Bakanlık tuz ve şekere savaş açtı

Türkiye'de böbrek hastaların sayısı 7,5 milyona ulaşmasına rağmen farkındalığın son derece düşük olması, Sağlık Bakanlığı'nı harekete geçirdi.

Bakanlığın hazırlayacağı 'Böbrek Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı'nda şeker ve tuz kullanımının azaltılması, obezitenin önlenmesi, hareketli yaşamın özendirilmesi ve kan basıncının kontrol altına alınması gibi önlemler yer alacak.

Böbrek hastalıklarının önlenmesi için hazırlanacak kontrol programının detayları, sağlık bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından düzenlenen çalıştayda ele alındı.

Sağlık Bakanlığı yetkililerinden aldığı bilgiye göre, uzmanlar ve bakanlık yetkililerinin katıldığı çalıştayda, böbrek hastalıklarına neden olan etkenler ve alınacak önlemler masaya yatırıldı.

AŞIRI TUZ, ŞEKER, SİGARA, ALKOLE DİKKAT ÇEKİLDİ

Çalıştayda, böbrek hastalıklarına yol açan nedenlerin başında gelen aşırı tuz ve şeker tüketimi, obezite, sigara ve alkol kullanımı ile mücadele edilmesi görüşü ağırlık kazandı.

Bu görüş doğrultusunda hazırlanacak Böbrek Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programında, toplumun sağlıklı yaşam tarzı konusunda bilinçlendirilmesi, sağlık sisteminde ise riskli kişilerin tespitine yönelik düzenlemeler yapılması gibi tedbirler yer alacak.

EĞİTİM AİLE VE OKULDAN BAŞLAYACAK

Sağlıklı yaşam tarzı konusunda bilinçlendirilmesi hedeflenen halkın öncelikle aşırı tuz ve şeker kullanımının zararları konusunda eğitimi hedefleniyor. Eğitimin aile ve okul temelli yürütülmesinin öngörüldüğü planda, obezite, sigara ve alkol kullanımıyla mücadele de ön planda tutulacak.

'Böbrek Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı'nda yer alacak önceliklerden biri de risk altındaki kişilere yönelik yeni yaklaşımlar benimsenmesi olacak.

Bu kapsamda, böbrek hastalığı gelişimi için risk altındakilerin saptanması, böbreğe zarar verme riski yüksek hastalıklarda etkin izlem ve tedaviyle böbrek hastalığı gelişmesinin önlenmesi, düzenli taramalarla böbrek hastalığının erken evrede saptanması, mümkünse tedavi edilmesi ya da ilerlemesinin engellenmesi veya geciktirilmesi hedefleniyor.

Bireylerin, yüksek tansiyonun böbrek hastalığına yol açtığı konusunda bilinçlendirilmesinin de yer alacağı kontrol programında, özellikle 40 yaş sonrası düzenli tansiyon ve kan şekeri ölçümü yaptırılması için tarama programları geliştirilmesi amaçlanıyor.

6-7 ERİŞKİNDEN BİRİ BÖBREK HASTASI

Türk Nefroloji Derneği'nin 23 ilde 10 binden fazla kişi üzerinde yaptığı araştırmaya göre, Türkiye'de böbrek hastalığı görülme oranı yüzde 15,7 civarında. Türkiye'de 7,5 milyon böbrek hastası olduğu anlamına gelen araştırma, her 6-7 erişkinden birinin böbrek hastası olduğunu ortaya koyuyor.
Hasta sayısının bu kadar yüksek olmasına rağmen Türkiye'de böbrek hastalıklarının farkındalığı yüzde 1,6 civarında.

Türk Nefroloji Derneği'nin çalışmasına göre, şeker hastalarında böbrek hastalığı görülme sıklığı diğer kişilere göre 2,5 kat yüksek. Diyalize yeni başlayan hastaların yüzde 37'sinde böbrek yetmezliğinin nedeni diyabet.

Kronik böbrek hastalığının diyabetten sonra gelen ikinci önemli nedeni ise hipertansiyon. Böbrek hastalığı görülme sıklığı yüksek tansiyonu olanlarda yüzde 25,3 iken tansiyonu normal seyredenlerde yüzde 10,6 düzeyinde.

Yeni diyalize başlayanların yüzde 28'inde böbrek yetmezliğinin nedeni yüksek tansiyon.

TUZA DİKKAT

Aşırı tuz tüketimi hem yüksek tansiyon hem de kalp-damar hastalıklarına yol açıyor.
Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği'nin çalışmasına göre tuz alımında 6 gramlık artış, sistolik kan basıncını 4-8, diyastolik kan basıncını 2,5-5 "milimetre civa" yükseltiyor.

Buna karşın toplumda tuz tüketimi çok yüksek düzeyde. Derneğin 2008 yılındaki çalışmasında Türkiye'de günlük tuz tüketimi 18 gram, 2012 yılı çalışmasında ise 14,8 gram bulundu. Çalışma, tuzun yüzde 55,5'inin yemek, yüzde 32'sinin ekmek, yüzde 12,5'inin sofradan alındığını ortaya koydu.