'Ayasofya 7.5'lik depreme dayanır'

Ayasofya Camii üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan ABD'nin Princeton Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ahmet S. Çakmak, Ayasofya'nın Richter ölçeğine göre 7,5 büyüklüğündeki bir depremden dahi zarar görmeyeceğini, İstanbul'da meydana gelmesi muhtemel depremde Ayasofya'dan ziyade Süleymaniye Camii'nin tehlikede olduğunu söyledi. Deprem Mühendisliği konusunda uzman olan Prof. Çakmak, Türk-Amerikan Mimarlar, Mühendisler ve Bilim Adamları Derneği'nin New York'ta Türkevi'nde düzenlediği ''Depremler ve Türkiye'deki Tarihi Yerlerin Korunması'' başlıklı konferansa katıldı. Slayt gösterisi eşliğinde Ayasofya örneği üzerinde açıklamalarda bulunan Çakmak, milattan sonra 2-7 tarihleri arasında inşa edilen Ayasofya'nın dönemi için büyük bir mimarlık, mühendislik ve tasarım devrimi anlamına geldiğini söyledi. Ayasofya'nın inşasında ''denize atsan yüzecek'' denilecek kadar hafif tuğlalar ve çok özel bir harcın kullanıldığını anlatan Çakmak, bu özelliğiyle Ayasofya'nın zaman içinde uğradığı bazı tahribatları kendi kendine izole edebildiğini belirtti. Kubbesi ve ana gövdesi çevresinde destek unsurları bulunan Ayasofya'nın, her biri 31 metre genişliğinde olan kemerleri sayesinde de son derece sağlam olduğunu kaydeden Çakmak, İstanbul'da meydana gelebilecek 7,5 büyüklüğündeki bir depremin dahi bu yapıya zarar veremeyeceğini bildirdi. Çakmak, Ayasofya'yı inşa eden Bizanslı mimarların İstanbul'un deprem gerçeğini de yakından bildiklerini ve binayı ona göre yaptıklarını ifade etti. Ayasofya'nın depreme karşı hazırlanması için herhangi bir ilave çabaya ihtiyaç bulunmadığının altını çizen Çakmak, ''Bana 10 milyon dolar verseler ve Ayasofya için bunu kullan deseler, ben bu parayı Ayasofya'nın depreme karşı güçlendirilmesine değil, mozaiklerine zarar veren neme karşı önlem almak için kullanmayı tercih ederim'' dedi. Tarihi verilerin İzmit civarında büyük bir depremden sonra İstanbul yakınlarında da büyük bir deprem meydana geldiğini gösterdiğini ve bunun her 100-150 yılda bir tekrarlandığını kaydeden Çakmak, bütün dikkatler Ayasofya'nın depreme dayanıklılığı üzerine yoğunlaşmasına rağmen, Süleymaniye Camii'nin depreme karşı çok daha dayanaksız olduğuna dikkat çekti.