Bademcik deyip geçmeyin!

Kış ayları geldiğinde hem yetişkinler hem de çocukların baş belası bademcik ve geniz eti, sanıldığı kadar masum bir hastalık değil. Bademcik enfeksiyonu, kalp kapakçıklarını tutabilen ağır romatizmal hastalıklara sebep olabiliyor

Halk arasında bademcik ve geniz eti enfeksiyonu olarak bilinen tonsillit ve edenoidit, özellikle çocuk yaş grubunun kış aylarlarında çok yoğun olarak karşılaştığı bir sağlık problemi.Yetişkinlerde de çocuklar kadar olmasa da özellikle tonsillit, önemli iş gücü kaybına yol açıyor. Star gazetesinin haberine göre, Avrasya Hosiptal’dan Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanı Dr. Ebru Topuz, bademcik enfeksiyonunu, dil kökündeki farenks adı verilen kasların yan duvarlarında yerleşmiş oval şekildeki dokunun mikrop kapması olarak tanımlayarak “Adenoidit yani geniz eti enfeksiyonu ise ağız içine direkt bakınca görünmeyen, yumuşak damak arkasında yerleşik dokunun başka bir bölgesinin (tonsilla farengea) enfeksiyonudur. Özellikle kış ayları gibi vücut direncinin düştüğü durumlarda enfeksiyona sık rastlanır. Bademcik ve geniz eti enfeksiyonu, bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler tarafından oluşturulur. Ancak bunlar içinde A grubu beta hemolitek streptokokok (AGBHS) adını alan bakteri en sık sedeptir” dedi.

YUTMA GÜÇLÜĞÜ VE TIKANIKLIK

Avrasya Hospital KBB uzmanı Dr. Ferhat Oğuz ise hastaları hekime başvurmaya sevk eden en önemli şikayetleri şöyle sıraladı: Boğaz ağrısı, yutma zorluğu, ateş, boğazda şişlik. Bunların yanında halsizlik, kırgınlık, bitkinlik, burun tıkanıklığı, baş ağrısı yine sıkça görülen şikayetler. Hastalık genellikle kırgınlık, halsizlik, baş ağrısı, hafif boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı şeklinde başlar. Akabinde yüksek ateşin ilave olduğu şiddetli yutma güçlüğü ve boğaz ağrısının eklendiği tablo şeklinde ilerler. Geniz eti enfeksiyonunda asıl belirleyici tablo burun tıkanıklığı, burun akıntısıdır.

GENİZ ETİ BÜYÜMEYE ENGEL

Geniz eti enfeksiyonu ise yine özellikle çocuklarda önemli sağlık probleminin başında gelir. Özellikle belirli bir sıklıktan sonra adenoid dokusunda büyümeye neden olur ve bu durumda burun tıkanıklığına ve özellikle gece ağızdan nefes almasına neden olur. Ağız solunumu yapan çocuklarda her şeyden önce uyku derinleşemez özellikle büyüme hormonu gibi uykunun derin fazında salgılanan hormonlar eksik düzeyde salgılanır. Bu da başlı başına büyüme sorunu ortaya çıkarabilir. Ayrıca ağız solunumu yapan çocukta ağız yapısında (dişlerin önlü arkalı yapısı, damakta kubbe damak görünümü) değişiklikler, yüz yapısında farklılıklara (burun kökünde genişleme) neden olmaktadır. Sık yaşanan adenoidit yani geniz eti enfeksiyonu, aynı zamanda orta kulak enfeksiyonu sıklığını da belirgin bir şekilde arttırır. Bu durum da ilerleyen düzeyde kalıcı işitme problemine kadar yol açabilir.

ÇOCUKLARDA DAHA TEHLİKELİ

Dr. Oğuz ve Dr. Topuz, iki hastalığı da önemli kılan olayın, her iki enfeksiyonun bir kez olmasından ziyade; bu enfeksiyonun çocuk veya ileri yaş grubu için hangi sıklıkta meydana geldiğinin belirleyici olduğuna dikkat çekerek “Çocuklarda tabloların klinik önemi yetişkin yaş grubuna göre çok daha fazla önem arz eder. Nedeni ise çocuk yaş grubunun büyüme gelişme çağı içinde oluşundan kaynaklanmaktadır” diye konuştu.

KALP VE BÖBREKLERİ TUTABİLİR

Bademcik enfeksiyonunun her şeyden önce belirli bir sıklığı geçtikten sonra akut romatizmal ateş adını alan, özellikle böbrek, eklemler ve kalp kapaklarında yapısal bozukluğa yol açabilen ciddi bir hastalığa yol açabileceğine dikkat çeken Avrasya Hospital uzmanları, şunları söyledi: Bu enfeksiyonu sıkça yaşayan çocuklarda enfeksiyonun çocuk üzerinde yaptığı etki nedeniyle büyüme gelişme geriliği görülmesi de sıkça yaşanan bir sağlık problemi. Bademcik enfeksiyonunun diğer bir önemli sakıncalı durumu ise bademciklerin özellikle vücudun diğer bölgesinde enfeksiyonun gelişmesinde yol açabilme özelliğidir. Özellikle sinüzit, orta kulak iltihabı, bronşit, promoni gibi komşu bölgelerin enfeksiyonlarına da zemin hazırlayabilmektedir.

Ameliyat ne zaman gerekli?

Dr. Ebru Topuz ve Ferhat Oğuz, bedemcik ve geniz eti enfeksiyonu tanısında laboratuar tetkiklerine de ihtiyaç duyulabileceğine işaret ederek “Geniz eti teşhisinde nazal (burundan yapılan) endoskopi önemli bir tanı yöntemidir. Muayene bulguları eşliğinde laboratuvar sonuçlarından lökosit değerindeki artış, teşhisi destekleyen en önemli bulgudur” dedi. Hastalığın tedavisinde ilaç veya ameliyat seçeneklerinin bulunduğunu anlatan Dr. Oğuz ve Dr. Topuz, sözlerini şöyle noktaladı:

Cerrahi tedavide hastalığın aşaması önemli bir durumdur. Medikal tedavide ise en önemli ilaç antibiyotiklerdir. Ayrıca ateş düşürücüler, beslenme durumuna göre vitaminler dekonjestanlar da (tıkanıklık açıcı ilaçlar) gerekli olabilir. Geniz eti operasyonunda en önemli kriter enfeksiyonun olmadığı dönemde de sürekli ağız solunumu olması, sık tekrarlayan orta kulak iltihabı ve sinüzit iken; bademcikte durum biraz değişir. Bademcik ameliyatının kesin olarak yapılmasını gerektiren durum malignite (kötü huylu) şüphesi, çocukta belirgin solunum bozukluğu ve gıda alımında zorluk yaratacak boyutta büyümüş bademcilkerin varlığıdır. Ancak sık tekrarlayan bademcik enfeksiyonu da (son 3 yılda üç kez, son 2 yılda en az beş kez veya son bir yılda yedi kez) ameliyat kararının verilmesinde yeterli olabilir.