Bağımsızlık referandumu Londra-Edinburg gerilimini artırıyor

İskoçya'nın Birleşik Krallık'tan bağımsızlığı hakkında yapılması planlanan halk oylaması konusunda Londra'dan yapılan açıklamalar, İskoçya'da tepkiyle karşılandı.

İskoçya’daki bölgesel hükümetin başbakanı Alex Salmond, hükümetinin bağımsızlık konusunda referandum düzenleme yetkisinin bulunduğunu söyleyerek, Londra'nın bu yöndeki açıklamalarına cevap verdi.

Salmond bağımsızlık referandumunun tarihi olarak ise 2014 sonbaharını işaret etti.

Başbakan Salmond ayrıca Birleşik Krallık Başbakanı Cameron'un referandumun kurallarını tanımlama yetkisine sahip olmadığını söyledi, başbakanın bu yöndeki çabasının "kaybetmekten korkmasından kaynaklandığını" belirtti.

Yorumcular Londra ile Edinburg arasında ortaya çıkan gerilimin Anayasa Mahkemesi'ne taşınacak tarihi bir davaya yol açabileceğini belirtiyorlar.

Referandumun şartları tartışma konusu

Bağımsızlık referandumu hakkındaki gerilim, İskoçya'dan Sorumlu Bakan Michael Moore'un dün meclis oturumunda yaptığı açıklamalar ardından tırmandı.

Moore, 1998 İskoçya Yasası'nın, Edinburg'a Birleşik Krallığın anayasal düzenini değiştirecek herhangi bir adım atma hakkını vermediğini bu sebeple gündeme gelecek bağımsızlık referandumunun Anayasa Mahkemesi’ne götürülebileceğini söyledi.

Moore'un açıklamaları, başbakan Cameron'un Londra'nın İskoçya referandumunun şartlarını belirlemeye çalışacağı şeklinde yorumlanan sözlerine destek olarak değerlendirildi.

Başbakan Cameron, İskoç hükümetinin referandumu 18 ay içinde yapması halinde yasal bağlayıcılığı olacağını söylemişti.

İskoçya'da 2011 seçimlerinde iktidara gelen İskoçya Bağımsız Partisi'nin tepkisi ise sert oldu.

Parti lideri Alex Salmond, söz konusu referandumun "İskoçya'da inşa edilmiş, vücut bulmuş ve İskoç Parlamentosu'ndan geçmiş" olması gerektiğini söyledi.

"Londra bu konularda bizi dinlerse, sorun yaşanmaz" diyen Salmond referandumun tarihi olarak 2014'ü gösterdi.

Salmond "bu süre içinde İskoç halkı, son 300 yılın en önemli kararını vermeden önce meselenin tüm boyutlarını değerlendirebilecektir" dedi.

İskoçya Ulusal Partisi sözcüsü ise referandumun şartlarını İskoç meclisinin belirleyeceği konusunda içlerinin rahat olduğunu, Londra'nın teklifini ise herhangi bir ön şart koşulmazsa değerlendireceklerini belirtti.

Sözcü ayrıca "halk oylamasının şartları Birleşik Krallık tarafından belirlenmeyecek. O günler geride kaldı" dedi.

Gerilimin kaynağı

Londra ve Edinburg arasındaki gerilimi tırmandıran meselelerin başında Cameron hükümeti tarafından öne sürülen iki şart yatıyor.

Bunlardan ilki, referandumda sorulacak sorunun "İskoçya Birleşik Krallık'tan ayrılsın mı, ayrılmasın mı?" olması.

Uzmanlar Londra'nın bu hamleyle, İskoç Ulusal Partisi'nin tercih ettiği, Edinburg'un yetkilerinin bir hayli genişletildiği ancak tam bağımsızlığı içermeyen üçüncü alternatifi ortadan kaldırmayı hedeflediği görüşünde.

Londra'nın diğer şartı ise halk oylamasının İskoç Ulusal Partisi'nin istediği tarihten önce yapılması.

Resmi olarak açıklanmayan bu tarihin 2013'ün sonları olduğu tahmin ediliyor.