Babacan yeni emeklilik sistemini anlattı
Abone olBireysel emeklilik sistemi (BES) 1 Ocak'tan itibaren değişti. Yeni sistemde devlet her 100 lira için 25 liralık katkı sağlayacak.
Getirilen en önemli yeniliğin devlet katkısı uygulaması
olduğunu belirten Babacan, BES'e katılımcılar tarafından ödenen
katkı paylarının yüzde 25'i tutarındaki bir meblağın katılımcıların
hesaplarına devlet tarafından yatırılacağını anlattı.
Sistemde 3 yıldan 6 yıla kadar kalıp daha sonra çıkmak zorundan kalan vatandaşlarımız da devlet katkısı kısmının yüzde 15'ini çekebilecekler.
Sistemde en az 10 yıl kalan ve 56 yaşını dolduran vatandaşlarımız da devlet katkısının tümünden yararlanabilecekler
Katılımcının alacağı devlet katkısı tutarı, brüt asgari ücret tutarının yüzde 25'ini aşmayacak.
BİRİKEN FON GSMH'NİN YÜZDE 2.2'SİNE DENK
BES'teki yeni uygulamaların tanıtım toplantısında Babacan,
temellerini 2003'te attıkları BES'te 3,1 milyon katılımcı olduğunu
ve 20 milyar lira fon büyüklüğüne ulaşıldığını ancak diğer
ülkelerle karşılaştırıldığında Türk ekonomisinin büyüklüğüne göre
yeterli olmadığını, toplam özel emeklilik sistemlerinde biriken
fonun GSMH'nın yüzde 2,2'sine denk geldiğini anlattı.
18 YAŞINDAN BÜŞÜK HERKES FAYDALANABİLECEK
Çalışan, çalışmayan ve öğrenci ayırımı yapmaksızın 18 yaşından
büyük herkesin faydalanabileceği, çok daha geniş kitlelerin
ulaşabileceği bir teşvik mekanizmasına geçildiğini kaydeden
Babacan, katılımcıların makbuz saklamaları ve ibraz etmeleri gibi
işlemlere de gerek kalmayacağını belirtti.
KATILIMCI KENDİNİN VE DEVLETİN NE KADAR YATIRDIĞINI
GÖRECEK
Babacan, bireysel emeklilik şirketinin bildirim sonrasında
devlet katkısı, katılımcının BES hesabına otomatik olarak
yatırılacağını dile getirerek, "Vatandaşlarımızın kendi
tasarruflarını bu hesaplara yatırdıktan sonra başka hiçbir işlem
yapmasına gerek kalmayacak. İnternet üzerinden de kolay erişim
çalışmalarının tamamlanmasını bekliyoruz. İster aylık, ister 3
aylık ödemeler şeklinde olsun katılımcının sisteme yatırdığı rakama
ne kadar devlet katkısı karşılık geliyorsa bu ilgili katılımcının
kendi bireysel emeklilik hesabına yatacak. Devlet katkısını
katılımcı kendi hesabı içinde ama ayrıca görecek. Yeni 'ben ne
kadar, devlet ne kadar yatırmış' görebilecek. Bunun için de gerekli
altyapı kurumlar arasında kuruldu" dedi.
HESAPLAR TAKASBANK NEZDİNDE TUTULUYOR
Babacan, BES'e devlet katkısı için 2013 bütçesine 1 milyar 250
milyon liralık devlet katkısı ödeneği koyduklarını söyleyerek,
şunları dile getirdi:
"Eğer tahminden daha da öte başvuru olursa, bu ödeneğin daha yüksek
seviyelere çıkarılması mümkün olabilecek. Vatandaşların yatırdığı
rakamlar, bireysel emeklilik şirketlerinin kendi sahibi olduğu
hesaplara yatırılmıyor. Herkesin kendi şahsi hesabı ve bu hesaplar
da Takasbank nezdinde tutuluyor. BES uzun vadede tasarrufta
bulunmayı ve emeklilik dönemindeki refah düzeyini arttırmayı
amaçlayan bir sistem. Devlet katkısı uygulamasını getirirken de bu
önemli hususu göz önünde bulundurduk.
SİSTEM GÖNÜLLÜLÜK ESASINA DAYANIYOR
Sistem tamamen gönüllülük esasına göre ve teşvik mekanizmalarıyla çalışıyor. 1990'lı yıllarda farklı methodlar gündeme gelmiş. Konut edindirme yardımı hesapları, çalışanların tasarruflara teşvik hesapları, zorunlu tasarruf dediğimiz gibi uygulamalar yapılmış. Bir bakıma cebren ve vatandaşlarımızın gelirlerinden zorla kesilen paralarla bu hesaplar yürütülmeye çalışılmış. Oysa biz bundan sonraki dönemde gönüllülük ve teşvik esasını baz alıyoruz. 1990'lı yıllarda denenen yöntemlerle bizim 2013 yılından itibaren başlattığımız yöntem arasındaki en önemli fark bu. Bu yüzde 25'lik devlet katkısı da yatırılan paraların emeklilik döneminde ihtiyaç olacak birikim ruhuna uygun olması gerekir.
SİSTEMDE EN AZ 10 YIL KALIP 56 YAŞINI DOLDURDUKTAN SONRA EMEKLİLİK HAKKINI KAZANARAK SİSTEMDEN AYRILMALARINI TAVSİYE EDİYORUZ
Devlet katkısı sisteminin, gerçekten emekliliğe yönelik
uygulanması da sistemin en önemli unsurlarından biridir. Biz
vatandaşlarımıza, çok zaruri olmadıkça kısa vadeli ihtiyaçları için
sistemdeki birikimlerine dokunmamalarını ve sistemde en az 10 yıl
kalıp 56 yaşını doldurduktan sonra emeklilik hakkını kazanarak,
sistemden ayrılmalarını tavsiye ediyoruz. Zira bahsettiğimiz yüzde
25'lik devlet katkısından tam olarak yararlanabilmek için bu
koşulların yerine getirilebilmesi gerekmektedir. Sistemde 3 yıldan
az kalıp ayrılan vatandaşlarımız, yüzde 25'lik devlet katkısı
kısmını maalesef sistemde bırakmak zorunda kalacaklar.
KATILIMCI KENDİ YATIRDIĞI PARA NEMASIYLA HER AN
ÇEKEBİLİR
Vatandaşlarımızın kendi cebinden yatırdığı para nemasıyla beraber
kuşkusuz her an çekilebilir. Sistemde 3 yıldan 6 yıla kadar kalıp
daha sonra çıkmak zorundan kalan vatandaşlarımız da devlet katkısı
kısmının yüzde 15'ini çekebilecekler. Sistemde 6 ile 10 yıl
arasında kalan vatandaşlarımız devlet katkısının yüzde 35'ini
alabilecek. 56 yaşını doldurmayıp sistemde 10 yıl kalıp ayrılanlar
devlet katkısının yüzde 60'ını çekebilecek. Sistemde en az 10 yıl
kalan ve 56 yaşını dolduran vatandaşlarımız da devlet katkısının
tümünden yararlanabilecekler. Devlet katkısı vatandaşlarımızın
hesabına yatıyor, onu görebiliyor ama yüzde 25'lik devlet
katkısının ne zaman, nasıl kullanılabileceği bazı kurallara
bağlı."