Ay'da başka bir gezegene ait iz bulundu

Biliminsanları Ay'dan alınan taş örneklerinde milyarlarca yıl önce dünyaya çarpıp Ay'ı oluşturan Theia adlı gezegene dair kanıt buldu

Apollo uzay aracının Ay'dan getirdiği kayalar üzerinde yapılan çalışmalarda Theia gezegeninden izler tespit edildi.

Science dergisinde yayımlanan araştırmaya imza atan uzmanlar bu keşfin Ay'ın böyle büyük bir patlamayla oluştuğu teorisini doğruladığını söylüyor.

1980'i yıllardan bu yana Ay'ın Dünya ve Theia'nın 4,5 milyar yıl önceki çarpışmasıyla oluştuğu teorisi kabul görüyor.

Gezegenin adı Yunan mitolojindeki Ay Tanrıçası Selene'nin annesi Tanrıça Theia'dan geliyor.

Çarpışmadan sonra parçalanan gezegenin, Dünya'dan kopan parçalarla birlikte Ay'ı oluşturduğu düşünülüyor.

Şimdiye dek bu teori bilgisayar modellemeleriyle doğrulanmıştı. Ancak şimdiye dek Ay'dan alınan taş örneklerinde Theia'nın izine rastlanmamıştı.

Ay'dan getirilen örnekler üzerinde daha önce yapılan incelemelerde taşların tamamen Dünya kökenli olduğu sonucuna varılmıştı.

Ancak bilgisayar modellemeleri Ay'ın büyük ölçüde Theia'nın parçalarıyla oluşması gerektiğini gösteriyordu.

Bu kez daha gelişmiş yöntemlerle yapılan taş analizleri dünyaya yabancı bir maddenin izlerini buldu.

Araştırma ekibinin başkanı Goettingen Üniversitesi'nden Dr. Daniel Herwartz şimdiye dek kimsenin çarpışma teorisine dair kesin kanıt bulamadığını belirtti.

Herwarts BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bazı insanların çarpışmanın hiç olmadığını söylediği bir noktaya gelmiştik. Ama şimdi dünya ve Ay arasında küçük farklılıklar tespit ettik. Bu da büyük çarpışma teorisini doğruluyor" dedi.

Buluşu şüpheyle karşılayanlar

Ancak farkın Ay'ın oluşmasından sonra dünyanın içine aldığı maddelerle açıklanabileceğini söylenler de var.

Oxford Üniversitesi'nden Prof. Alex Halliday Ay'dan gelen taşlardaki Theia gezegeni kökenli maddeler ve Dünya arasındaki farkın bu kadar küçük olmasına şaşıran biliminsanlarından biri.

Halliday, "Çok daha büyük bir fark olması gerekiyor, çünkü meteor ölçümlerine göre Güneş Sistemi'nin geri kalanında durum bu gibi gözüküyor" diyor.

Herwartz söz konusu farkı Dünya ve Ay'dan alınan taş örneklerinde oksijenin isotop kompozisyonlarını ölçerek buldu.

Mars ya da Güneş sistemi dışından alınan örnekler bu oksijen kompoziyonlarının parmak izi gibi birbirinden çok farklı olduğunu gösteriyor.

Dolayısıyla Prof. Halliday ve diğer biliminsanları Dünya ve Theia'nın parmak izinin bu kadar birbirine benzer olmasını kafa karıştırıcı buluyor.

Olasılıklardan biri Theia'nın dünyaya çok yakın bir noktada oluşması ve dolayısıyla benzer bir kompozisyona sahip olması.

Halliday'e göre durum buysa, güneş sistemindeki bütün gezegenlerin farklı parmak izleri olduğu varsayımı gözden geçirilmeli.

Dr.Manesh Anand da çalışmayı "heyecan verici" bulmakla birlikte sadece üç Ay taşının incelendiğine dikkat çekiyor.