine dün onay veren İsrail
tarafının açıklamasının ''kabul edilemez'' olduğunu belirterek,
''Yerleşimler, uluslararası hukuka göre yasa dışı ve derhal
durmalı'' dedi.
Genel Sekreter Ban, Orta Doğu Dörtlüsü (BM, ABD, AB ve Rusya)
toplantısının yapıldığı Moskova ile İsrail ve Filistin topraklarını
kapsayan ziyaretiyle ilgili olarak BM Güvenlik Konseyine bilgi
verdi.
Ban konuşmasının başında Orta Doğu Dörtlüsü toplantısıyla ilgili
olarak İsrail ve Filistin tarafına bilgi verdiğini, yarın da Arap
ülkelerine bilgi vermek amacıyla Libya'ya gideceğini ve orada Arap
Birliği zirvesine katılacağını söyledi. Orta Doğu Dörtlüsü
toplantısında temelde 4 konuda ortak tutum yansıtıldığını kaydeden
Ban, bu konuları şu şekilde sıraladı:
''Filistin ve İsrail tarafı arasında dolaylı görüşmelerin
ilerleyerek bir an önce doğrudan görüşmelerin başlaması ve nihai
statüyle ilgili sorunların 24 ay içinde çözülmesi, bölgede
tarafların kışkırtıcı davranışlardan kaçınarak Yol Haritası ve
uluslararası hukuk kuralarına uymaları, Yahudi yerleşimlerin
durması, Gazze'deki ablukanın sona ermesi, Gazze'den İsrail'e
yönelik roket saldırılarının durması gibi olumlu adımların atılması
ve son olarak uluslararası toplumun iki tarafı desteklemesi.''
Genel Sekreter Ban, bu kapsamda Orta Doğu Dörtlüsü'nün gelişmeleri
yakından takip ettiğini ve Filistin tarafının 24 ay içinde devlet
kurmaya yönelik çalışmalarına da güçlü destek verdiğini
belirtti.
Filistin Yönetimi Başbakanı Selam Feyyad ile görüşmesi ve sonra
kendisiyle birlikte bölgede yaptığı turda, Batı Şeria'da
Filistinlilerin topraklarının daha fazlasını kullanabilmelerine
izin verilmesinin önemini gördüğünü ifade eden Ban, Filistinlilerin
ekonomik ve sosyal kalkınmalarının önünde engeller bulunduğunu, bu
engellerin hafifletilmesi konusunda İsrailli yetkililere çağrıda
bulunduğunu belirtti. Batı Şeria'da bulunduğu sırada 20 yaşından
küçük 4 Filistinli gencin İsrailli askerler tarafından
öldürülmesinden de büyük üzüntü duyduğunu ifade eden Ban, İsrail
Savunma Bakanı Ehud Barak'ın kendisine İsrail'in olayı
soruşturacağı güvencesini verdiğini de bildirdi.
-''YAHUDİ YERLEŞİMLERİ KABUL EDİLEMEZ''-
Evlerinden çıkartılan iki Filistinli aile ile de görüştüğünü
kaydeden Ban, Yahudi yerleşimlerinin yasa dışı olduğunu ve bölgede
gerilime yol açtığını vurguladı. Ban, bölgede 20 yeni yerleşim
biriminin inşa edilmesine dün onay veren İsrail tarafının bu
açıklamasının ise ''kabul edilemez'' olduğunu söyledi.
Gazze'de yıkılmış binaların halen öylece durduğunu, yoksulluğun
devam ettiğini belirten Ban, ''Gazze'deki Filistinliler bana
Gazze'nin kapalı tutulmasının ahlaken kabul edilemez olduğunu ve
ters teptiğini söylediler, ve ben onlara katılıyorum'' dedi.
Gazze'de özellikle çocukların durumumun ve geleceklerinin kendisini
endişelendirdiğini kaydeden Ban, ''Gazze'de nüfusun yarısından
fazlası 18 yaşın altında. Daha çok okul açmamız gerek. Onların
eğitim hakları var ve biz inşaat malzemelerinden yoksunuz'' dedi.
Ban, bu kapsamda İsrail'in BM'nin Gazze'deki insani yardım
projelerine en sonunda onay verdiğini hatırlatarak, bunun ilk adım
olduğunu, ancak İsrail tarafından daha atılması gereken çok adım
olduğunu söyledi.
İsrailli yetkililerle görüşmesinde ise İsrail Başbakanı Binyamin
Netanyahu'nun Doğu Kudüs'teki yeni yerleşimlerin inşaatını
dondurmayacağını yinelediğini bildiren Ban, İsrailli yetkilerin
kendisine güney Lübnan'da Hizbullah'ın hızla silahlandığına
inandıklarını ve İran'ın nükleer programı konusunda endişe
duyduklarını aktardıklarını da belirtti.
Ban, İran konusunda İsrail'in endişesini paylaştığını ifade ederek,
uluslararası toplumun da bu konunun çözülmesini istediğini ve bu
yönde devam eden diplomatik bir sürecin bulunduğunu hatırlattı.
-GAZETECİLERİN SORULARI-
Genel Sekreter Ban, toplantının ardından gazetecilere de açıklama
yaptı ve onların sorularını yanıtladı.
Doğu Kudüs'teki İsrail yerleşimlerinin uluslararası hukuka göre
yasa dışı olduğunu bir kez daha vurgulayan ve yerleşimlerin derhal
durması gerektiğini belirten Ban, Orta Doğu'da iki devletli çözüm
dışında bir başka çözüm olmadığını ve amacın nihai statüyle ilgili
sorunların 24 ay içinde çözülmesi olması gerektiğini dile
getirdi.
Ban, bir soru üzerine, Filistin ve İsrail arasında ABD tarafından
yürütülmesine karar verilen dolaylı görüşmelere başlama konusunda
ideal olarak herhangi bir ön koşul olmaması gerektiğini, ve bu
kapsamda bu süreci zayıflatacak hiçbir tek taraflı adımın
atılmaması gerektiğini belirtti.
Arap liderlerden de dolaylı görüşmeleri desteklemelerini
isteyeceğini söyleyen Ban, Kudüs konusunun nihai görüşmelerin bir
parçası olduğunu hem Orta Doğu Dörtlüsü'nün, hem BM'nin hem de
uluslararası toplumun ''yüksek sesle'' söylediğini kaydetti.