Ayda hayat var mı?

ABD'nin Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), 2008'de su aramak üzere Ay'a uydu gönderecek. NASA'nın Moffett Field-California'daki Ames Araştırma Merkezi'nin hazırladığı projeye göre, kurumun Keşif Sistemleri Bölümü Müdür Yardımcısı Scott Horowitz şu bilgiyi verdi:

''NASA'nın Temmuz 2005'te kuyrukluyıldıza gömdüğü dev 'Deep Impact-Derin Darbe' bakır mermisi gibi, Ay'ın yörüngesine Ekim 2008'de girecek 'Ay Yörünge Keşif Aracı' (AYKA) adlı uydu da araştırma için Ay'a özel büyük gömme aracı fırlatacak.'' Uydunun Ay'ın güney kutbunda Dünya için hep karanlık kalan bir kratere gömeceği ''mermi''nin saplanırken çıkaracağı kaya parçalarıyla toz Dünya'dan küçük teleskoplarla bile izlenebilecek. Bu sayede, insanın Ay'da ''uzun süre'' yaşama olasılığı için gerekli donmuş su, oksijen, hidrojen ve çeşitli maden gibi temel ihtiyaç maddeleri yakından araştırılacak.

NASA'nın geniş çaplı ''Uzgörü Uzay Keşifleri'' programına göre, AYKA'nın Ay'da kratere saplayacağı uydu mermisinin açacağı derin çukur bilime yeni ufuk açabilecek. ABD Başkanı George Bush'un hükümeti, 2018'e kadar Ay'a yeniden insan göndermeyi tasarladığını açıklamıştı. 2018'e kadar AYKA gibi başka ön inceleme uygularının da gönderilmesi tasarlanıyor.
Ekim 2008'de Florida Cape Canaveral'dan Ay'a gönderilecek insansız uydu, 600 milyon dolara mal olacak. Ay'ın güney kutbuna çarptırılacak uydu parçasının fiyatı ise 80 milyon dolar, ağırlığı 1 tona yakın. NASA'nın 1990'lardaki uyduları, Ay yüzeylerinde su için yeterli kanıtlar bulamamıştı.
AYKA aracının, ekim 2008'de fırlatıldıktan sonra, ocak 2009'da güney kutbuna saplayacağı aracın resmi adı ''Ay Krateri Gözlem-Duyum Aracı''. Ay yörüngesinde dolanacak AYKA, yörüngede 1 yıl kalacak.

ESKİ TARAMALAR-İLK İNİŞ
NASA, 1960'lı yıllarda ''Ranger'' araçlarıyla Ay yüzeyini yakından araştırmaya başladı. 1999'da ''Lunar Prospector-Ay Maden Kaşifi'' aracı, Dünya'nın uydusuna deney için gömüldü. Ancak bilimin istediği gerekli kaya-toz bulutu oluşumunu sağlayamadı. ABD, ilk insanı 20 Temmuz 1969'da Ay'a indirmeyi başardı. Florida-Cape Canaveral üssünden Satürn-5 roketiyle yola çıkan astronotlar Neil Armstrong, Edwin Aldrin ve Michael Collins, ilk kez inmek üzere Ay'a gitti. Armstrong ile Aldrin, Ay yörüngesinde Apollo aracından ayrılan modülün Ay'a ilk kez inişini gerçekleştirdi.
Üçüncü astronot olan Apollo'unun ''nöbetçi uzay adamı'' Collins, modülün yüzeyden kalkarak yeniden Apollo ile kenetlenmesi için Ay yörüngesinde onları bekledi. ABD, Ay'a insanlı iniş programını, Yer uydusuna Aralık 1972'de inen Apollo 17'ye dek sürdürdü ve orada kesti.

Ay programı, internette şu adreslerden izlenebiliyor:
http://lunar.gsfc.nasa.gov/missions http://www.nasa.gov/exploration http://www.nasa.gov